tag:blogger.com,1999:blog-31234747234610356152024-02-08T05:10:13.136+05:30Swetaanandalahari(శ్వేతానందలహరి)ఆడుతూ పాడుతూ మన పద్యాలు నేర్చుకుందామా swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.comBlogger283125tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-45855426228159656772021-08-06T08:22:00.001+05:302021-08-06T08:22:53.147+05:30పిల్లల పద్యాలు --- శ్రీ వేటూరి ప్రభాకరశాస్త్రిగారు <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div>
<span style="color: blue;">పిల్లల పద్యాలు </span></div>
<div>
<span style="color: red;">1 చిన్నారి పొన్నారి చిఱుత కుఱ్ఱఁడ రార!</span></div>
<div>
<br /></div>
చిన్నారి పొన్నారి చిఱుత కుఱ్ఱఁడ రార!<br />
అయ్య రారా! చక్కనయ్య రార!<br />
అల్లారు ముద్దుల పిల్లవాఁడా రార!<br />
అప్ప రారా! కూర్మికుప్ప రార!<br />
రత్నాల చిటిముల్లె రార! నవ్వుంబువ<br />
తోట రారా! ముద్దుమూట రార!<br />
ముత్యాల క్రోవి రా! ముచ్చట్లదీవి రా!<br />
పల్కు వెన్నెల చిన్ని చిల్క రార!<br />
కన్నకాచి రార! గారాలకూచి రా!<br />
నాన్నరార! చిన్నియన్నరార!<br />
ఆడ రార! నవ్వులాడ రారా! పల్కు<br />
లాడ రార! కుల్కులాడ రార!<br />
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: red;">2 శ్రీసూర్యనారాయణా!</span></div>
<div>
<br />
పుట్టేటి భానుడా, పుష్యరాగపుచాయ</div>
శ్రీసూర్యనారాయణా!<br />
పుష్యరాగము మీద పొంగుబంగరుచాయ<br />
శ్రీసూర్యనారాయణా!<br />
జామెక్కి భానుడా, జాజిపువ్వులచాయ<br />
శ్రీసూర్యనారాయణా!<br />
జాజిపూవులమీద సంపెంగపువుచాయ<br />
శ్రీసూర్యనారాయణా!<br />
మధ్యాహ్న భానుడా, మల్లెపూవులచాయ<br />
శ్రీసూర్యనారాయణా!<br />
మల్లెపూవులమీద మంచి వజ్రపుచాయ<br />
శ్రీసూర్యనారాయణా!<br />
మూడ్జాముల భానుడా, మునగపూవులచాయ<br />
శ్రీసూర్యనారాయణా!<br />
మునగపువ్వులమీద ముత్యాలపొడిచాయ<br />
శ్రీసూర్యనారాయణా!<br />
క్రుంకేటి భానుడా, గుమ్మడీపువుచాయ<br />
శ్రీసూర్యనారాయణా!<br />
గుమ్మడీపువుమీద కుంకుం పువుచాయ<br />
శ్రీసూర్యనారాయణా!<br />
ఆయురారోగ్యములు ఐశ్వర్యములనిమ్ము<br />
శ్రీసూర్యనారాయణా!<br />
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: red;">3) వానా వానా వల్లప్ప!</span></div>
<div>
<br />
వానా వానా వల్లప్ప!</div>
వాకిలి తిరుగూ చెల్లప్ప!<br />
కొండమీది గుండురాయి<br />
కొక్కిరాయి కాలువిరిగె<br />
దానికేమి మందు?<br />
<br />
<div>
వేపాకు పసుపూ,<br />
వెల్లుల్లిపాయ,<br />
నూనె లోమడ్డి (నూనెమ్మ బొట్టు,)<br />
నూటొక్కసారి,<br />
పూయవోయి నూరి,<br />
పూటకొక్కతూరి.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: red;">4 మేలుకొలుపు </span></div>
<div>
<br /></div>
చిన్నారి పొన్నారి చిట్టినా తల్లి!<br />
చుక్కల్లో చంద్రుడూ చూడవచ్చాడు.<br />
<br />
<div>
తెల్లవారొచ్చింది కోడి కూసింది,<br />
చూచేటిఅక్కల్లు చూడరారమ్మ.<br />
<br />
ఆడేటి అక్కల్లు ఆడరారమ్మ,<br />
ఆడుకోరారమ్మ అక్కల్లు మీరు.<br />
<br />
ఆడేటివారికి అచ్చావుపాలు,<br />
పాడేటివారికి పాలు పంచదార.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: red;">5) నేతిలో నేరేడుపండు</span></div>
<br />
<div>
చిట్లపొట్లకాయ<br />
సీమనెల్లికాయ<br />
గోడపుచ్చకాయ<br />
గొబ్బినెల్లికాయ<br />
అత్తకు పెడితే అల్లం<br />
నే తింటే బెల్లం</div>
<div>
కొత్తకుండల్లోని గోధుమల్లారా!<br />
పాలపిడతల్లోని పసిబిడ్డలార!<br />
అమ్మ అమ్మ, నీ బిడ్డపేరేమంటే,<br />
నీళ్లల్లో నిమ్మపండు,<br />
పాలల్లో పనసపండు,<br />
నేతిలో నేరేడుపండు.</div>
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">6 ఉగ్గు</span><br />
<div>
ఊఁ ఊఁ ఉంగన్న,<br />
ఉగ్గుపాలు ఇందన్న.<br />
<br />
గుంటెడు ఉగ్గు కమ్మన్న,<br />
ఉమ్మక కక్కక మింగన్న.<br />
<br />
ఊఁ ఊఁ ఊఁ ఉంగన్న,<br />
లుంగలు పెట్టకు గ్రుక్కన్న.<br />
<br />
ఓర్వని సవతుల దిష్టన్న,<br />
ఒప్పుగ మసలర బుచ్చన్న.</div>
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">7 కాళ్లాగజ్జీ...</span><br />
<div>
కాళ్లాగజ్జీ, కంకోలమ్మూ (గంగారమ్మా),<br />
వేగులచుక్కా, వెలగామొగ్గ,<br />
మొగ్గాకాదు, మోదుగనీరు,<br />
నీరూగాదు, నిమ్మలవారి,<br />
వారీగాదు, వావింటాకు (కూర),<br />
కూరాగాదు, గుమ్మడిపండు,<br />
పండూగాదు, పాపడిమీసం,<br />
లింగూలిటుకు, పందిమాల్నిపటుకు,<br />
రాజుగారితోట్లో యేముందంటే,<br />
పువ్వో, మొగ్గో పుచ్చుకుంటే దెబ్బ,<br />
కాల్దీసి కడగాబెట్టు.</div>
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">8 జీర్ణం జీర్ణం వాతాపి జీర్ణం!</span><br />
జీర్ణం జీర్ణం వాతాపి జీర్ణం!<br />
గుఱ్ఱాల్ తిన్న గుగ్గిళ్లరిగి,<br />
ఏనుగుల్ తిన్న వెలక్కాయలరిగి,<br />
అర్జునుడు తిన్న అరటిపళ్లరిగి,<br />
భీముడు తిన్న పిండివంటలరిగి,<br />
గణపతి తిన్న ఖజ్జాలరిగి,<br />
అబ్బాయి తాగిన పాలు ఆముదం అరిగి,<br />
పందల్లే పాకి, కుందల్లే కూర్చుండి,<br />
నందల్లే నడచి, గుఱ్ఱమంత పరుగు,<br />
ఏనుగంత సత్తువు ఉండేటట్టు<br />
సాకుమీ, యీ బిడ్డను సంజీవరాయా!<br />
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">9 చిట్టిపొట్టి మిరియాలు</span><br />
చిట్టిపొట్టి మిరియాలు<br />
చెట్టుక్రింద పోసి<br />
పుట్టమన్ను తెచ్చి,<br />
బొమ్మరిల్లు కట్టి,<br />
బొమ్మరింట్లో<br />
బోగం పాప కన్నది.<br />
బిడ్డతలకు చమురులేదు,<br />
నా తలకు నూనెలేదు,<br />
అల్లవారింటికి<br />
చల్లకుపోతే<br />
కలవారి కుక్క<br />
భౌవ్ మన్నది!<br />
నాకాళ్ల గజ్జెలు<br />
ఘల్లుమన్నవి!!<br />
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">10 చలికంఠము</span><br />
<div>
చలి చలి చలి చందాయమ్మ,<br />
గొంగళి గప్పుకో గోనాయమ్మ,<br />
వడ వడ వడ వడ వణికేనమ్మ,<br />
చలిమంటకు చితుకులు తేవమ్మ.</div>
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">11 గుడుగుడుకుంచం...</span><br />
గుడుగుడుకుంచం గుండేరాగం,<br />
పావడపట్టం పడిగేరాగం,<br />
అప్పడాలగుఱ్ఱం ఆడుకోబోతే,<br />
పేపేగుఱ్ఱం పెళ్లికిపోతే,<br />
అన్నా! అన్నా! నీపెళ్లెపుడంటే<br />
రేపుగాక, ఎల్లుండి.<br />
-- కత్తీగాదు, బద్దాగాదు గప్, చిప్!<br />
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: red;">12 చెమ్మచెక్క</span><br />
చెమ్మచెక్క, చేరెడేసిమొగ్గ,<br />
అట్లుపొయ్యంగ, ఆరగించంగ,<br />
ముత్యాల చెమ్మచెక్క ముగ్గు లెయ్యంగ,<br />
రత్నాలచెమ్మచెక్క రంగు లెయ్యంగ,<br />
పగడాల చెమ్మచెక్క పంది రెయ్యంగ,<br />
పందిట్లో మాబావ పెండ్లి చెయ్యంగ,<br />
చూచివద్దాం రండి, సుబ్బరాయుడు పెండ్లి,<br />
(సూర్యదేవుడి పెండ్లి, చూచివద్దాం రండి,)<br />
మావాళ్లింట్లో పెండ్లి, మళ్లీ వద్దాం రండి,<br />
దొరగారింట్లో పెండ్లి,<br />
దోచుకువద్దాం రండి.</div>
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">13 కలువరేకుల కళ్ళు</span><br />
పిల్లమ్మ కన్నుల్లు బీరపువ్వుల్లు,<br />
అబ్బాయి కన్నుల్లు కలువరేకుల్లు.<br />
కలువరేకులవంటి నీ కన్నులకును,<br />
కాటుకలుపెట్టితే నీకు అందమ్ము.<br />
ఏడువకు ఏడువకు వెఱ్ఱిఅబ్బాయి,<br />
ఏడుస్తె నీకళ్ళు నీలాలు కారు.<br />
నీలాలు కారితే నే జూడలేను,<br />
పాలైన కారవే బంగారు కళ్ల.<br />
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">14 కన్నబిడ్డలు</span><br />
కొడుకుల్లు పుట్టన్ని కడు పేమి కడుపు?<br />
కుల ముద్ధరించన్ని కొడు కేమి కొడుకు?<br />
కన్నకానుపులెల్ల కడుచక్కనయితె,<br />
కన్నుల్ల పండుగే కన్నతల్లికిని.<br />
* * *<br />
లాభమ్మ లాభమ్ము ఏమి లాభమ్ము?<br />
కొడుకులను గంటేను కోటి లాభమ్ము.<br />
గోరంతదీపమ్ము కొండలకు వెలుగు,<br />
గోపాలకృష్ణమ్మ గోవులకు వెలుగు.<br />
మాడంతదీపమ్ము మేడలకు వెలుగు,<br />
మారాజు అబ్బాయి మాకళ్ల వెలుగు.<br />
* * *<br />
వీథిలో ఉయ్యాల అమ్మవచ్చింది,<br />
కొడుకులను గన్నతల్లి కొనవె ఉయ్యాల.<br />
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">15 దోసపళ్ళు</span><br />
త్రోవలో ఒకరాజు తోటేసినాడు<br />
తోటలోపల పండ్లు దొర్లుతున్నావి.<br />
దొర్లుతున్నవి తియ్య దోసపండ్లన్ని,<br />
ఆ పండ్లు పంపాడు ఆరగించంగ.<br />
తింటేను తియదోస పండ్లే తినాలి,<br />
కంటేను కొడుకుల్ల కాన్పే కనాలి.<br />
అందితే అన్నతో వియ్యమందాలి.<br />
ఆడితే వదినతో జగడమాడాలి.<br />
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">16 నెత్తిమీద గోరింక</span><br />
ఓఅ(బ్బా)మ్మాయి నెత్తిమీద గోరింక;<br />
చెప్పకు చెప్పకు చెడిపోతావు,<br />
చెప్పితే నీ ముక్కు తెగ్గోస్తా,<br />
దూలంమీంచీ దూకిస్తా,<br />
పందిరిమీంచీ పాకిస్తా,<br />
కంచం అన్నం తినిపిస్తా,<br />
కడివెడునీళ్లు తాగిస్తా!<br />
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">17 తాతపెండ్లి</span><br />
ఊచకఱ్ఱోచేత, ఉగ్గమోచేత,<br />
ఊగుతూ వచ్చిన్న తాతెవ్వరమ్మ?<br />
మానికా నిండాను మాడ లోసుకుని,<br />
మనుమరాలా నిన్ను మను మడగవస్తి;<br />
వాడిన్నపూవుల్లు వాసనలు గలవా?<br />
ఓతాత! ఈ మనుము వొద్దయ్య నాకు!<br />
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">18 శ్రీరాములవారు</span><br />
ఉత్తముని పేరేమి?<br />
ఊరి పేరేమి?<br />
సత్యపురుషులగన్న<br />
సాధ్వి పేరేమి?<br />
<br />
ఉత్తముడు దశరథుడు,<br />
ఊరు అయోధ్య!<br />
సత్యపురుషులగన్న<br />
సాధ్వి కౌసల్య.<br />
<br />
ఇల్లాళ్ళు ముగ్గురే<br />
ఈ దశరథునకు;<br />
పిల్లాళ్లు నలుగురే<br />
పేరు గలవారు.<br />
<br />
<div>
అయ్యోధ్యలో వారు<br />
అంద రున్నారు;<br />
సయ్యోధ్యలో వారు<br />
సరిలేని వారు.<br />
<br />
<div>
శ్రీరామ! జయరామ! శృంగారరామ!<br />
కారుణ్య గుణధామ! కల్యాణనామ!<br />
జగతిపై రామయ్య జన్మించినాడు,<br />
సత్యమ్ము లోకాన స్థాపించినాడు.<br />
<br />
<div>
తల్లిదండ్రులమాట చెల్లించినాడు,<br />
ఇల్లాలితోపాటు హింసపడ్డాడు,<br />
సీతామహాదేవి సృష్టిలోపలను,<br />
మాతల్లి వెలసింది మహనీయురాలు.<br />
<br />
అయ్యోధ్యరామయ్య అన్నయ్య మాకు,<br />
వాలుగన్నులసీత వదినమ్మ మాకు.<br />
రాములంతటివాడు రట్టుపడ్డాడు,<br />
మానవులకెట్లమ్మ మాటపడకుండ!<br />
సీతమ్మ రామయ్య దారిగదిలీతె,<br />
పారిజాతపు పువులు పలవరించినవి.<br />
సీతపుట్టగనేల! లంకచెడనేల?<br />
లంకకు విభీషణుడు రాజుగానేల?<br />
ఏడు ఏడూ యేండ్లు పదునాలుగేండ్లు,<br />
ఎట్టులుంటివి సీత నట్టడవిలోను?<br />
లక్ష్మయ్య నామరిది రక్షిస్తూఉండ,<br />
నాకేమి భయ మమ్మ, నట్టడవిలోను?<br />
దేవునంతటివాడు జననింద పడెను,<br />
మానవుం డెంతయ్య మాటపడకుండ?<br />
అన్నదమ్ములులేక, ఆదరువులేక,<br />
తోడులేకా సీత దూరమైపోయె.<br />
దండమ్ము దండమ్ము దశరథరామ!<br />
దయతోడ మముగావు దాక్షిణ్యధామ!</div>
</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">19 దాగుడుమూతలు</span><br />
దాగుడుమూతా దండాకోర్,<br />
పిల్లీవచ్చె ఎలుకా దాగె!<br />
ఎక్కడి దొంగా లక్కడే<br />
గప్చిప్ - సాంబారుబుడ్డి.<br />
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">20 చదువుసందెలు</span><br />
<div>
విఘ్నమ్ము లేకుండ<br />
విద్య నియ్యవయ్య<br />
విఘ్నేశ్వరుడ నీకు<br />
వేయిదండాలు.<br />
<br />
<div>
ఉంగరమ్ములు పెట్టి, ముంగురులు దువ్వి,<br />
ఒద్దపెట్టుకు తల్లి ముద్దులాడింది;<br />
పలక బలపములిచ్చి, పద్యాలుపాడి,<br />
సరసపెట్టుకు తండ్రి చదువు నేర్పాడు.<br />
<br />
చదువుకో నాయన్న! చదువుకో తండ్రి!<br />
చదువుకొంటే నీకు సౌఖ్యమబ్బేను!<br />
ఆడుకో నాయన్న! ఆడుకో తండ్రి!<br />
ఆడుకొంటే నీకు హాయి కలిగేను!</div>
<div>
పిల్లలందరు రండి<br />
బళ్లోకిపోయి<br />
చల్లన్ని గాలిలో<br />
చదువుకుందాము.<br />
<br />
విసరూ విసరూ గాలి<br />
విసరవే గాలి<br />
మల్లెపూవుల గాలి<br />
మామీద విసరు.<br />
<br />
అరటిపండూ తీపి, ఆవుపాల్ తీపి<br />
మాచిన్ని అబ్బాయి మాటల్లు తీపి.<br />
<div>
<br /></div>
<div>
చదువంటె అబ్బాయి<br />
చండికేశాడు<br />
బద్దెపలుపా రావె<br />
బుద్ధిచెప్పాలి.<br />
<br />
<div>
చదువంటె అబ్బాయి<br />
సంతోషపడును<br />
అగసాలి రావయ్య<br />
నగలు చెయ్యాలి.<br />
<br />
పొరుగు పిల్లలతోను<br />
పోట్లాడబోక;<br />
ఇరుగు పిల్లలతోను<br />
యేట్లాడబోక.<br />
<br />
చక్కగా నీ చదువు<br />
చదువుకో తండ్రి!<br />
చదువుకొంటే నీకు<br />
సౌఖ్యమబ్బేను.</div>
</div>
</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">21 ఒప్పులకుప్ప</span><br />
ఒప్పులకుప్పా,<br />
ఒయ్యారిభామ!<br />
సన్నబియ్యం,<br />
చాయపప్పు;<br />
చిన్నమువ్వ,<br />
సన్నగాజు;<br />
కొబ్బరి కోరు,<br />
బెల్లపచ్చు;<br />
గూట్లో రూపాయి,<br />
నీ మొగుడు సిపాయి;<br />
రోట్లో తవుడు,<br />
నీ మొగు డెవడు?<br />
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">22 మంచిమాటలు</span><br />
ఒంటికణతా నొప్పి<br />
ఒరగాలితీపు<br />
పంటిపోటూ వద్దు<br />
పగవానికైన.<br />
<br />
<div>
విద్య లేకుంటేను<br />
విభవమ్ము రోత;<br />
వినయమ్ము లేకుంటె<br />
విద్యలూ రోత.<br />
<br />
నిదురలో ప్రాణమ్ము<br />
అదరునో యేమొ;<br />
నిష్ఠురా లేలమ్మ<br />
కష్టజీవులపై?<br />
<br />
ఓ చేడెకూ తగిలె<br />
మోచేతిదెబ్బ;<br />
అత్తింటి సౌఖ్యమని<br />
అంగలార్చింది.<br />
<br />
మారుతల్లీ చేత<br />
మాటపడలేక,<br />
సారంగధరుడమ్మ<br />
చావు కొప్పాడు.</div>
<div>
కృష్ణమ్మ వంటి వాడు<br />
కొడు కొకడు పుడితే<br />
కష్టాలు కడతేరు<br />
కన్నతల్లులకు.</div>
<div>
బియ్యమ్ము తెల్లన్న, పిండి తెల్లన్న,<br />
వరుస తప్పినవాని వలికి తెల్లన్న,<br />
వరుసగానీదాన్ని వరుసలాడేవు<br />
పాపాత్మ! నీశిరసు పక్కున్న పగులు.<br />
<br />
కాలినిండా గుడ్డ వెయ్యంది రోత,<br />
కానివాళ్ల కన్నెత్తి చూచింది రోత,<br />
మంచిగంధపుచెక్క సాననే చీకు,<br />
మంచాలిదేహమ్ము మనసులో చీకు.<br />
<br />
ఆయుస్సు మూడినను<br />
ఆకు చిరిగినను,<br />
బ్రతికించువా రెవరు?<br />
అతుకువా రెవరు?</div>
<div>
<br /></div>
<span style="color: red;">23 బొమ్మలపెండ్లి</span><br />
(బాలికలు చందనపు బొమ్మలకు పెండ్లితంతు నడిపింతురు. అప్పు డీ పదము పాడుదురు.)<br />
<br />
<div>
చిట్టిబొమ్మల పెండ్లి చేయవలెననగా,<br />
శృంగారవాకిళ్లు సిరితోరణాలు;<br />
గాజుపాలికలతో, గాజుకుండలతో,<br />
అరటి స్తంభాలతో అమరె పెండ్లరుగు.<br />
<br />
చిన్నన్న పెట్టెనే వన్నెచీరల్లు,<br />
పెద్దన్నపెట్టెనే పెట్టెల్లసొమ్ము,<br />
నూరుదునె బొమ్మ, నీకు నూటొక్కకొమ్ము,<br />
పోతునే బొమ్మ నీకు పొన్నేఱునీళ్లు.</div>
<div>
కట్టుదునె బొమ్మ, నీకు కరకంచుచీర,<br />
తొడుగుదునె బొమ్మ, నీకు తోపంచురవిక,<br />
ఒడిబియ్యం పెడుదునే, ఒడిగిన్నె పెడుదు,<br />
అత్తవారింటికీ పోయి రమ్మందు.<br />
<br />
అత్తచెప్పినమాట వినవె ఓ బొమ్మ!<br />
మామచెప్పినపనీ మానకే బొమ్మ!<br />
రావాకుచిలకమ్మ ఆడవే పాప!<br />
రాజుల్లు నీచెయ్ది చూడవచ్చేరు.<br />
<br />
ప్రధానపుంగరం పమిడివత్తుల్లు<br />
గణగణగ వాయిస్తు గంటవాయిస్తు,<br />
గజంబరాయడూ తల్లి రాగాను,<br />
తల్లి ముందరనిలచి యిట్లన్ని పలికె.</div>
<div>
అన్న అందలమెక్కి, తాగుఱ్ఱమెక్కి,<br />
గుఱ్ఱమ్ముమీదను పల్లమున్నాది,<br />
పల్లమ్ముమీదను బాలుడున్నాడు,<br />
బాలుడి ముందరికి కూతుర్నిదేరె,<br />
కూతురిసిగలోకి కురువేరు దేరె,<br />
నాకొక్క ముత్యాలబొట్టు దేరమ్మ!<br />
బొట్టుకు బొమ్మంచు చీర దేరమ్మ!<br />
చీరకు చిలకల్ల రవికె దేరమ్మ!<br />
రవికకు రత్నాలపేరు దేరమ్మ!<br />
పేరుకు పెట్టెల్ల సొమ్ము దేరమ్మ!<br />
<br />
చిన్నన్న దెచ్చాడు చింతాకుచీర,<br />
పెద్దన్న తెచ్చాడు పెట్టెల్ల సొమ్ము,<br />
రావాకు చిలకతో ఆడబోకమ్మ,<br />
రాజుల్లు నీచెయిది చూడవచ్చేరు.</div>
<div>
వీధిలో ముడివిప్పి ముడువబోకమ్మ,<br />
పల్లెత్తి గట్టిగా పలుకబోకమ్మ,<br />
పొరుగిళ్లకెప్పుడూ పోవకేబొమ్మ,<br />
నలుగురీ నోళ్లల్లో నానకేబొమ్మ!<br />
<br />
(ఈ బొమ్మల పెండ్లిళ్లలో వియ్యాల వారి విందులు, అలకలు,<br />
మొదలుగాగల పెండ్లి మర్యాదలన్నీ నడుపుదురు.<br />
ఇది భావికాలమందు వాస్తవముగా జరుగ బోయే<br />
విషయములకు అభ్యాసకృత్య మనవచ్చును;<br />
యాజ్ఞికుల శుష్కేష్టుల వంటిది. దీనిచే పసితనముననే<br />
బాలికలకు, కులాచార సంప్రదాయములందు ప్రవేశ<br />
మేర్పడును. ఈ యలవాటుచే నటు తర్వాత వానిని చక్కగా<br />
జరుపుకో గల్గుదురు.)</div>
<div>
ఎండావానా పెళ్లాడే,<br />
ఎడవల్లప్పయ్య యాజ్ఞీకుడు!<br />
(ఎండ కాస్తుండగానే, వాన కురుస్తున్నప్పుడు పాడే పాట)</div>
<div><br /></div><div>
<div>
<span data-offset-key="70ngh-0-0"><br /></span></div>
</div>
</div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-50255649503501557972020-07-24T23:15:00.000+05:302020-07-24T23:15:03.326+05:30వేమన శతకము 1 - 100<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: x-small;">వేమన శతకము </span><br />
<br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తలపులోన గలుగు దా దైవమే ప్రొద్దు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తలచి చూడనతకు తత్వమగును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వూఱకుండ నేర్వునుత్తమ యోగిరా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 1 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తన విరక్తి యనెడి దాసి చేతను జిక్కి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మిగిలి వెడలవేక మిణుకుచున్న</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నరుడి కేడముక్తి వరలెడి చెప్పడీ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 2 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తనదు మనసుచేత దర్కించి జ్యోతిష</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మెంత చేసే ననుచు నెంచి చూచు,</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తన యదృష్టమంత దైవ మెఱుంగడా?</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 3 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">టీక వ్రాసినట్లేనేకులు పెద్దలు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">లోకమందు జెప్పి మంచు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కాకులట్టి జనుల కానరీ మర్మము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 4 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జ్ఞానమెన్న గురువు జ్ఞానహైన్యము బుద్ధి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">రెంటినందు రిమ్మరేచునపుడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">రిమ్మ తెలిపెనేని రెండొక రూపురా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 5 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జాణలమని యంద్రు చపలాత్ములగువారు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తెలివిలేక తమ్ముతెలియలేరు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కష్టమైన యడవి గాసీలుచున్నారు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 6 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జనన మరణములన స్వప్న సుషుప్తులు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జగములందు నెండ జగములుండు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నరుడు జగమునంట నడుబాటు కాదొకో</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 7 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఛాయననొసగుచెట్లు సాధువు బోధట్టు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">లడగి దరినిజేరి పడయవచ్చు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నట్టునిట్టు దాటనది పోవునిది రామ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 8 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నరుడెయైన లేక నారాయణుండైన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తత్త్వబద్ధుడైన దరణి నరయ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మరణమున్నదనుచు మదిని నమ్మగవలె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 9 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ద్వారంబంధమునకు దలుపులు గడియలు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వలెనె నోటికొప్పుగల నియతులు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ధర్మమెరిగి పలుక ధన్యుండౌ భువిలోన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 10 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">బ్రహ్మఘటము మేను ప్రాణంబు తగగాలి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మిత్రచంద్ర శిఖులు నేత్రచయము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మఱియు బ్రహ్మమనగ మహిమీద లేదయా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 11 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">యోగిననుచు గొంత యోగముగూర్చక</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జగమునెల్లబట్ట చంపి తినుచు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ధనము కొఱకు వాడు తగవాడుచుండిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">యోగికాడు వాడె యోగు వేమ! || 12 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అర్ధ యంకణమున కాధారమైనట్టి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">యొంటిమేడ గుంజు నొనరనిల్పె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నింటికొక మగండె యిల్లాండ్రునేద్గురు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 13 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అన్నదానమునకు నధిక సంపదగల్గి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">యమరలోక పూజ్యుడగును మీఱు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అన్నమగును బ్రహ్మమది కనలేరయా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 14 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">బొంది యెవరి సొమ్ము పోషింపబలుమారు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ప్రాణ మెవరి సొమ్ము భక్తిసేయ,</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ధనమదెవరిసొమ్ము ధర్మమె తన సొమ్ము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 15 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పండువలన బుట్టె బరగ ప్రపంచము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పండువలన బుట్టె పరము నిహము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పండు మేలెఱింగె బ్రహ్లాదుడిలలోన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 16 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తపమువేల? యరయ ధాత్రిజనులకెల్ల</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నొనర శివుని జూడ నుపమ గలదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మనసు చదరనీక మహిలోన జూడరా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 17 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తనగుణము తనకు నుండగ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నెనయంగా నోరుని గుణము నెంచును మదిలో</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దన గుణము తెలియ కన్యుని</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">బనిగొని దూషించువాడు వ్యర్థుడు వేమ! || 18 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జాలినొందరాదు జవదాటి కనరాదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అది మూలమైన ఆత్మమఱుగు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పోరిచేరి పొంది పూర్ణము నందురా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 19 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జాతి, మతము విడిచి చని యోగికామేలు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జాతితో నెయున్న నీతివలదె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మతముబట్టి జాతి మానకుంట కొఱంత</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 20 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నీవనినను నేననినను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">భావమ్మున నెఱుకయొక్క పద్ధతియగునా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">భావంబు దెలిసి మదిని</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ర్భావముగా నిన్ను గనుట పరమగు వేమ! || 21 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నీళ్ల మునుగునేల? నిధుల మెట్టగనేల</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మొనసి వేల్పులకును మ్రొక్కనేల</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కపట కల్మషములు కడుపులో నుండగా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 22 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పంచ ముఖములందు బంచాక్షరి జనించె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పంచ వర్ణములను ప్రబలె జగము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పంచముఖుని మీరు ప్రస్తుతి చేయుండీ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 23 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నేయి వెన్న కాచి నీడనే యుంచిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">బేరి గట్టిపడును పెరుగురీతి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పోరిపోరి మదిని పోనీక పట్టుము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 24 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మంటికుండవంటి మాయ శరీరంబు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చచ్చునెన్నడైన, చావదాత్మ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఘటములెన్నియైన గగనమొక్కటేగదా,</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 25 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మంట లోహమందు మ్రాకుల శిలలందు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పటములందు గోడప్రతిమలందు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తన్నుదెలియు కొఱకుదగులదా పరమాత్మ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 26 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నిమిషమైనను మది నిల్చి నిర్మలముగ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">లింగ జీవావేశులను గాంచి భంగపడక</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పూజ మదియందు జేరుట పూర్ణపదవి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పరము గోరిన నిదిచేయ బాగు వేమ! || 27 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ధూమాదుల నావృతమై</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వ్యోమంబునకెగని కలియు నుపములు తనలో</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">శ్రీమించు శివుని జేరును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">గామాదుల గలియడతడు ఘనముగ వేమ! || 28 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పగలుడుగ నాసలుడుగును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వగపుడుగం గోర్కెలుడుగు వడి జన్మంబుల్</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తగులుడుగు భోగముడిగిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">త్రిగుణంబును నడుగ ముక్తి తెరువగు వేమ! || 29 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పాల నీటి కలత పరమహంస మెఱుగును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నీరు పాలు నెట్లు నేర్చునెమలి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">లజ్ఞుడైన హీనుడల శివు నెఱుగునా?</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 30 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పుట్టు పుట్టలేదే పుడమిని జనులెల్ల</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పుట్టి గిట్టలేదె పూర్వులెవరు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పుట్టి గిట్టుటెల్ల వట్టి భ్రాంతులు సుమీ,</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 31 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పరుల విత్తమందు భ్రాంతి వాసినయట్టి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పురుషుడవనిలోన పుణ్యమూర్తి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పరుల విత్తమరయ పాపసంచితమగు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 32 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పరధనంబులకును ప్రాణములిచ్చును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">సత్యమంతలేక జారడగును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ద్విజులమంచు నింత్రుతేజమించుకలేదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 33 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నోరు పలకవచ్చు నుడి వ్రాయగరాదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వ్రాతకన్న సాక్షి వలవదన్న</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పరగలేని వ్రాత భంగ పాటుందెచ్చు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 34 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నిజమాకల్ల రెండు నీలకంఠుడెఱుంగు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నిజములాడకున్న నీతిదప్పు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నిజములాడునపుడు నీ రూపమనవచ్చు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 35 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దశగలారినెల్ల దమ బంధువు లటండ్రు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దశయలేమి నెంత్రు తక్కువగను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దశయన గమ ధన దశమొక్కటే దశ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 36 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తామసించి చేయదగ దెట్టి కార్యంబు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వేగిరింప నదియు విషమగును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పచ్చికాయదెచ్చి పడవేయ ఫలమౌనే</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 37 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తల్లిబిడ్డలకును తగవు పుట్టించెడి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ధనము సుఖము గూర్చునని గడింత్రు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కాని యెల్లయెడల ఘన దుఃఖందమది</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 38 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తల్లిదండ్రులెన్నదగు తొలి గురువులు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పార్వతీభవు లిలబరమగురులు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కూలివాండ్ర జగతి గురులన ద్రోహము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 39 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తామసించి చేయదగ దెట్టి కార్యంబు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వేగిరింప నదియు విషమగును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పచ్చికాయదెచ్చి పడవేయ ఫలమౌనే</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 40 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పుట్టు పుట్టలేదే పుడమిని జనులెల్ల</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పుట్టి గిట్టలేదె పూర్వులెవరు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పుట్టి గిట్టుటెల్ల వట్టి భ్రాంతులు సుమీ,</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 41 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పెట్టిపోయలేని వట్టి దేబెలు భూమి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">బుట్టిరేమి వారు గిట్టరేమి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పుట్టలోని చెదలు పుట్టదా గిట్టదా!</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 42 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">లోకమందుబుట్టి లోకమందె పెరిగి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">లోక విభవమోర్వలేక జనుడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">లోకమందు జనికి లోబడి చెడిపోవును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 43 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మది గలిగిన పూజ మదనారి మెచ్చును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మనసు నిల్సినంత మహితుడగును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మనసులేని పూజ మట్టి సమానము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 44 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తామును జనులేమను కొన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">బూనుదురో దాని సరసి పొందిన జడనీ,</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">రాని పధంబున నడిచిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దాననె ధర్మాత్ముడండ్రు తన్నిట వేమ! || 45 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మదము వలన గలుగు మాటలు మఱిపల్కి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మ్రుచ్చు సద్దులనొగి మోసపుచ్చి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కాసురాబెనగెడు కష్ఠుండు గురుడౌనే?</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 46 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మనసే మాయా మృగమౌ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మననేమిటి పైకిగానీ మణిపోనీకా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మనసున మనసును జంపిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మనందే ముక్తిగలదు మహిలో వేమ! || 47 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మంత్రమొకటి చెప్పి మఱి దేవతార్చన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చేసి తమకుగరుణచెందినదని</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వేదపఠన చేసి వెర్రులై పోదురు,</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 48 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మఠములోనియోగి మాయలన్నియుగోసి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఘటములోన నున్న ఘనునిదెలిసి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మాట మాటకుగురు మరువక తెలుపురా,</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 49 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తిరిగి వచ్చువేళ మరలిపోయెడి వేళ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వెంట దేరు ధనము వంటబోరు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తొనెటకు జనునొ ధనమెందు బోవునో</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 50 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఆశయనెడు దాని గోసివేయగాలేక</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మొహబుద్ది వలన మునుగువారు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కాశివాసులైన గనబోరు మోక్షము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 51 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చిత్తమనేడి వేరే శిథిలమైనప్పుడే</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ప్రకృతి యనెడి చెట్టు పడును పిదప</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">గోర్కులనెడి పెద్దకొమ్మలెండును గదా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 52 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">భోగంబుల కాశింపక</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">రాగద్వేషంబు రంగుడదమలో</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వేగమె మోక్ష పదంబును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">రాగను నాతండు యోగిరాయుడు వేమ! || 53 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చనువారెల్లను జనులం</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జనిపోయిన వారి పుణ్య సత్కథలెల్లన్</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వినవలె గనవలె మనవలె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నని మషులకు దెలుసగూడ దంత్యము వేమ! || 54 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఆశయనెడి త్రాల్ల నఖిల జనంబులు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కట్టుపడుచు ముక్తిగానరైరి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జ్ఞానఖడ్గమునను ఖండింప రాదొకో</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 55 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అతిథి రాక చూచి యదలించి పడవైచి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కఠిన చితులగుచు గానలేరు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కర్మమునకు ముందు ధర్మము గానరో</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 56 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తను వలచిన దావలచును తను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వలవక యున్ననెనడు తావలవ డిలన్</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తనదు పటాటోపంబులు తన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మాయలు పనికిరావు ధరలోన వేమ! || 57 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మాటలాడ వచ్చు మనసు నిల్వగలేదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తెలుపవచ్చు దన్ను తెలియలేదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">సురియబట్టవచ్చు శూరుడు కాలేడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 58 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తనకేనాడు సుభిక్షము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తనకేనాడును భగంబు తనరవయునం</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చును తన దశకై యెల్లెడ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మనసందున జివుకుచుండు మహిలో వేమ! || 59 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఎండిన మా నొకటడవిని</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మండిన నందగ్ని పుట్టి యూడ్చును చెట్లన్</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దండిగల వంశమెల్లను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చండాలుండొకడు పుట్టి చదుపును వేమ! || 60 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నిజము తెలిసియున్న సుజినుడానిజమునె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పలుకవలయుగాని పరులకొరకు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చావకూడ దింక నోపదవ్యం పల్క</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 61 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తామును జనులేమను కొన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">బూనుదురో దాని సరసి పొందిన జడనీ,</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">రాని పధంబున నడిచిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దాననె ధర్మాత్ముడండ్రు తన్నిట వేమ! || 62 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వినియు వినకయుండు కనియు గనక యుండు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తలచి తలపకుండు తాను యోగి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మనుజవరులచేత మణిపూజ గొనుచుండు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 63 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వెన్న చేతబట్టి వివరంబు తెలియక</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఘృతము కోరునట్టి యతని భండి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తాను దైవమయ్యు దైవంబు దలచును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 64 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">రూపువంక పేరు రూఢిగా నిలుచును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పేరువంక క్రియలు పెనగుచుండు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నాశమౌను తుదకు నామరూప క్రియల్</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 65 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">లోభమోహములను ప్రాభవములు తప్పు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తలచిన పనులెల్ల తప్పి చనును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తానొకటి దలచిన దైవమొండగుచుండు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 66 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">శాంతమే జనులను జయమునొందించును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">శాంతముననె గురువు జాడ తెలియు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">శాంత భావ మహిమ జర్చింపలేమయా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 67 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వేషధారినెపుడు విశ్వసింపగరాదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వేషదోషములొక విధయె యగును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">రట్టుకాదె మునుపు రావణు వేషంబు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 68 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఇంగలంబు తోడ నిల సల్పుతోడను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పరుని యాలితోడ పతితుతోడ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">సరసమాడుటెల్ల చావుకు మూలము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 69 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఐకమత్యమొక్క టావశ్యకం బెప్డు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దాని బలిమి నెంతయైన గూడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">గడ్డి వెంట బెట్టి కట్టరా యేనుంగు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 70 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తామసించి చేయదగదెట్టి కార్యంబు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వేగిరింప నదియు విషమగును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పచ్చికాయదెచ్చి పడవేయ ఫలమౌనా?</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 71 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తల్లీ బిడ్డలకు తగవు పుట్టించెడి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ధనము సుఖము గూర్చునని గడింత్రు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కానీయెల్ల యెడల ఘన దుఃఖకరమది</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 72 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దొంగమాటలాడ దొరుకునె మోక్షము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చేతగాని పలుకు చేటుదెచ్చు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">గురువుపద్దు కాదు గునహైన్య మదియగు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 73 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నలుగురు కల చోటను దా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దల చూపుచు మెలగుచుండి ధన్యాత గనగా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దలచెడి యాతడు నిచ్చలు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">గల మాటలే పలుకుచుండగా దగు వేమ! || 74 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నడుచునిచ్చు నతని బత్తెమిచ్చిన వాని</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కడుపు చల్లజేసి ఘనత విడుచు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నడుప నేర నేర నతడు నాలి ముచ్చేగదా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 75 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పదుగురాడుమాట పాడియై ధరజెల్లు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నొక్కడాడుమాట యెక్కదెందు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వూరకుండు వాని కూరెల్ల నోపదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 76 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పతక మందు నొప్పు పలు రత్నముల పెంపు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">బంగరందు కూర్ప బరువు గనును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">గాని యితర లోహమైన హీనము గాదె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 77 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జన్నములను మరియు జన్నియల ననేక</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ముల నొనర్చియున్న ఫలముకాన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">రాక యుండు నీతి లేకున్న మాత్రాన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 78 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తప్పు పలుకు పలికి తాతోట చేసిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కూడియున లక్ష్మీ క్రుంగిపోవు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నోటికుండ నీల్లు నొనరగా నిలుచునా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 79 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">భూమి నాది యనిన భూమి ఫక్కున నవ్వు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దాన హీను~ం జూచి ధనము నవ్వు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కదన భీతు~ం జూచి కాలు~ండు నవ్వును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 80 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నీతి జ్యోతిలేక నిర్మలంబగు నేది</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఎట్లు కలగుబర మదెంతయైన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ధనము గలిగియున్న దైవంబు గలుగదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 81 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పగయుడగు గోపముడిగిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పగయుడుగన్ కోర్కెలుడుగు బరజన్మంపుం</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దగులుడుగు భేదముడిగిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">త్రిగుణము లుడుగంగ ముక్తి స్థిరమగు వేమ! || 82 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పప్పులేని కూడు పరులకోసహ్యమే</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">యుప్పులేని వాడె యధిక బలుడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ముప్పులేని వాడు మొదటి సుజ్జానిరా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 83 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పరుల దత్తమొప్పి పాలనచేసిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నిల స్వదత్తమునకు విను మడియగు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నవని పరుల దత్త మహపరింపగ రాదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వధాబిరామ వినుర వేమ! || 85 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నిజములాడు వాని నిందించు జగమెల్ల</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నిజము బల్కరాదు నీచులకడ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నిజ మహాత్ముగూడ నిజమాడవలయురా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 86 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పదుగురాడుమాట పాడియై ధరజెల్లు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నొక్కడాడుమాట యెక్కదెందు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వూరకుండు వాని కూరెల్ల నోపదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 87 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పరుల మేలు చూచి పలుగాకి వలె నెప్పు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వట్టి మాటలాడు వాడధముడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అట్టి వాని బ్రతుకు టదియేల మంటికా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వధాబిరామ వినుర వేమ! || 88 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">భయమంతయు దేహమునకె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">భయ ముడిగిన నిశ్చయంబు పరమాత్మునకే</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">లయమంతయు జీవునకే</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జయమాత్మకు ననుచు జగతి~ం జాటుర వేమ! || 89 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">భూమి నాది యనిన భూమి ఫక్కున నవ్వు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దాన హీను~ం జూచి ధనము నవ్వు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కదన భీతు~ం జూచి కాలు~ండు నవ్వును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 90 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మాటజెప్ప వినని మనుజుడు మూర్ఖుడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మాట విన్న నరుడు మానుడగును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మాట వినగ జెప్ప మానుట కూడదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 91 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మనసు తెలిసి యొకని మాటకు బ్రతిచెప్ప</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">సంతసించు నతడు చాలమెచ్చు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మనసు దెలియకున్నడనియుచు ననునేదో</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 92 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఆలిమాటలు విని అన్నదమ్ముల రోసి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వేరేపోవువాడు వెర్రివాడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కుక్కతోక పట్టి గోదారీదినా?</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 93 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జ్ఞానియైనవాని మానక పూజించు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మనుజుడెప్పుడు పరమునను ముదంబు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">సుఖమునందుచుండుసూరులు మెచ్చగ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 94 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">హాని కలుగబోదు హరిమది నెంచెడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వాని కబ్దు పరము వసుధయందు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పూని నిష్ఠమీరి పొదలక యుండుము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వరాభిరామ వినుర వేమ! || 95 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అల్పుడెప్పుడు పలుకు నాడంబరముగాను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">సజ్జనుండు పలుకు చల్లగాను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కంచు మోగినట్లు కనకంబు మోగునా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 96 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">న్యాయశాస్త్ర మరయ నన్యాయమున దించు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ధర్మశాస్త్ర మొసగు రుగ్మతంబు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జ్యోతిషము జనముల నీతుల దప్పించు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 97 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దేవుడనగ వేరే దేశముందున్నాడె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దేహితోడ నెపుడు దేహమందె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వాహనములనెక్కి పడిదోలుచున్నాడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 98 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">భూమిలోన బుట్టు భూసారమెల్లను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తనువులోన బుట్టు తత్త్వమెల్ల</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">శ్రమలోన బుట్టు సర్వంబు తానౌను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 99 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వ్రాతకంటె హెచ్చు పరమీదు దైవంబు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చేతకంటె హెచ్చు వ్రాత లేదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వ్రాత కజుడు కర్త చేతకు దాకర్త</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 100 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చిప్పలోనబడ్డ చినుకు ముత్యంబయ్యె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నీట బడ్డ చినుకు నీట గలిసె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">బ్రాప్తి గలుగు చోట ఫలమేల తప్పురా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 101 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఇంటి ఇంటిలోననీశ్వరుడుండగ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నంటి చూడలేక యడవులందు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నుంట మేటంచునుందురా జోగులై</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 102 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అగ్నిబానా మేసి యంబుధి నింకించు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">రాముడవలి కేగ రాక, నిలిచి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చెట్లు గిరులు తెచ్చి సేతువు గట్టడా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 104 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఐదు వేళ్లు బలిమి హస్తంబు పనిచేయు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నం దొకండు విడ్డ పొందు చెడును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">స్వీయుడొకడు విడిన జెడుకదా పనిబల్మి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 105 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఆత్మబుద్ధి వలన నఖిలంబ తానయ్యె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జీవబుద్ధి వలన జీవుడయ్యె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మోహబుద్ధిలయము ముందర గనుగొను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 106 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">గుణములోగలవాని కులమెంచగానేల</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">గుణము కలిగెనేని కోటిసేయు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">గణములేక యున్న గుడ్డిగవ్వయులేదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 107 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తల్లితండ్రులందు దయలేని పుత్రుండు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పుట్టనేమి? వాడు గిట్టనేమి?</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పుట్టలోని చెదలు పుట్టదా గిట్టదా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 108 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కోపమున ఘనత కొంచెమైపోవును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కోపమునను గుణము కొరతపడును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కోపమణచనేని కోరికలీడేరు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 109 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఎలుగు తోలు తెచ్చి ఏడాది యుతికినా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నలుపు నలుపేకాని తెలుపుకాదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కొయ్యబొమ్మ తెచ్చి కొట్టితే గుణియోనె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 110 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అల్పబుద్ధివానికధికారమిచ్చిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దొడ్డవారినెల్ల తొలగగొట్టు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చెప్పుదినెడు కుక్క చెరకు తీపెరుగునా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 111 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పట్టుపట్టరాదు పట్టివిడువరాదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పట్టెనేని బిగియ పట్టవలయు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పట్టువిడుటకన్నా పడిచచ్చుటేమేలు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 112 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తుమ్మచెట్టు ముండ్ల తోడనేపుట్టును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విత్తులొననుండు వెడలునట్లు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మూర్ఖునకును బుద్ధి ముందుగా బుట్టను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 113 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కపటి వేషమూని కడగండ్లు పడనేల</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విపిన భూమి తిరిగి విసుగనేల</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">యుపముతోనే ముక్తి ఉన్నది చూడరా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభి రామ వినుర వేమ || 114 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అనువుగాని చోట అధికులమనరాదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కొంచెముందుటెల్ల కొదువకాదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కొండ యద్దమందు కొంచమై ఉండదా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 115 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మనసులోనున్న మర్మమంత ఎరిగి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">స్థిరము చేసి ఆత్మ తేటపరిచి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఘటము నిల్పవలయు, ఘనతలింకేటికి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభి రామవినుర వేమ! || 116 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కదలనీయకుండ గట్టిగా లింగంబు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కట్టివేయనేమి ఘనత కలుగు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">భావమందు శివుని భావించి కానరా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 117 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మేక జంకబెట్టిమెలగుచు మందలో</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">బ్రమని తిరుగు గొల్ల పగిదిగాను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దేవునెరుగక పరదవేతల దలచు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 118 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తన కుల గోత్రము లాకృతి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తన సంపద కలిమి బలిమి తనకేలనయా?</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తన వెంటరావు నిజమిది</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తన సత్యమే తోడువచ్చు తనతో</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 119 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కలిమిగల్గనేమి కరుణ లేకుండిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కలిమి తగునె దుష్టకర్ములకును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తేనెగూర్పనీగ తెరువున బోవదా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 120 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఎండిన మానొకటడవిని</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మండిన నందగ్ని పుట్టి యూడ్చును చెట్లన్</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దండిగల వంశమెల్లను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చండాలుండొకడు పుట్టి చదువును వేమ! || 121 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కనులు పోవువాడు కాళ్లు పోయినవాడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఉభయులరయుగూడి యుండినట్లు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పేద పేద గూడి పెనగొని యుండును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామా వినుర వేమ! || 122 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మాటలాడు గల్గు మర్మములెరిగిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పిన్నపెద్దతనము లెన్నవలదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పిన్నచేతి దివ్వె పెద్దగా వెలగదా?</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వధాభిరామ వినుర వేమ! || 123 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కొండముచ్చు పెండ్లికి కోతి పేరంటాలు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మొండి వాని హితుడు బండవాడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దుండగీడునకును కొండెడు దళవాయి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామా వినుర వేమ! || 124 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఝుషము నీరు వెడల జచ్చుటే సిద్ధము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నీటనుండనేని నిక్కిపడును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అండతొలుగు నెడల నందర పని అట్లే</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభి రామ వినుర వేమ! || 125 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తల్లియేడ్వ వినక తనయాలు వగచిన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జాలిపడెడు వాడు జడుడు సుమ్మి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తారతమ్య మెరుగనేరని పశువది</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 126 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పరులమేలు చూసి పలుకాకి వలె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వట్టిమాటలాడు వాడు అధముడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అట్టివాని బతుకుటది ఏల మంటికా?</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 127 ||</span><br />
<br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చిక్కియున్నవేళ సింహంబునైనను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">బక్క కుక్కయైనా బాధసేయు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">బలిమిలేని వేళ పంతములు చెల్లవు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 129 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పనసతొనలకన్న పంచదారలకన్న</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">జుంటితేనెకన్న జున్నుకన్న</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చెఱుకు రసముకన్న చెలుల మాటలె తీపి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 130 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నిండునదులు పారు నిలచి గంభీరమై</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వెఱ్రివాగు పాఱు వేగబొర్లి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అల్పుడాడురీతి నధికుండు నాడునా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 131 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఉప్పులేనికూర యొప్పదు రుచులకు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పప్పులేని తిండి ఫలములేదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అప్పులేనివాడె యధిక సంపన్నుడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 132 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పసుల వన్నె వేరు పాలెల్ల ఒక్కటి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పుష్పజాతి వేరు పూజ ఒకటి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దర్శనంబులారు దైవంబు ఒక్కటి</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 133 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చంపదగిన శతృవు తనచేత</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చిక్కెనేని కీడు చేయరాదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పొసగ మేలు చేసి పొమ్మనుటే మేలు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 134 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఆపదగల వేళ అరసి బంధువు జూడు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">భయము వేళ జూడు బంటుతనము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పేదవేళ జూడు పెండ్లాము గుణము</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 135 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఉప్పు కప్పురంబు ఒక్క పోలికనుండు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చూడ చూడ రుచుల జాడ వేరు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పురుషులందు పుణ్య పురుషులు వేరయ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 136 ||</span><br />
<br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">యినుము విరగనేని యినుమూరు ముమ్మారు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కాచియెతకవచ్చు గ్రమము గాను</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మనసు విరిగెనేని మరి చేర్చరాదయా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 138 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కుండ కుంభమన్న కొండ పర్వతమన్న</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">నుప్పు లవణమన్న నొకటి కాదె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">భాష లిట్టె వేరు పరతత్వమొకటె</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 139 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">అనగ ననగ రాగ మతిశ యిల్లుచునుండు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">దినగ దినగ వేము తియ్యనుండు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">సాధనమున పనులు సమకూరు ధరలోన</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 140 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చెప్పులోని రాయి చెవిలోని జోరీగ</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కంటిలోని నలుసు కాలి ముల్లు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">ఇంటిలోని పోరు నింతింత గాదయా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 141 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తప్పు లెన్నువారు తండోప తండంబు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">లుర్వి జనులకెల్ల నుండు తప్పు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తప్పు లెన్నువారు తమ తప్పులెరుగరు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 142 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వేరు పురుగు చేరి వృక్షంబు జెరుచును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">చీడపురుగు చేరి చెట్టు జెరచు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">కుత్సితుండు చేరి గుణవంతు జెరచురా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 145 ||</span><br />
<br style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "Trebuchet MS", Tahoma, Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px;" />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">వేషభాష లెరిగి కాషయవస్త్రముల్</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">గట్టగానె ముక్తి గలుగబోదు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">తలలు బోడులృన తలపులూ బోడూలా</span><br />
<span style="background-color: #faffff; color: #342d7e; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! || 146 ||</span></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-866763784263040412020-07-03T18:08:00.000+05:302020-07-08T09:22:01.404+05:30సుమతీ శతకం<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">సుమతీ శతకం</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">01</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">శ్రీ రాముని దయచేతను</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">నారూఢిగ సకల జనుల నౌరాయనగా</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">ధారాళమైన నీతులు</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">నోరూరగ జవులుబుట్ట నుడివెద సుమతీ!</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">సుమతీశతక కారుడు 'సుమతీ' అని సంబోధన చేసి బుద్ధిమంతులకు మాత్రమే నీతులను చెప్పెదనని తెలిపినాడు. లోకములోనీతి మార్గమును ఆచరించి బోధించిన శ్రీరాముని అనుగ్రహము పొందిన వాడనై లోకులు మెచ్చుకొను నట్టి మరలమరల చదువ వలెను అనే ఆశకలుగునట్లుగా వచించుచున్నాను.</span></div>
<div style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">2</span></div>
</div>
<div style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<span style="font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">అక్కరకు రాని చుట్టము,</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">మ్రొక్కిన వరమీని వేల్పు, మోహరమునcదా</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
నెక్కిన బాఱని గుఱ్ఱము,<br />
గ్రక్కున విడువcగవలయcగదరా! సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: సమయమునకు సహాయముచేయని చుట్టమును, నమస్కరించి ననూ వరములీయని దైవమును, యుద్ధములో తానెక్కగా పరుగెత్తని గుర్రమును వెంటనే విడువ వలయును.</div>
<div style="text-align: justify;">
3</div>
</span></div>
<div style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<span style="font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">అడిగిన జీతం బియ్యని</span><br />
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">మిడిమేలపు దొరనుcగొల్చి మిడుకుట కంటెన్.</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
వడిగల యెద్దులcగట్టుక<br />
మడి దున్నుక బ్రతుకవచ్చు మహిలో సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: అడిగిన జీతమీయని ప్రభువును సేవించి కష్తపడుట కన్న, వడిగల యెద్దులను గట్టుకొని పొలము దున్నుకొని జీవించుటయే మేలు.</div>
<div style="text-align: justify;">
4</div>
</span></div>
<div style="background-color: white;">
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">అడియాస కొలువుcగొలువకువ,</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">గుడిమణియము సేయcబోకు, కుజనుల తోడన్</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
<span style="white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
విడువక కూరిమి సేయకు</div>
<div style="text-align: justify;">
మడవినిడిcదో డరయ కొంటి నరుగకు సుమతీ. 50</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: వ్యర్ధమైన యాశగల కొలువును, దేవాలయము నందలి యధికారము, విడువకుండా చెడ్డవారితో స్నేహమును, అడవిలో తోడులేకుండక ఓంటరిగా పోవుటయును తగినవికావు. (కనక, వాటిని మానివేయవలెను.)</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">5</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">అధరము కదిలియు కదలక
మధురములగు మాటలుడిగి, మౌనవ్రతుడౌ
నధికార రోగపూరిత
బధిరాంధక శవము జూడ బాపము సుమతీ!
</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">6</span></div>
</div>
<div style="background-color: white;">
<div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<span style="font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">అప్పుగొని చేయు విభవము</span><br />
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">ముప్పున బ్రాయంపుటాలు, మూర్ఖుని తపమున్</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
ద ప్పరయని నృపురాజ్యము</div>
<span style="text-align: justify;">దెప్పరమై మీద గీడు దెచ్చుర సుమతీ!</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: అప్పులు చేసి ఆడంబరములు చేయడం ముసలితనములో వయసులొనున్న భార్య ఉండటం మూర్ఖుని తపస్సు. తప్పొప్పులను గుర్తించని రాజ్య పరిపాలన ముందు ముందు భయం కరమైన కష్టమును కలిగించును.</div>
<div style="text-align: justify;">
7</div>
</span></div>
<div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">అప్పిచ్చువాడు, వైద్యుడు,</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">నెప్పుడు నెడతెగక బాఱు నేఱును, ద్విజుcడున్,</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
<span style="white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
జొప్పడిన యూర నుండుము</div>
<span style="text-align: justify;">చొప్పడకున్నట్టి యూరు సొరకుము సుమతీ.</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: అప్పులిచ్చు వాడను, వైద్యుడును, యెడతెగక కుండా నీరు పారచుండెడి నదియును, బ్రాహ్మణుడును ఇవియున్న వూరిలో నివసింపుము. ఇవిలేని వూరును ప్రవేశింపకుము.</div>
<div style="text-align: justify;">
8</div>
</span></span></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">అల్లుని మంచితనంబును,</span></div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
</span>
<br />
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">గొల్లని సాహిత్యవిద్య, కోమలి నిజమున్,</span></div>
</div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
</span>
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">బొల్లున దంచి బియ్యము,</span></div>
</div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
దెల్లని కాకులును లేవు తెలియుము సుమతీ.</div>
</div>
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
భావం: అల్లుడు మంచిగా నుండుట, గొల్ల విద్వాంసుడౌట, ఆడుది నిజము చెప్పుట, పొల్లున దంచిన బియ్యము, తెల్లనికాకులును లొకములోలేవని తెలియవలయును.</div>
</div>
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
9</div>
</div>
<div>
<span style="text-align: justify; white-space: pre-wrap;">ఆcకొన్న కూడె యమృతము,</span><br />
<span style="white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="white-space: pre-wrap;">తాcగొంకక నిచ్చువాcడె దాత ధరిత్రిన్,</span></div>
<span style="white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
సో కోర్సువాcడె మనుజుcడు,<br />
తేcకువగలవాడె వంశ తిలకుcడు సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఆకలిగా నున్నప్పుడు తిన్న యన్నమే అమృతము వంటిది. వెనుక ముందు లాడక నిచ్చువాడే దాత, కష్తములు సహించువాడే మనుష్యుడు, ధైర్యము గలవాదే కులమునందు శ్రేష్ఠుడు.</div>
<div style="text-align: justify;">
10</div>
</span></div>
</span></div>
<div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<span style="font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">ఆకలి యుడుగని కడుపును</span><br />
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">వేకటియగు లంజపడుపు విడువని బ్రతుకున్,</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
బ్రా కొన్న నూతి యుదకము</div>
<span style="text-align: justify;">మేకల పాడియును రోత మేదిని సుమతీ!</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: కడుపునిండని తిండి, గర్భము దాల్చికూడ అంజరికము మానని భొగము దాని జీవితము, పాచిపట్టిపాడయిన బాలినీరు, మేక కలిచ్చేపాడి రోతకలిగిస్తాయి.</div>
<div style="text-align: justify;">
11</div>
</span></div>
</div>
<div style="background-color: white;">
<span style="background-color: #ffffe5; font-family: georgia, utopia, "palatino linotype", palatino, serif; font-size: x-small; text-align: justify;">ఇచ్చునదె విద్య, రణమునఁ</span><br />
<span style="background-color: #ffffe5; font-family: "georgia" , "utopia" , "palatino linotype" , "palatino" , serif;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: #ffffe5; font-family: "georgia" , "utopia" , "palatino linotype" , "palatino" , serif;"><span style="font-size: x-small;">జొచ్చునదే మగతనంబు, సుకవీశ్వరులు</span></span></div>
<span style="background-color: #ffffe5; font-family: "georgia" , "utopia" , "palatino linotype" , "palatino" , serif;">
<span style="font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
మెచ్చునదె నేర్పు, వాదుకు</div>
<div style="text-align: justify;">
వచ్చునదే కీడుసుమ్ము! వసుధను సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ధనము నిచ్చునదే విద్య, యుద్ధభూమిలో చొరబదునదే పౌరషము. గొప్ప కవులు గూడ మెచ్చు నట్టిదే నేర్పరి తనము, తగువునకు వచ్చుటయే చెరవు.</div>
</span></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: #ffffe5; font-family: "georgia" , "utopia" , "palatino linotype" , "palatino" , serif;"><span style="font-size: x-small;">12</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "georgia" , "utopia" , "palatino linotype" , "palatino" , serif; font-size: x-small;">ఇమ్ముగcజదువని నోరును,</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "georgia" , "utopia" , "palatino linotype" , "palatino" , serif; font-size: x-small;">'అమ్మా' యని పిలిచి యన్న మడుగని నోరున్,</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "georgia" , "utopia" , "palatino linotype" , "palatino" , serif; font-size: x-small;">దమ్ములcమబ్బుని నోరును</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "georgia" , "utopia" , "palatino linotype" , "palatino" , serif; font-size: x-small;">గుమ్మరి మను ద్రవ్వినట్టి గుంటర సుమతీ.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "georgia" , "utopia" , "palatino linotype" , "palatino" , serif; font-size: x-small;">భావం: ఇంపుగా చదువని నోరును, 'అమ్మా'యని పిలిచి అన్నమడుగని నోరును, ఎన్నడునూ తాంబూలము వేసుకొనని నోరును, కుమ్మరిమన్నుకై త్రవ్విన గుంటతో సమానము.</span></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">13</span></div>
</div>
<div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">ఉడుముండదె నూఱేండ్లునుc</span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">బడియుండదె పేర్మిcబాము పదినూఱేండ్లున్</span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">మడుపునcగొక్కెర యుండదె</span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">కడునిలcబురుషార్దపరుcడు గావలె సుమతీ.</span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">భావం: ఉడుము నూఱేండ్లును, పాము వెయ్యేండ్లును, కొంగ మడుగులో బహు కాలమును జీవించును. కాని, వాటివలన ప్రయోజన మేమి? మంచి పనులయంద అసక్తిగలవాడుండిన ప్రయోజనమగును.</span></div>
</div>
</div>
<div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">14</span></div>
</div>
<div>
<div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">ఉత్తమగుణములు నీచున</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">కెత్తెఱుగున గలుగనేర్చు నెయ్యడలన్ దా</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
నెత్తిచ్చి కఱగబోసిన</div>
<span style="text-align: justify;">నిత్తడి బంగార మగునె యిలలో సుమతీ!</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: బంగారముతో సమానముగా తూచి కరగించి కడ్డీలుగ పోసినప్పటికీ ఇత్తడి బంగారముతో సమానముకాదు. అదేవిధముగా నీచుడెంత ప్రయత్నించిన ఉత్తమ గుణములను పొందలేడు.</div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">15</span></div>
</span><div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">ఉదకము ద్రావెడు హయమును,
మదమున నుప్పొంగుచుండు మత్తేభంబున్,
మొదవు కడ నున్న వృషభము,
జదువని యానీచు గడకు జనకుర సుమతీ </span></div>
</div>
<div>
<div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">16</span></div>
</div>
<div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<span style="font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">ఉపకారికి నుపకారము</span><br />
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">విపరీతముగాదుసేయ వివరింపంగా</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
నపకారికి నుపకారము</div>
<div style="text-align: justify;">
నెపమెన్నక జేయువాడె నేర్పరి సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఊపకారము చేసిన వానికి తిరిగి ఉపకారము చేయడం గొప్పవిషయం కాదు. కీడు చేసిన వాని తప్పులు లెక్కపెట్టకుండ ఉపకారము చేయుటే తెలివైనపని.</div>
</span></div>
<div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">17</span></div>
</div>
<div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">ఉపమింప మొదలు తియ్యన</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">కపటంబెడ నెడను, జెఱకు కైవతినే పో</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
<span style="white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
నెపములు వెదకునుcగడపటc<br />
<span style="-webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: white; color: black; display: inline !important; float: none; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: pre-wrap; widows: 2; word-spacing: 0px;"></span><br />
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: white; color: black; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: small; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: pre-wrap; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<div style="margin: 0px;">
గపటపు దుర్జాతి పొందు గదరా సుమతీ.</div>
</div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: పోల్చికొని చూడగా, చెఱకు గడ మొదలు తియ్యగా నుండి నడుమ తీపితగ్గి చివరకు చప్పబడునట్లే, చెడు స్నేహము మొదట యింపుగాను, నడుమ వికటముగానూ చివరకు చెరువు గలిగించునదిగనూ యుండును.</div>
<div style="text-align: justify;">
18</div>
</span></span></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">ఎప్పటి కెయ్యది ప్రస్తుత</span></div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">మప్పటి కా మాటలాడి యన్యుల మనముల్</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">నొప్పింపక తా నొవ్వక</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="white-space: pre-wrap;">తప్పించుక తిరుcగువాcడు ధన్యుcడు సుమతీ.</span></div>
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఏ సమయమునకు ఏది తగినదో, అప్పటికి ఆ మాటలడి, ఇతరుల మనస్సులు నొప్పింపక, తాను బాధపదక, తప్పించుకొని నడచుకొనువాడే కృతార్ధుడు.</div>
</div>
</span></div>
</div>
<div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">19</span></div>
</div>
<div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<span style="font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">ఎప్పుడు దప్పులు వెదకెడు</span><br />
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">నప్పురుషుని గొల్వగూడ దదియెట్లన్నన్</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
సర్పంబు పడగనీడను<br />
గప్పవసించు విధంబు గదరా సుమతీ! </div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఎప్పుడు కూడ తన తప్పులను వెదకే అధికారిని కొలువ రాదు. తనను చంపటానికి ప్రయత్నించు పాము పడగ నీడన కప్ప నిలబడటానికి ప్రయత్నించకూడదు. ఈ రెండుకార్యములు కష్టమును కలిగించును.</div>
<div style="text-align: justify;">
20</div>
</span></div>
<div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">ఎప్పుడు సంపద గలిగిన</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">నప్పుడు బంధువులు వత్తు రది యెట్లన్నన్</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
<span style="white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
దెప్పులుగc జెఱువు నిండినc</div>
<div style="text-align: justify;">
గప్పలు పదివేలుచేరుcగదరా సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: చెఱువులొ తెప్ప లాడునట్లు నీరు నిండుగా నున్నచొ, కప్ప అనేకములు చేరును. అట్లే భాగ్యము గలిగినప్పుడే చుట్టములు వత్తురు.</div>
<div style="text-align: justify;">
21</div>
</span></span></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">ఏఱకుమీ కసుగాయలు,</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">దూఱకుమీ బంధుజనుల దోషము సుమ్మీ,</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">పాఱకుమీ రణమందున,</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">మీఱకుమీ గురువు నాజ్ఞ మేదిని సుమతీ</span></span></div>
</div>
<div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">22</span></div>
</div>
<div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<span style="font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">ఒక యూరికి నొక కరణము</span><br />
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">నొక తీర్పరియైనదక నొగి దఱుచైననౌ</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
గకవికలు గాకయుండునె<br />
<span style="-webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: white; color: black; display: inline !important; float: none; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: pre-wrap; widows: 2; word-spacing: 0px;"></span><br />
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: white; color: black; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: small; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: pre-wrap; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<div style="margin: 0px;">
సకలంబును గొట్టుపడక సహజము సుమతీ!</div>
</div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఒక గ్రామమునకు ఒక కరణమును, ఒక న్యాయాధికారియునుగాక, క్రమముగా యెక్కువ మంది యున్నచో నన్ని పనులు చెడిపోయి చెల్లాచెదురు గాక యుండునా? (ఉండవు.)</div>
<div style="text-align: justify;">
23</div>
</span></div>
<div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">ఒల్లని సతి నొల్లని పతి</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">నొల్లని చెలికాని విడువ నొల్లనివాడే</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
<span style="white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
గొల్లండుcగాక ధరలో</div>
<div style="text-align: justify;">
గొల్లడును దొల్లడౌనె చుణమున సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఇష్టపడని భార్యను, విశ్వాసములేని యజమానుని, ఇష్తపడని స్నేహితుని, విడచుత, కిష్టపడనివాడే గొల్లవాని, గొల్ల కులము నందు పుట్టిన మాత్రమున గొల్లకాడు.</div>
<div style="text-align: justify;">
24</div>
</span></span></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">ఓడలcబండ్లును వచ్చును</span></div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">ఓడలు నా బండ్లమీcద నొప్పుగ వచ్చున్</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">ఓడలు బండ్లును వలెనే</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="white-space: pre-wrap;">వాడగబడుcగలిమిలేమి వసుధను సుమతీ. </span></div>
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఓడలమీద బండ్లును, బండ్లమీద ఓడలును వచ్చును. అట్లే ఐశ్వర్యము వెంట దారిద్ర్యమును, దారిద్ర్యము వెంట ఐశ్వర్యమును వచ్చుచుండును.</div>
</div>
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: #ffffe5; font-family: "georgia" , "utopia" , "palatino linotype" , "palatino" , serif;">25</span></div>
</div>
</span></div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కడు బలవంతుండైనను</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;"><span style="font-size: x-small;">బుడమినిఁబ్రాయంపుటాలిఁ పుట్టిన యింటన్</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;"><span style="font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
దడ వుండనిచ్చె నేనియుఁ<br />
బడుపుగ నంగడికిఁదానె బంపుట సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఎంత బలవంతుడైనను, పడుచు పెండ్లామును ఆమె పుట్టింటి దగ్గర యెక్కువ కాల ముండనిచ్చిన యెదల, తానే యామెను వ్యభిచారిణీగా దుకాణమునకు పంపినట్లగును.</div>
<div style="text-align: justify;">
26</div>
</span></span><div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<span style="font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కనకపు సింహాసనమున</span><br />
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">శునకము కూర్చుండబెట్టి శుభలగ్నమునం</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
దొనరగ బట్టము కట్టిన</div>
<div style="text-align: justify;">
వెనుకటి గుణమేల మాను వినురాసుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: కుక్కను బంగారపు గద్దెమీద కూర్చుండజేసి మంచి ముహూర్తమున పట్టాభిషేకముచేసిననూ, దానికి సహజమయిన యల్పగుణముమానదు అట్లే, నీచుడగువానిని యెంత గౌరవించినను, వాని నీచగుణము వదలడు.</div>
<div style="text-align: justify;">
27</div>
</span></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">కప్పకు నొరగాలైనను,
సర్పమునకు రోగమైన, సతి తులువైనన్,
ముప్పున దరిద్రుడైనను,
తప్పదు మఱి దుఃఖ మగుట తథ్యము సుమతీ</span></div>
</div>
<div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">28</span></div>
</div>
<div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కమలములు నీరు బాసినc</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">గమలాప్తు రశ్మిసోకి కమలిన భంగిన్</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
<span style="white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
దమతమ నెలవులు దప్పినc</div>
<div style="text-align: justify;">
దమ మిత్రులే శత్రులౌట తధ్యము సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: కమలములు తమ స్థానమగు నీటిని వదలిన యెడల తమకు మిత్రుడగు సూర్యని వేడి చేతనే వాదిపోవును. అట్లే, ఎవరుగాని తమ తమ యునికినట్లు విదిచినచో తమ స్నేహితులే విరోధు లగుట తప్పదు.</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">29</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">కరణము గరణము నమ్మిన</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">మరణాంతక మౌను గాని మనలేడు సుమీ,</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">కరణము దన సరి కరణము</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">మఱి నమ్మక మర్మ మీక మనవలె సుమతీ</span></span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="white-space: pre-wrap;"><span style="font-size: x-small;">30</span></span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="white-space: pre-wrap;"><span style="font-size: x-small;">కరణముల ననుసరింపక</span></span></div>
</div>
<div>
<span style="font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">విరిసంబున దిన్నతిండి వికటించు జుమీ</span><br />
<span style="white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="white-space: pre-wrap;"><span style="font-size: x-small;">యిరుసున గందెన బెట్టక</span></span></div>
<span style="white-space: pre-wrap;"><span style="font-size: x-small; text-align: justify;">పరమేశ్వరుబండియైన బాఱుదు సుమతీ!</span>
<span style="font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
భావం: కందెన లేనట్లయితే ఏ విధముగా దేవుని బండియైన కదలదో అదే విధముగా కరణానికి ధనమిచ్చి అతనికి నచ్చినట్లు నడవకున్నట్లయితె తన స్వంత ఆస్తికే మోసమువస్తుంది.</div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: transparent;">31</span></div>
</span></span></div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">కరణము సాదై యున్నను</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">గరి మద ముడిఁగినను బాము గఱవకయున్నన్</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">ధరఁ దేలు మీటకున్నను</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">గరమరుదుగ లెక్కఁగొనరు గదరా సుమతీ!</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">భావం: కరణము మెత్తనితనము గలిగియుండినను, ఏనుగు మదము విడిచినను, పాముకరవకున్నను, తేలుకుట్టకుండిననుజనులు లక్ష్యముచేయరు.</span><span style="font-size: x-small;"></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">32</span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కసుగాయఁగఱచి చూచిన</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">మసలక తన యొగరు గాక మధురంబగునా?</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
పస గలుగు యువతు లుండఁగఁ</div>
<div style="text-align: justify;">
బసిబాలలఁబొందువాఁడు పశువుర సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: పండిన పండు తినక, పచ్చికాయకొరికినచో వెంటనే వగరు రుచి తోచునుగాని, మధురమెట్లు గలుగునో; అట్లే యౌవనము గల స్త్రీ లుండగా పసి బలికలతో కూడినచో వికటముగా నుండును. చిన్న బాలికల పొందు గూడిన వాడు పశువుతో సమానుడు.</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">33</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కవి కాని వాని వ్రాతయు,</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">నవరస భావములు లేని నాతుల వలపున్,
దవిలి చను పంది నేయని
వివిధాయుధ కౌశలంబు వృధరా సుమతీ </span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">34</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కాదుసుమీ దుస్సంగతి</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">పోదుసుమీ కీర్తికాంత పొందిన పిదపన్,</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
వాదుసుమీ యప్పిచ్చుట</div>
<span style="text-align: justify;">లేదుసుమీ సతులవలపు లేశము సుమతీ!</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: దుర్జన స్నేహము కూడదు. కీర్తి సంపాదించిన తరువాత తొలగిపోదు. అప్పునిచ్చుట కలహమునకు మూలము. స్త్రీలకు కొంచెమైనను ప్రేమ ఉండును.</div>
<div style="text-align: justify;">
35</div>
</span></span><span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కాముకుడు దనిసి విడిచిన</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">కోమలి బరవిటుడు గవయ గోరుట యెల్లన్
బ్రేమమున జెఱకు పిప్పికి
చీమలు వెస మూగినట్లు సిద్ధము సుమతీ</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">36</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కారణములేని నగవునుc</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">బేరణమునులేని లేమ పృధివీ స్ధలిలోc</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
బూరణములేని బూరెయు</div>
<div style="text-align: justify;">
వీరణములులేని పెండ్లి, వృధరా సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: కారనములేని నవ్వును, రవికలేక స్త్రీయును, పూరణములేని బూరెయును, వాయిద్యములు లేని పెండ్లియును గౌరవములేక యుండును.</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">37</span></span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కులకాంతతోcడ నెప్పుడుc</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">గలహింపకు, వట్టితప్పు ఘటియింపకుమీ</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
కలకంఠకంఠి కన్నీ</div>
<div style="text-align: justify;">
రొలికిన సిరి యింటనుండ నొల్లరు సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: భార్యతో ఎప్పుడూ జగడమాడరాదు, లేనితప్పులు మొపరాదు. పతివ్రతయైన స్త్రీ యొక్క కంటినీరు ఇంట పడినచో, ఆ ఇంటి యందు సంపద వుండబోదు.</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">38</span></span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కూరిమిగల దినములలో</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">నేరము లెన్నcడునుc గలుగనేరవు, మఱి యా</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
కూరిమి విరసంబైనను,</div>
<span style="text-align: justify;">నేరములే తోచుచుండు నిక్కము సుమతీ.</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: స్నేహము గల దినములలో ఎన్నడునూ తప్పులు కనబడవు. ఆ స్నేహము విరోధమైనచో ఒప్పులే తప్పులుగా నగపడుచుండును.</div>
<div style="text-align: justify;">
39</div>
</span></span><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కొంచెపు నరు సంగతిచే</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">నంచితముcగ గీడువచ్చునది యెట్లన్నన్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
గించిత్తు నల్లి కఱచిన</div>
<div style="text-align: justify;">
మంచమునకుc బెట్లు వచ్చు మహిలో సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: చిన్ననల్లి కరిచినచో మంచమునకే విధముగా దెబ్బలు కలుగునో, అట్లే నీచునితో స్నేహము చేసినచో కీడు కలుగును.<br />
40</div>
</span></span><span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కొక్కోకమెల్ల జదివిన,</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">చక్కనివాడైన, రాజ చంద్రుండైనన్,
మిక్కిలి రొక్కము లియ్యక,
చిక్కదురా వారకాంత సిద్ధము సుమతీ</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">41</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కొఱ గాని కొడుకు బుట్టిన</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">కొఱ గామియె కాదు, తండ్రి గుణముల జెఱచున్
చెఱకు తుద వెన్ను బుట్టిన
జెఱకున తీపెల్ల జెఱచు సిద్ధము సుమతీ</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">42</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">కోమలి విశ్వాసంబును,</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">బాములతో జెలిమి, యన్య భామల వలపున్,
వేముల తియ్యదనంబును,
భూమీశుల నమ్మికలును బొంకుర సుమతీ </span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">43</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">గడన గల మగని జూచిన</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">నడుగడుగున మడుగు లిడుదు రతివలు దమలో,
గడ నుడుగు మగని జూచిన
నడ పీనుగు వచ్చె నంచు నగుదురు సుమతీ</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">44</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">చింతింపకు కడచిన పని</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">కింతులు వలతురని నమ్మ కెంతయుమదిలో</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
నంతఃపుర కాంతులతో<br />
<span style="-webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: white; color: black; display: inline !important; float: none; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: pre-wrap; widows: 2; word-spacing: 0px;"></span><br />
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: white; color: black; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: small; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: pre-wrap; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<div style="margin: 0px;">
మంతనముల మానుమిదియె మతముర సుమతీ.</div>
</div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: జరిగిపోయిన పనికి విచారింపకుము. స్త్రీలు ప్రేమింతురని నమ్మకము. రాణి వాస స్త్రీలతో రహస్యా అలొచనములు చేయకుము. ఇదియే మంచి నడవడి సుమా.</div>
<div style="text-align: justify;">
45</div>
</span></span><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">చీమలు పెట్టిన పుట్టలు</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">పాముల కిరువైన యట్లు పామరుcడుదగన్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
హేమంబుcగూడcబెట్టిన</div>
<div style="text-align: justify;">
భూమీశుల పాలcజేరు భువిలో సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: చీమలు పెట్టిన పుట్టలు పాములకు నివాసమయిన విధముగానే లోభి దాచి ధనము రాజుల పాలగును.</div>
<div style="text-align: justify;">
46</div>
</span></span><span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">చుట్టములు గాని వారలు</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">చుట్టములము నీకటంచు సొంపు దలిర్పన్
నెట్టుకొని యాశ్రయింతురు
గట్టిగ ద్రవ్యంబు గలుగ గదరా సుమతీ </span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">47</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">చేతులకు తొడవు దానము,</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">భూతలనాథులకుc దొడవు బొంకమి ధరలో</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
నీతియె తోడ వెవ్వారికి</div>
<div style="text-align: justify;">
నాతికి మాలంబు తొడవు నయముగ సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: చేతులకు దానము; రాజుల కబద్ధ మాడకుండుటయును; ధరణిలో నెవ్వరికైనను న్యాయము; స్త్రీకి పాతివ్రత్యమును అలంకారము.</div>
</span></span><div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">48</span></span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">తడ వోర్వక, యొడ లోర్వక,
కడు వేగం బడిచి పడిన గార్యం బగునే,
తడ వోర్చిన, నొడ లోర్చిన,
జెడిపోయిన కార్యమెల్ల జేకుఱు సుమతీ </span></span></div>
</div>
<div style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">49</span></div>
</div>
<div style="background-color: white;">
<div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">తన కోపము తన శత్రువు</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">తన శాంతమె తనకు రక్ష దయ చుట్టంబౌ</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
తన సంతోషమె స్వర్గము</div>
<div style="text-align: justify;">
తన దుఃఖమె నరకమండ్రు తధ్యము సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: తన యొక్క కోపము శత్రువువలె బాధయును, నెమ్మది తనము రక్షకునివలె రక్షనయును, కరున చుట్టమువలె ఆదరమును, సంతోషము స్వర్గమువలె సుఖమును, దుఃఖము నరకమువలె వేదనను కగించునని చెప్పుదురు.</div>
</span><div style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">50</span></div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">తన యూరి తపసి తపమును,</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">తన పుత్రుని విద్య పెంపు, దన సతి రూపున్,
దన పెరటి చెట్టు మందును,
మనసున వర్ణింపరెట్టి మనుజులు సుమతీ</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">51</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">తన కలిమి యింద్ర భోగము,
తన లేమియె స్వర్గలోక దారిద్ర్యంబున్,
దన చావు జల ప్రళయము,
తను వలచిన యదియె రంభ తథ్యము సుమతీ</span></div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">52</span></span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">తనవారు లేని చోటను</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">జన వించుక లేనిచోట జగడము చోటన్,</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
అనుమానమైన చోటను,</div>
<div style="text-align: justify;">
మనుజును ట నిలువఁదగదు మహిలో సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: తన బంధువులు లేని తావునను, తనకు మచ్చికలేని తావునను, తనపై ననుమాన మయిన తావునను మనుష్యుడు నిలువ కూడదు.</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">53</span></span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">తములము వేయని నోరును</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">వినుతులతో జెలిమి సేసి వెతఁబడు తెలివిన్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
గమలములు లేని కొలకుఁను</div>
<span style="text-align: justify;">హిమధాముఁడు లేని రాత్రి హీనము సుమతీ!</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: తాంబూలము వేసుకొనని నోరును, విరుద్ధమైన మతము గల వారితో స్నేహముచేసి విచారించు వివేకమును, తామరలు లేని సరస్సును, చంద్రుడు లేని రాత్రియును నీచ మయినవి.</div>
<div style="text-align: justify;">
54</div>
</span></span><div style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<span style="font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">తలనుండు విషము ఫణికిని</span><br />
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">వెలయంగా తోకనుండు వృశ్చికమునకున్</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
తలతోక యనక యుండును</div>
<div style="text-align: justify;">
ఖలునకు నిలువెల్ల విషము గదరా సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: తల యందు పామునకు, తోక నందు తేలునకును విషముండును, కాని, దుర్మార్గులకు తల, తోక యను నియమము లేక, శరీరమందంతటను విషముండును.</div>
</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">55</span></span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">తలపొడుగు ధనముఁబోసిన</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">వెలయాలికి నిజములేదు వివరింపంగాఁ</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
దల దడివి బాస జేఁసిన</div>
<span style="text-align: justify;">వెలయాలిని నమ్మరాదు వినరా సుమతీ!</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: తల పొడుగు, ధనము పోసినప్పటికినీ వేశా స్త్రీకి సత్యమాడుట లేదు. తల మిద చేయి వేసుకొని ప్రమాణము చేసినను వార కాంతను నమ్మరాదు.</div>
<div style="text-align: justify;">
56</div>
</span></span><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">తలమాసిన వొలుమాసిన</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">వలువలు మాసినను బ్రాణ వల్లభునైనన్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
కులకాంతలైన రోఁతురు</div>
<span style="text-align: justify;">తిలకింపఁగ భూమిలోన దిరముగ సుమతీ!</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఆలోచింపగా, భూమియందు, తలయు, శరీరము, బట్టలుమాసినచో పెనిమిటినైననూ (నుంచి స్త్రీలైనప్పటికిన్నీ) అసహ్యపడుట నిజము.</div>
<div style="text-align: justify;">
57</div>
</span></span><span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">తాననుభవింప నర్ధము</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">మానవపతి జేరు గొంత మఱి భూగతమౌ
గానల నీగలుగూర్చిన
తెనియ యొరు జేరునట్లు తిరముగ సుమతీ.
భావం: నిజముగా తేనెటీగలు అడవులలో చేర్చి ఉంచిన తేనె ఇతరలకు యెట్లు చేరునొ; అట్లే తాము భోగింపక దాచియుంచిన ధనముకొంత రాజులకు చేరును. మరికొంత భూమి పాలగును.</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">58</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">దగ్గర కొండెము సెప్పెడు</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">ప్రెగ్గడపలుకులకు రాజు ప్రియుఁడై మఱి తా</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
నెగ్గుఁ బ్రజ్జ కాచరించుట</div>
<div style="text-align: justify;">
బొగ్గులకై కల్పతరువుఁబొడచుట సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: దగ్గర నున్న మంత్రి చెప్పు చాడీలను విని; రాజు యిష్టపడి; ప్రజలకు కీడు చేయుట అనునది; కోరిన కొరికల నిచ్చు చెట్టును బొగ్గులకై నరకుటతో సమానముగా నుండును.</div>
<div style="text-align: justify;">
59</div>
</span></span><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">ధనపతి సఖుఁడై యుండియు</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">నెనయంగా శివుఁడు భిక్షమెత్తఁగవలసెన్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
దనవారి కెంత గలిగిన</div>
<span style="text-align: justify;">తన భాగ్యమె తనఁకుగాక తధ్యము సుమతీ!</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ధన వంతుడైన కుబేరుడు స్నేహితుడై నప్పటికినీ ఈశ్వరుడు బిచ్చమెత్తుట సంభవించెను. కాబట్టి, తన వారికెంత సంపద యున్నను, తనకుపయోగపడదు. తన భాగ్యమే తనకు ఉపయోగించును.</div>
<div style="text-align: justify;">
60</div>
</span></span><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">ధీరులకుc జేయు మేలది</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">సారంబగు నారికేళ సలిలము భంగిన్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
గౌరవమును మఱి మీcదట</div>
<div style="text-align: justify;">
భూరిసుఖావహము నగును భువిలో సుమతీ. </div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: కొబ్బరిచెట్టుకు నీరుపోసినచో శ్రేష్టమైన నీరుగల కాయలను యిచ్చును. అట్లే బుద్ధిమంతులకు జేసిన ఉపకారము మర్యాదయును, తరువాత మిక్కిలి సుఖములను గల్గించును.</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">61</span></span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">నడువకుమీ తెరువొక్కటc</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">గుడువకుమీ శత్రునింట గూరిమితోడన్,</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
ముడువకుమీ పరధనముల</div>
<div style="text-align: justify;">
నుడువకుమీ యొరుల మనసు నొవ్వగ సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: మార్గము నందు ఒంటరిగా నడవకుము, పగవాని ఇంటి యందు స్నేహముతో భూజింపకుము. ఇతరుల ధనమును మూట గట్టకము ఇతరుల మనస్సు నొచ్చునట్లు మాటలాడకుము.</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">62</span></span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">నమ్మకు సుంకరి, జూదరి,</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">నమ్మకు మగసాలి వాని, నటు వెలయాలిన్,</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
నమ్మకు మంగడివానిని,</div>
<span style="text-align: justify;">నమ్మకుమీ వామహస్తు నవనిని సుమతీ</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: పన్నులు వసూలు చేయువానిని, జూదమాడు వానిని, కంసాలిని, భోగము స్త్రీని, సరుకులమ్మువారిని, ఎడమచేతితో పనిచేయువానిని, నమ్మకుము.</div>
<div style="text-align: justify;">
63</div>
</span></span><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">నయమున బాలుం ద్రావరు</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">భయమునను విషమ్మునైన భక్షింతురుగా</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
నయమెంత దోసకారియొ</div>
<span style="text-align: justify;">భయమే చూపంగవలయు బాగుగ సుమతీ.</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: మంచితనమువల్ల పాలను సహితము త్రాగరు. భయపెట్టుట చేత విషము నైనను తిందురు. కావున భయమును చక్కగా చూపించ వలయును.</div>
<div style="text-align: justify;">
64</div>
</span></span><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">నరపతులు మేరఁదప్పిన</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">దిర మొప్పగ విధవ యింటఁ దీర్పరియైనన్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
గరణము వైదికుఁడయినను</div>
<span style="text-align: justify;">మరణాంతక మౌనుగాని మానదు సుమతీ!</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: రాజులు ధర్మము యొక్క హద్దు తప్పినను; విధవాస్త్రీ ఇంటి యం ఏల్లకాలము పెత్తనము చేసినను, గ్రామకరణము పైదికవృత్తి గల వాడైనను ప్రానము పోవునంతటి కష్టము తప్పకుండా సంభవించును.</div>
<div style="text-align: justify;">
65</div>
</span></span><span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">నవరస భావాలంకృత</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">కవితా గోష్టియును, మధుర గానంబును దా
నవివేకి కెంత జెప్పిన
జెవిటికి శంఖూదినట్లు సిద్ధము సుమతీ</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">66</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">నవ్వకుమీ సభలోపల</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">సవ్వకుమీ తల్లిదండ్రి నాధులతోడన్,</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
నవ్వకుమీ పరసతులతో</div>
<span style="text-align: justify;">నవ్వకుమీ విప్రవరుల నయమిది సుమతీ.</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: సభలోపలను, తల్లిదండ్రులతోడను, అధికారుల తోడను, పరస్త్రీ తోడను, బ్రాహ్మణా శ్రేష్టులతోడను పరిహాసము లాదకుము.</div>
<div style="text-align: justify;">
67</div>
</span></span><span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">నీరే ప్రాణాధారము</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">నోరే రసభరితమైన నుడువుల కెల్లన్
నారియె నరులకు రత్నము
చీరయె శృంగారమండ్రు సిద్ధము సుమతీ </span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">68</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పగవల దెవ్వరితోడను,</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">వగవంగా వలదు లేమి వచ్చిన పిదపన్,</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
దెగనాడవలదు సభలను</div>
<div style="text-align: justify;">
మగువకు మన సియ్యవలదు మహిలో సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఎటువంటి వారితోనూ పగపెట్టుకొనరాదు. బీదతనము సంభవించిన తరువాత విచారింపరాదు. సభలలో మోమాటములేకుండ మాట్లాడరాదు. స్త్రీకి, మనసులోని వలపు తెలుపరాదు.</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">69</span></span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పతికడకుc, తనుc గూర్చిన</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">సతికడకును, వెల్పుcకడకు, సద్గురు కడకున్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
సుతుకడకును రిత్తచేతుల</div>
<span style="text-align: justify;">మతిమంతులు చనరు, నీతి మార్గము సుమతీ.</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: నీతి ప్రవర్తన గలవారు, రాజు దగ్గరకును, తనను ప్రేమించిన భార్య దగ్గరకును, దేవుని సముఖమునకును, గురువు కడకును, కుమారుని దగ్గరకును వట్టి చేతులతో వెళ్ళరు.</div>
<div style="text-align: justify;">
70</div>
</span></span><span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పనిచేయునెడల దాసియు,</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">ననుభవమున రంభ, మంత్రి యాలోచనలన్,
దనభుక్తి యెడల దల్లియు,
నన్ దన కులకాంత యుండు నగురా సుమతీ</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">71</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పరనారీ సోదరుడై,</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">పరధనముల కాసపడక, పరులకు హితుడై,
పరులు దను బొగడ నెగడక,
పరు లలిగిన నలుగ నతడు పరముడు సుమతీ</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">72</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పరసతి కూటమిc గోరకు,</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">పరధనముల కాసపడకు, పరునెంచకుమీ,</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
సరిగాని గోష్టి చేయకు,</div>
<div style="text-align: justify;">
సిరిచెడి చుట్టంబుకడకు జేరకు సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: పరసతుల పొందు గొరకుము. ఇతరిఉల భాగ్యమున కాసపడకుము. పరుల తప్పు లెంచకుము. తగనటువంటి ప్రసంగము చేయకుము. ఐశ్వర్యము కొల్పోయిన కారణముగా బంధువుల వద్దరు వెళ్ళకుము.</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">73</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పరసతుల గోష్ఠి నుండిన</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">పురుషుడు గాంగేయుడైన భువి నింద పడున్,
బరసతి సుశీలయైనను
బరుసంగతి నున్న నింద పాలగు సుమతీ</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">74</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పరునాత్మ దలచుసతి విడు,</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">మరుమాటలు పలుకు సుతుల మన్నింపకుమీ,</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">వెఱ పెరుగని భటు నేలకు </span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">తఱచుగ సతి గవయబోకు, తగదుర సుమతీ </span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">భావం: </span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">75</span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పరుల కనిష్టము సెప్పకు</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">పొరుగిండ్లకుc బనులు లేక పోవకు మెపుడున్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
బరుc గలిసిన సతి గవయకు</div>
<span style="text-align: justify;">మెరిcగియు బిరుసైన హయము నెక్కకు సుమతీ.</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఇతరులకు యిష్టముగానిదానిని మాట్లాదబొకుము పనిలేక ఇతరుల ఇండ్ల కెన్నడుగా వెళ్ళకుము. ఈతరులు పొందిన స్త్రీని పొందకుము. పెంకితనము గలిగిన గుఱ్ఱము నెక్కకుము.</div>
<div style="text-align: justify;">
76</div>
</span></span><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పర్వముల సతుల గవయకు,</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">ముర్వీశ్వరు కరుణ నమ్మి యుబ్బకు మదిలో,</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
గర్వింపc నాలి బెంపకు,</div>
<span style="text-align: justify;">నిర్వాహము లేనిచోట నిలువకు, సుమతీ.</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: పుణ్య దినము లందు స్త్రీలను పొందకుము. రాజు యొక్క దయను నమ్మి పొంగకుము. గర్వించు నట్లుగా భార్యను పోషింపకుము. బాగుపడలేనిచోట యుండకుము.</div>
<div style="text-align: justify;">
77</div>
</span></span><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పలుదోమి సేయు విడియము</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">తలగడిగిన నాఁటి నిద్ర, తరుణులతోడన్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
పొలయలుక నాఁటి కూటమి,</div>
<div style="text-align: justify;">
వెల యింతని చెప్పరాదు వినురా సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: దంతములు తోముకొనినవెంటవే వేసుకొను తాంబూలమును, తలంటుకొని స్నానముచేసిననాటి నిద్రయును, స్త్రీలతో ప్రనయకలహమునాడు కూడిన పొందును. వీటి విలువ ఇంతయని చెపలేము సుమా.</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">78</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పాటెఱుగని పతి కొలువును,</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">గూటంబున కెఱుకపడని కోమలి రతియున్,
బేటెత్త జేయు చెలిమియు,
నేటికి నెదురీదినట్టు లెన్నగ సుమతీ</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">79</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పాలను గలసిన జలమును</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">బాలవిధంబుననె యుండు బరికింపంగా,</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
బాలచవిc జెరుచు, గావున</div>
<div style="text-align: justify;">
తాలసుcడగువానిపొందు వలదుర సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: పాలతో గలిపిన నీరు పాల విధముగానే యుండును. కాని శోధించిచూడగా పాలయొక్క రుచిని పోగొట్టును. అట్లేచెడ్దవారితోస్నహము చెసిన మంచి గుణములు పోవును. కావున, చెడ్డావారితో స్నేహము వద్దు.</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">80</span></span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పాలసునకైన యాపద</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">జాలింపబడి తీర్చదగదు సర్వజ్ఞువకున్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
దే లగ్ని బడగ బట్టిన</div>
<div style="text-align: justify;">
మేలెరుగునె మీటుగాక మేదిని సుమతీ. 80</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: అన్నియును తెలిసిన వాడయినను; తేలు నిప్పులొ బడినపుడు విచారమునొంది, దానిని రక్షించుటకై పట్టుకొన్నచొ, అది మేలు నెంచక కుట్టును. అట్లే, దుర్జనునకు కీడు వచ్చినప్పుడు జాబితో రక్షించినచో వాడు తిరిగి కీడు చేయును.</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">81</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పిలువని పనులకు బోవుట,</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">గలయని సతి గతియు, రాజు గానని కొలువుం,
బిలువని పేరంటంబును,
వలువని చెలిమియును జేయ వలదుర సుమతీ</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">82</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పురికిని ప్రాణము గోమటి,</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">వరికిని ప్రాణంబు నీరు వసుమతి లోనన్,
గరికిని ప్రాణము తొండము,
సిరికిని ప్రాణంబు మగువ సిద్ధము సుమతీ</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">83</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పుత్రోత్సాహము తండ్రికి</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">పుత్రుడు జన్మించినపుడె పుట్టదు, జనులా</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
పుత్రుని గనుకొని పొగడగ<br />
పుత్రోత్సాహంబు నాడు పొదుర సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: తండ్రికి కుమారుడు పుట్టగానే పుత్రుడు గల్లుట వలన వచ్చు సంతోషము గలుగదు. ప్రజలు ఆ కుమారుని జూచి మెచ్చిన రోజుననే ఆ సంతోషము కలుగును.</div>
<div style="text-align: justify;">
84</div>
</span></span><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పులిపాలు దెచ్చియిచ్చిన</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">నలవడఁగా గుండెగోసి యరచే నిడినన్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
దలపొడుగు ధనముఁబోసిన</div>
<div style="text-align: justify;">
వెలయాలికిఁగూర్మిలేదు వినరా సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: పులి పాలు తెచ్చినను, గుండెకాయను కోసి అరచేతిలో బెట్టినప్పటికినీ, తలేత్తు ధనముపోసినప్పటికినీ, వేశ్యాస్త్రీకి ప్రేమ ఉండుదు.</div>
</span></span><div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;">85</span></span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">పెట్టిన దినముల లోపల</span></div>
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
</span></span>
<br />
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">నట్టడవులకైన వచ్చు నానార్ధములున్</span></span></div>
</div>
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
</span></span>
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">బెట్టని దినముల గనకఁపు</span></span></div>
</div>
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
గట్టెక్కిన నేమిలేదు గదరా సుమతీ. </div>
</div>
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
భావం: పూర్వజన్మమున తాను దాన మిచ్చిన ఫలకాలమం దరణ్య మధ్య నున్నప్పటికినీ సకల పదార్ధములు కలుగును. పూర్వ జన్మమున దానమియ్యకున్నచో తాను బంగారుకొండ నెక్కినను ఏమియు లభించదు. ("యద్ధాతా నిజ పాలపిట్ట లిఖితమ్" అనుశ్లోకమునున కనుకరనము)</div>
</div>
</span></span></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">86</span></span></div>
</div>
<div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">పొరుగునఁ బగవాఁడుండిన</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">నిర నొందఁగ వ్రాఁతకాడె యేలికయైనన్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
ధరఁగాఁపు గొండెయైనను</div>
<span style="text-align: justify;">గరణులకు బ్రతుకులేదు గదరా సుమతీ!</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఇంటి పొరుగున విరోధి కాపురమున్ననూ, వ్రాతలో నేర్పరియైనవాడు పాలకుదైననూ, రైతు చాడీలు చెప్పెడివాడైననూ కరణములకు బ్రతుకుతెరు ఉండదు.</div>
<div style="text-align: justify;">
87</div>
</span></span></div>
<div>
<div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">బంగారు కుదువఁబెట్టకు</span><br />
<span style="background-color: white;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">నంగడి వెచ్చము లాడకు,</span></span></div>
<span style="background-color: white;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
సంగరమునఁ బాఱిపోకు, సరసుడవైతే</div>
<div style="text-align: justify;">
వెంగలితోఁ జెలిమివలదు వినురా సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: బంగారము తాకట్టుపెట్తకుము. యుద్ధమునందు పారిపోకుము దుకాణము నందు వెచ్చములు అప్పు తీయకుము. అవివేకితో స్నేహము చేయకుము.</div>
</span></span></span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">88</span></span></span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">బలవంతుcడ నాకేమని</span></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">బలువురతో నిగ్రహించి పలుకుటమేలా</span></div>
</div>
<span style="background-color: white;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">బలవంతమైన సర్పము</span></span></div>
<span style="background-color: white;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
<span style="white-space: pre-wrap;">చలిచీమల చేతcజిక్కి చావదె సుమతీ.</span></div>
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
భావం: బలము కలిగిన పాము ఐనప్పటికినీ చలి చీమలచేత్ బట్టుబడిచచ్చును. అట్లే దాను బలవంతుడనే గదా అని అనేకులతొ విరోధ పడెనేని తనకే కీడు వచ్చును.</div>
</div>
</span></span></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">89</span></span></span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">మండలపతి సముఖంబున</span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">మెండైన ప్రధానిలేక మెలగుట యెల్లన్</span><br />
<span style="background-color: white;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">గొండంత మదపుటేనుcగు</span></span></div>
<span style="background-color: white;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
<span style="white-space: pre-wrap;">తొండము లేకుండినట్లు తోచుట సుమతీ.</span></div>
<div style="white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
భావం: కొండంత ఏనుగునకు తొండములేనిచో ఎట్లునిరర్ధకమొ, అట్లే రాజుయొక్క సముఖన సమర్ధతగల మంత్రిలేనిచో రాజ్యము నిరర్ధకము.</div>
</div>
</span></span></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">90</span></span></span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">మంత్రిగలవాని రాజ్యము</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">తంత్రము సెడకుండ నిలుచు దఱచుగ ధరలో</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">మంత్రి విహీనుని రాజ్యము</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"></span></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">జంత్రపు గీలూడినట్లు జరుగదు సుమతీ</span></span></div>
</div>
<div>
<div style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">91</span></div>
</div>
<div style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<span style="font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">మాటకు ప్రాణము సత్యము</span><br />
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">కోటకు ప్రాణంబు సుభటకోటి ధరిత్రిన</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
బోటికి ప్రాణము మానము</div>
<div style="text-align: justify;">
చీటికి ప్రాణంబు వ్రాలు సిద్ధము సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: మాతకు సత్యమును; కొటకు మంచి భటుల సమూహమును, స్త్రీకిసిగ్గును, ఉత్తరమునకు చేవ్రాలు(సంతకము) జీవములు(ప్రాణమువలె ముఖ్యమైనవి.)</div>
</span></div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">92</span></span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">మానధనుఁడాత్మదృతిఁచెడి</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">హీనుండగువాని నాశ్రయించుట యెల్లన్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
మానెండు జలము లోపల</div>
<div style="text-align: justify;">
నేనుఁగు మెయిదాఁచినట్టు లెరుగుము సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: అభిమానసంతుడు ధైర్యము తొలగి నీచుని సేవించుత కొంచెను నీళ్ళలొ ఏనుగు శరీరమును దాసుకొను విధముగా నుండును.</div>
</span></span><div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">93</span></span></div>
<span style="font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">మేలెంచని మాలిన్యుని,</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">మాలను, మొగసాలెవాని, మంగలి హితుగా
నేలిన నరపతి రాజ్యము
నేల గలసి పోవుగాని నెగడదు సుమతీ</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; white-space: pre-wrap;">94</span></span></div>
<span style="font-size: x-small;">
</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">మేలెంచని మాలిన్యుని,</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">మాలను, నగసాలెవాని, మంగలిహితుగా</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
నేలిన నరపతి రాజ్యము<br />
నేల గలసిపోవుగాని నెగడదు సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఉపకారము తలపొయవి పాపాత్ముని, మాలను, కంసాలిని, మంగలిని వీరలను స్నేహితులుగా చేసుకున్న రాజుయొక్క రాజ్యము నశించునే గాని వృద్ధి పొందరు.</div>
<div style="text-align: justify;">
95</div>
</span></span><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">'రా, పొ'మ్మని పిలువని యా</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">భూపాలునిఁగొల్వ భుక్తి ముక్తులు గలపే ?</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
దీపంబు లేని యింటను</div>
<span style="text-align: justify;">జే పుణికిళ్ళాడినట్లు సిద్ధము సుమతీ!</span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: దీపములేని ఇంటిలోచేతిపట్టులాడిన పట్టుదొరకనియట్లే 'రమ్ము పొమ్ము 'అని ఆదరింపని రాజును సేవించుటవలన భూక్తిముక్తులుగల్గవు.</div>
<div style="text-align: justify;">
96</div>
</span></span><span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">రూపించి పలికి బొంకకు,</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">ప్రపగు చుట్టంబు కెగ్గు పలుకకు, మదిలో</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
గోపించు రాజుc గొల్వకు</div>
<span style="text-align: justify;">పాపపు దేశంబు సొరకు, పదిలము సుమతీ. </span>
<div style="text-align: justify;">
భావం: రూఢి చేసి మాట్లాడిన తరువాత అబ్ధమాడకుము. సహాయముగా నుండు బంధువులకు కిడు చేయకుము. కోపించే రాజును సేవింపకుము. పాపాత్ము లుండెడి దేశమునకు వెళ్ళకుము.</div>
<div style="text-align: justify;">
97</div>
</span></span><div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">లావుగలవాని కంటెను</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">భావింపఁగ నీతిపరుఁడు బలవంతుండౌ</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
గ్రావంబంత గజంబును</div>
<div style="text-align: justify;">
మావటివాఁడెక్కినట్లు మహిలో సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: కొండ అంతటి ఏనుగును మావటివాడెక్కి లోబరుచుకొనునట్లే లావు కలిగిన వాడికంటెను, నీతిగల్గినవాడు బలవంతుడగును.</div>
</span></span></div>
<div>
<div style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">98</span></div>
</div>
<div style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<span style="font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">వఱదైన చేనుదున్నకు</span><br />
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">కఱవైనను బంధుజనుల కడ కేఁగకుమీ,</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
పరులకు మర్మము సెప్పకు,</div>
<div style="text-align: justify;">
పిఱికికి దళవాయితనముఁబెట్టకు సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: వరద వచ్చే పొలమును వ్యవసాయము చేయకుము, కరువు వచ్చినచొ చుట్టముల కరుగకుము. ఇతరులకు రహస్యము చెప్పకుము. భయము గలవాడికి సేనా నాయకత్వము నీయకుము.</div>
</span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">99</span></span></div>
</div>
<div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">వరిపంట లేని యూరును</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">దొరలుండని యూరు, తోడు దొరకని తెరువున్,</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
ధరను బతిలేని గృహమును,<br />
నరయంగా రుద్రభూమి యనదగు సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: వరిపంటలేని యూరును, అధికారియుండని గ్రామమును, తోడు దొరకని మార్గమును, యజమానుడులేని ఇల్లును వల్లకాడుతో సమానము.</div>
<div style="text-align: justify;">
100</div>
</span></span></div>
<div>
<div style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif;">
<span style="font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">వినదగు నెవ్వరు చెప్పిన</span><br />
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">వినినంతనె వేగపడక వివరింపదగున్</span></div>
<span style="font-size: x-small; white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
గని కల్ల నిజము దెలిసిన</div>
<div style="text-align: justify;">
మనుజుడెపో నీతిపరుడు మహిలో సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఎవ్వరు చెప్పిననూ వినవచ్చును. వినగానే తొందర పడక నిజమో అబద్ధమో వివరించి తెలిసికొనినవాడే న్యాయము తెలిసినవాడ.</div>
</span></div>
</div>
<div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">101</span></span></div>
</div>
<div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">వీడెము సేయని నోరును</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">చేడెల యధరామృతంబుఁజేయని నోరున్</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
బాడంగరాని నోరును</div>
<div style="text-align: justify;">
బూడిద కిరవైన పాడు బొందర సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: తాంబూలము వేసికొననట్టియు, చెప్పిన మాట మరలాలేదని పల్కునట్టియు, పాటపాడుట తెదియనట్టిదియు అగునోరు, బూడిదమన్ను పోయునట్టి గుంటాతో సమానము. (1 చేడెల సుగుణములు మెచ్చి చెప్పనినోరున్ పా|| 2. "బొంద" గుంటూరు కృష్టామండలముల దూష్యార్ధం)</div>
</span></span></div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">102</span></span></div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">వెలయాలి వలనఁగూరిమి</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">గలుగదు మఱిఁగలిగెనేని కడతేరదుగా</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
బలువురు నడిచెడు తెరువునఁ</div>
<div style="text-align: justify;">
బులు మొలవదు మొలచెనేని బొదలదు సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: పదుగురు నడిచే మార్గము నందు గడ్డి మొలవనే మొలవదు. ఒకవేళ కలిగినా, కడవరకు స్థరముగనుండదు. అట్లే వేశ్య ప్రేమించదు. ప్రేమించిననూ తుదివరకూ నిలువదు.</div>
</span></span><div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">103</span></span></div>
</div>
<div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">వెలయాలు సేయు బాసలు</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">వెలయఁగ నగసాలి పొందు, వెలమల చెలిమిన్.</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
గలలోఁన గన్నకలిమియు,<br />
విలసితముగ నమ్మరాదు వినరా సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: వేశ్యా ప్రమాణములును, విశ్వ బ్రాహ్మణుని స్నేహమును, వెలమ దొరల జతము, కలలో చూచిన సంపదయు, స్పష్టముగానమ్మరాదు.</div>
<div style="text-align: justify;">
104</div>
</span></span></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">వేసరపు జాతి గానీ,
వీసము దా జేయనట్టి వీరిడి గానీ,
దాసి కొడుకైన గానీ,
కాసులు గల వాడె రాజు గదరా సుమతీ</span></span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">105</span></span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">శుభముల పొందని చదువును,
నభినయముగ రాగరసము నందని పాటల్,
గుభ గుభలు లేని కూటమి,
సభ మెచ్చని మాటలెల్ల జప్పన సుమతీ</span></span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">106</span></span></div>
</div>
<div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">సరసము విరసము కొఱకే</span><br />
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">పరిపూర్ణ సుఖంబు లధిక బాధల కొఱకే</span></span></div>
<span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
పెరుగుట విరుగుట కొఱకే</div>
<div style="text-align: justify;">
ధర తగ్గుట హెచ్చు కొరకె తథ్యము సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: హాస్యము లాడుట నిరోధము గల్గుటకే, మిక్కిలి సౌఖ్యములనుభవించుట పెక్కు కష్తముల నొందుటకే, అధికముగా పెరుగుట విరుగుతకొరకే, ధర తగ్గుట అధికమగుత. నిజమగు కారణము లగును.</div>
</span></span></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">107</span></div>
</div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">సిరి తా వచ్చిన వచ్చును</span></div>
<div>
<span style="background-color: white;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">సలలితముగ నారికేళ సలిలము భంగిన్</span></span></div>
<span style="background-color: white;">
<span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><div style="text-align: justify;">
<span style="white-space: pre-wrap;">సిరి తా పోయిన పోవును</span></div>
<span style="white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
కరిమ్రింగిన వెలగపండు కరణిని సుమతీ!</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: సంపద కలుగునపుడు కొబ్బరి కాయలోనికి నీరువచ్చు విధముగానే రమ్యముగా కలుగును. సంపదపోవునపుడు ఏనుగు మ్రింగిన వేలగపండులోని గుంజు మాయమగు విధముసనే మాయమయిపొవును.</div>
</span></span></span></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">108</span></span></span></div>
</div>
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
</span></span>
<div>
<span style="background-color: white; font-family: "segoe ui", "helvetica neue", helvetica, "lucida grande", arial, ubuntu, cantarell, "fira sans", sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify; white-space: pre-wrap;">స్త్రీలయెడల వాదులాడకు</span><br />
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;"></span></span></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;">బాలురతోc జెలిమిచేసి భాషింపకుమీ</span></span></span></div>
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;"><span style="white-space: pre-wrap;"><div style="text-align: justify;">
మేలైన గుణము విడువకు<br />
ఏలిన పతి నిందసేయ కెన్నడు సుమతీ.</div>
<div style="text-align: justify;">
భావం: ఎన్నడును స్త్రీలతో వివాదములాడకుము, బాలురతో స్నేహము చేసి మాటలాడకుము, మంచి గుణములు వదలకుము; పాలించు యజమానుని దూషింపకుము</div>
</span></span></span></div>
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: "segoe ui" , "helvetica neue" , "helvetica" , "lucida grande" , "arial" , "ubuntu" , "cantarell" , "fira sans" , sans-serif; font-size: x-small;">
</span></span></div>
</div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-81352491868817289592020-05-28T15:16:00.000+05:302020-05-29T07:24:30.082+05:30వేమన శతకము 1 to 10<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: x-small;">వేమన శతకము </span><br />
<span style="background-color: white; font-family: inherit; font-size: x-small; white-space: pre-wrap;">1</span><br />
<div class="" data-block="true" data-editor="f7sff" data-offset-key="c4a9j-0-0" style="background-color: white; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="c4a9j-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span data-offset-key="c4a9j-0-0" style="font-family: inherit;"><span style="font-size: x-small;">చిత్తశుద్ధి కలిగి చేసిన పుణ్యంబు </span></span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="f7sff" data-offset-key="bjf3u-0-0" style="background-color: white; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="bjf3u-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span data-offset-key="bjf3u-0-0" style="font-family: inherit;"><span style="font-size: x-small;">కొంచమైన నదియు కొదువ కాదు </span></span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="f7sff" data-offset-key="e5ap9-0-0" style="background-color: white; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="e5ap9-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span data-offset-key="e5ap9-0-0" style="font-family: inherit;"><span style="font-size: x-small;">విత్తనంబు మర్రివృక్షంబునకు నెంత </span></span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="f7sff" data-offset-key="ddbv5-0-0" style="background-color: white; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="ddbv5-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span data-offset-key="ddbv5-0-0" style="font-family: inherit;"><span style="font-size: x-small;">విశ్వదాభిరామ వినురవేమ </span></span><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: x-small; white-space: normal;">|</span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="f7sff" data-offset-key="4173r-0-0" style="background-color: white; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="4173r-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span data-offset-key="4173r-0-0" style="font-family: inherit;"><span style="font-size: x-small;"><br data-text="true" /></span></span></div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;">వైరాగ్యంతో ఆత్మానందం పొందే ఓ వేమనా! నిర్మలమైన మనస్సుతో ఏ కొంచెం పుణ్యకార్యం చేసినను అది చాలా ఘనమైన ఫలాలని ఇస్తుంది. ఎలాగంటే చాలా చిన్నదైన మఱ్ఱి విత్తనం నుండి మహా వృక్షం పుట్టినట్టు. </span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgcyDSVDoOnu1nBBfyQOH3U3ipKVjkDbhSlUJMwMolQ9O5GWZgq-a2wLh2EegU_SfT4Lm8i06O-Cc3OQwyWiRLdLzlgo6qk9JMjipjzSqYALpu9OR1qc_MRHHlA7nA4VdpV5y7CEXRxlXju/s1600/vemana+01.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="360" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgcyDSVDoOnu1nBBfyQOH3U3ipKVjkDbhSlUJMwMolQ9O5GWZgq-a2wLh2EegU_SfT4Lm8i06O-Cc3OQwyWiRLdLzlgo6qk9JMjipjzSqYALpu9OR1qc_MRHHlA7nA4VdpV5y7CEXRxlXju/s640/vemana+01.jpg" width="640" /></a></span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; white-space: pre-wrap;"><br /></span></span></div>
<span style="background-color: white; font-family: inherit;"><span style="font-size: x-small;">2</span></span><br />
<div>
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: inherit;">ఆత్మశుద్ధి లేని యాచారమదియేల?</span><br style="background-color: white; font-family: Philosopher;" /><span style="background-color: white; font-family: inherit;">భాండశుద్ధి లేని పాకమేల?</span><br style="background-color: white; font-family: Philosopher;" /><span style="background-color: white; font-family: inherit;">చిత్త శుద్ధి లేని శివపూజలేలరా?</span></span><br />
<span style="background-color: white; font-family: inherit;"><span style="font-size: x-small;">విశ్వదాభిరామ వినురవేమ.</span></span><br />
<span style="background-color: white; font-family: inherit;"><span style="font-size: x-small;"><br /></span></span>
<span style="background-color: white; font-family: inherit;"><span style="font-size: x-small;">పెద్దలనుండి వచ్చిన ఆచారమును అంతఃకరణ శుద్ధితో పాటించాలి. ఆత్మశుద్ధిలేని ఆచారము వ్యర్థం. వంటచేసే పాత్రలను ముందు శుభ్రపరచుకోవాలి. లేకపోతే ఆ వంట తినటానికి పనికిరాదు. అలాగే స్నానాదులతో బాహ్యశుద్ధి కలిగి ఉండటమే కాకుండా మనసును కూడా కామక్రోధాదులు లేకుండా ప్రశాంతంగా ఉంచుకొని శివపూజ చేయాలి. మనసున మాలిన్యము ఉంచుకొని పైకి ఆడంబరముగా శివపూజ చేసినా ఫలితం ఉండదు. </span></span><br />
<span style="background-color: white; font-family: inherit;"><span style="font-size: x-small;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg96EG_EcKnJKdaxBvXtJdNB5wGhxUcaiC7nPm-ciiHN2KXurA4Xv254YAyLDH8nzYm-rssEA1rE8luUR2NrpR3dkT8wBPjfOQ6A1fosRECtgsFdc_TBojiGimJaGqKQnsgxJVpSIz6R6ge/s1600/vemana+02.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="360" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg96EG_EcKnJKdaxBvXtJdNB5wGhxUcaiC7nPm-ciiHN2KXurA4Xv254YAyLDH8nzYm-rssEA1rE8luUR2NrpR3dkT8wBPjfOQ6A1fosRECtgsFdc_TBojiGimJaGqKQnsgxJVpSIz6R6ge/s640/vemana+02.jpg" width="640" /></a></span></span>
<span style="background-color: white; font-family: inherit;"><span style="font-size: x-small;"><br /></span></span>
<span style="background-color: white; font-family: inherit;"><span style="font-size: x-small;">3</span></span><br />
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">గంగిగోవు పాలు గంటెడైనను చాలు </span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">కడివెడైన నేమి ఖరము పాలు </span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">భక్తి గలుగు కూడు పట్టెడైనను చాలు </span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. </span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">మేలైన ఆవుపాలు గరిటడైన అవి పిల్లలకి ఆరోగ్యం. గాడిదపాలు కుండడు ఉన్నా వాటికి ఈ గుణాలు ఉండవు కాబట్టి పనికిరావు. అలాగే భక్తితో ఆదరముతో పెట్టిన అన్నం తిన్నవారికి తృప్తిని ఇస్తుంది. ఇష్టం లేకుండా బండెడు అన్నం పెట్టినా అది అసహ్యమే వేస్తుంది. </span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgrNn3jCyIma1_DRAftcis0ybf9WJTjWJvzGdzuDalNrzrRKx_vz2HgomDaHXFrPjBH9ag-g9xsLGQYIjzVqY10rPSJtQIzGYSqqWzAOI5KxdGODgrC612kiFKEXl00HCnb0voUcfec4IYp/s1600/vemana+03.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="360" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgrNn3jCyIma1_DRAftcis0ybf9WJTjWJvzGdzuDalNrzrRKx_vz2HgomDaHXFrPjBH9ag-g9xsLGQYIjzVqY10rPSJtQIzGYSqqWzAOI5KxdGODgrC612kiFKEXl00HCnb0voUcfec4IYp/s640/vemana+03.jpg" width="640" /></a> </span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">4</span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #f7f7f7; font-family: "georgia" , "times new roman" , "times" , serif;">నిక్కమైన మంచి నీలమొక్కటి చాలు </span><br style="background-color: #f7f7f7; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; text-align: start;" /><span style="background-color: #f7f7f7; font-family: "georgia" , "times new roman" , "times" , serif;">తళుకు బెళుకు రాలు తట్టెడేల </span><br style="background-color: #f7f7f7; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; text-align: start;" /><span style="background-color: #f7f7f7; font-family: "georgia" , "times new roman" , "times" , serif;">చాటు పద్యమిలను జాలదా యొక్కటి </span><br style="background-color: #f7f7f7; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; text-align: start;" /><span style="background-color: #f7f7f7; font-family: "georgia" , "times new roman" , "times" , serif;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!</span></span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #f7f7f7; font-family: "georgia" , "times new roman" , "times" , serif;"><br /></span></span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #f7f7f7; font-family: "georgia" , "times new roman" , "times" , serif;">మంచి జాతి కలిగిన ఇంద్రనీలమణి ఒక్కటి ఉంటే చాలు మెరిసే రాళ్ళు తట్టెడున్నా దాని విలువకి సరిపోదు సందర్భానుకి తగ్గట్టుగా అందమైన ఒక చాటు పద్యం లక్షల విలువ చేస్తుంది. అంతేగానీ వట్టి చప్పని పనికిరాని పద్యాలు వంద ఉన్నా ఏమి లాభం. </span></span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #f7f7f7; font-family: "georgia" , "times new roman" , "times" , serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjRDAtjQBUYYoZz601npohNCGP13Y5plMtweSe4ArbClTluhX-jJZiLVuXWRWtxcRaQz-dOkN5uuVtIfbb6ph1_G4KbXJBdsOrlGRNNkunpkUu3XGiLRqxwY3paY_uLfgXQJgAA7w5rv29W/s1600/vemana+04.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="360" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjRDAtjQBUYYoZz601npohNCGP13Y5plMtweSe4ArbClTluhX-jJZiLVuXWRWtxcRaQz-dOkN5uuVtIfbb6ph1_G4KbXJBdsOrlGRNNkunpkUu3XGiLRqxwY3paY_uLfgXQJgAA7w5rv29W/s640/vemana+04.jpg" width="640" /></a></span></span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #f7f7f7; font-family: "georgia" , "times new roman" , "times" , serif;"><br /></span></span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">5</span></div>
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "helvetica" , "arial" , sans-serif;">మిరప గింజ చూడ మీద నల్లగనుండు</span><br style="background-color: white; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica" , "arial" , sans-serif;">కొరికి జూడ లోన జురుకుమనును </span><br style="background-color: white; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica" , "arial" , sans-serif;">సజ్జనులగువారు సారమిట్లుండు</span></span><br />
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="font-family: "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: left;">విశ్వదాభిరామ వినురవేమ</span> </span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">మిరియపు గింజ పైకి నల్లగా అందం లేకుండా ఉంటుంది. కానీ కొరికి చూస్తే కారం చురుక్కుమంటుంది. అదేవిధంగా సజ్జనులైనవాళ్ళు పైకి చాలా సామాన్యంగా కనబడతారు. కానీ వాళ్ళని కదిపితే ఎన్నో మంచి విషయాలు తెలుస్తాయి. మిరపగింజ ఆరోగ్యాన్నిచ్చినట్టు సజ్జనుడు చెప్పే మాటలు ఇహపరానికి సాధనములుగా ఉంటాయి. </span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgww2GFVi54NVmaf37_HB0b84ilkRvjLjLBiCniQLezevqoRhHCkRtgPYtLmGhyAadzv7R9vUtOQLxqf891wO78ApdBmO8kSnRRtANjRr4bNlZhl4hFbH4wfqwMGMLC4-VIuJ0VJuDAOjC8/s1600/vemana+05.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="360" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgww2GFVi54NVmaf37_HB0b84ilkRvjLjLBiCniQLezevqoRhHCkRtgPYtLmGhyAadzv7R9vUtOQLxqf891wO78ApdBmO8kSnRRtANjRr4bNlZhl4hFbH4wfqwMGMLC4-VIuJ0VJuDAOjC8/s640/vemana+05.jpg" width="640" /></a></span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"> </span></div>
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;">6</span></div>
<span style="font-size: x-small;">మృగమదంబు చూడ మీఁద నల్లగనుండు<br />బరిఢవిల్లు దాని పరిమళంబు<br />గురువులైన వారి గుణము లీలాగురా<br />విశ్వదాభిరామ! వినుర వేమ!</span></div>
<div>
<span style="font-size: x-small;"><br /></span></div>
<div>
<span style="font-size: x-small;">కస్తూరి చూడటానికి నల్లగా ఉన్నప్పటికి దాని సువాసన చాలా దూరం వ్యాపిస్తుంది అలాగే గురువులైన వారు బయటికి నిరాడంబరముగ కనపడతారు, కానీ వారిలో గొప్ప గుణములు ఉంటాయి.</span><br />
<span style="font-size: x-small;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjWnxcq3_bI7JTur4qF7A2aIz6gBCBWDskjYkuqPijG8PJsgPOnPZypN0tAqQ-yYw9BthHI1Zx61cLwwlVEeGdD-r1ldjbxivCWA4AuSNU1EdKY9ZA9ECe6JDm4u1lllux9n0xoCfJhEH7f/s1600/vemana+06.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="360" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjWnxcq3_bI7JTur4qF7A2aIz6gBCBWDskjYkuqPijG8PJsgPOnPZypN0tAqQ-yYw9BthHI1Zx61cLwwlVEeGdD-r1ldjbxivCWA4AuSNU1EdKY9ZA9ECe6JDm4u1lllux9n0xoCfJhEH7f/s640/vemana+06.jpg" width="640" /></a></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><br /></span>
<br />
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: arial, serif;">
<span style="font-size: x-small;">7</span></div>
<span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">మేడిపండు చూడ మేలిమై యుండును</span><br />
<span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పొట్టవిచ్చి చూడ పురుగులుండు</span><br />
<span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">పిరికివాని మదిని బింకమీలాగురా</span><br />
<div class="separator" style="background-color: white; clear: both; font-family: Arial, serif; text-align: justify;">
<span style="font-size: x-small;"></span></div>
<span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;">విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!</span><br />
<span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 20px;"><br /></span>
<span style="font-size: x-small;">భావం: </span><br />
<span style="font-size: x-small;">మేడి పండు పైకి అందముగా కనపడుతుంది. దానిలోపల కనుక చూస్తే పురుగులుంటాయి. పనికివచ్చే పదార్థం ఏమీ ఉండదు. అదే విధముగ పిరికివాడు కూడా పైకి మంచి పుష్టిగా కనబడతాడు కానీ అవసరానికి ఎదిరించి ధైర్యంగా నిలబడలేడు. </span><br />
<span style="font-size: x-small;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_4WvLpSqo1raG2f3zN_eDO-C4QjjJoY9r30OHigDk6abp6rlZdgOSx6XWx5AZ-qlJ5gO1KQiCP3Tn8K4SoGVoY-qxPrwcfeOCejr8Xv8rjmoZ2_cvuvIruxQ32McmcSPXcF97t5aYy20s/s1600/vemana+07.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="360" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_4WvLpSqo1raG2f3zN_eDO-C4QjjJoY9r30OHigDk6abp6rlZdgOSx6XWx5AZ-qlJ5gO1KQiCP3Tn8K4SoGVoY-qxPrwcfeOCejr8Xv8rjmoZ2_cvuvIruxQ32McmcSPXcF97t5aYy20s/s640/vemana+07.jpg" width="640" /></a></span><br />
<span style="font-size: x-small;"> </span></div>
<div>
8</div>
<span style="font-size: x-small;">నేర నన్నవాఁడు నెరజాణ మహిలోన<br />నేర్తునన్న వాఁడు నింద జెందు<br />ఊరుకున్న వాఁడె యుత్తమయోగిరా<br />విశ్వదాభిరామ! వినురవేమ!<br /><br />భావం: తనకు ఏమీ రాదు అని చెప్పుకొని తప్పించుకుని తిరిగే వాడు నిజముగా తేలివైనవాడు. అన్నీ వచ్చునని చెప్పుకునేవాడు ప్రజలలో గౌరవాన్ని పొందలేక నిందలపాలు అవుతాడు. మౌనముగానున్నవాడే బుద్ధిమంతుడు, ఉత్తమ యౌగి అనిపించుకొంటాడు.</span><br />
<span style="font-size: x-small;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjrPPnEIanF-FLpZGljCKPMoPLCnu87tVRV5imquB0rvBkGJQDhNdQGzkJUthwsYg8soiqJoLAGxm1Bf7HnlAYBXkBgZvG0pnbgdVxxRDYQ7gXntnIZnqd-B75s3noGOrIGusvScUALdz4/s1600/vemana+08.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="360" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjrPPnEIanF-FLpZGljCKPMoPLCnu87tVRV5imquB0rvBkGJQDhNdQGzkJUthwsYg8soiqJoLAGxm1Bf7HnlAYBXkBgZvG0pnbgdVxxRDYQ7gXntnIZnqd-B75s3noGOrIGusvScUALdz4/s640/vemana+08.jpg" width="640" /></a></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><br /></span>
<br />
<div>
<span style="font-size: x-small;">9</span></div>
<span style="font-size: x-small;">గంగ పాఱు నెపుడు కదలని గతితోడ<br />ముఱికి వాగు పాఱు మ్రోఁతతోడ<br />పెద్ద పిన్నతనము పేరిమి యీలాగు<br />విశ్వదాభిరామ! వినురవేమ!<br /><br />భావం: గొప్పదైన గంగానది ఎప్పుడూ కూడ ప్రశాంతంగా ప్రవహిస్తుంది. చిన్నదైన మురికి కాలువ పెద్ద శబ్ధం చేస్తూ ప్రవహిస్తుంది. అదేవిధంగా పెద్దవారు అనుభవం ఉన్నవారు ఆవేశాలకు లోను కాకుండా హుందాగా ఉంటారు, అల్పులైనవారు ఆవేశంతో అరుస్తూ దుడుకుగా ప్రవర్తిస్తారు. </span><br />
<span style="font-size: x-small;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxdQGVPibEpYb9q3X_MeDstoO-FPR0d6rCC6TEx14VRtr19k7wDNnDoFARxmh46lfcKjaPXZd4fE7ZabaAkX8MGIDOFMoSUkIGhNKupRCDThV1yN8kDmsJhE6k3QwTuwgQZV2mO7VzvQXo/s1600/vemana+09.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="360" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxdQGVPibEpYb9q3X_MeDstoO-FPR0d6rCC6TEx14VRtr19k7wDNnDoFARxmh46lfcKjaPXZd4fE7ZabaAkX8MGIDOFMoSUkIGhNKupRCDThV1yN8kDmsJhE6k3QwTuwgQZV2mO7VzvQXo/s640/vemana+09.jpg" width="640" /></a> </span><br />
<div>
<span style="font-size: x-small;"><br /></span></div>
<div>
<span style="font-size: x-small;">10</span></div>
<div>
<span style="font-size: x-small;"><br /></span></div>
<span style="font-size: x-small;">నిండునదులు పారు నిల్చి గంభీరమై<br />వెఱ్ఱివాగు పాఱు వేగబొర్లి<br />అల్పుడాడు రీతి నధికుండు నాడునా<br />విశ్వదాభిరామ! వినుర వేమ! 10<br /> </span><br />
<div>
<span style="font-size: x-small;">నీటితో నిండియున్న నదులు గంభీరముగ నిలచి ప్రవహిస్తాయి చిన్న సెలయేరులు పైకి పొంగి ఉధృతంగా వేగముగ ప్రవహిస్తాయి అదేవిధంగా జ్ఞానులైన పెద్దవారు వివేకంతో ప్రశాంతంగా మాట్లాడుతారు. అల్పులైనవారు ఆవేశంతో మాట్లాడి కార్యాలు చెడగొడతారు. </span><br />
<span style="font-size: x-small;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_HLyHjDc3dKnPVWVZgMY6eedzrJ1gu0eU9cGY9LMdfSXoKKP0RzEZS2wHZ1PNTqqNtGeg1aDXEnYB9_fMAo5ubg9H9wjOKyiOpx00ltrC2t8NGZ9npCOmmM1uubu3V6qmkv1tu2jh-gG5/s1600/vemana+10.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="360" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_HLyHjDc3dKnPVWVZgMY6eedzrJ1gu0eU9cGY9LMdfSXoKKP0RzEZS2wHZ1PNTqqNtGeg1aDXEnYB9_fMAo5ubg9H9wjOKyiOpx00ltrC2t8NGZ9npCOmmM1uubu3V6qmkv1tu2jh-gG5/s640/vemana+10.jpg" width="640" /></a></span><br />
<br />
<div>
<span style="font-size: x-small;"><br /></span></div>
</div>
</div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-62508679510003946702020-05-26T14:34:00.002+05:302020-05-26T14:34:24.786+05:30गंगा<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: center;">
<span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms", tahoma, verdana, arial, helvetica, sans-serif;"><span style="color: red;">गंगा</span></span></div>
<span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms", tahoma, verdana, arial, helvetica, sans-serif; font-size: x-small;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiAmDtk4pwCYfrZiJmzgw08pQXY71fEoaK069z9lpYlZVwa_JzjNl9b2H8LaDB2Y1bSwAlCCjZc8sHDtvfr8bM2Sm9XHNd93XHS42UsmtN5eLA7p3Fu-RkPsgZw74qjL9YNji7-yYSxERCk/s1600/ganga+board.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="360" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiAmDtk4pwCYfrZiJmzgw08pQXY71fEoaK069z9lpYlZVwa_JzjNl9b2H8LaDB2Y1bSwAlCCjZc8sHDtvfr8bM2Sm9XHNd93XHS42UsmtN5eLA7p3Fu-RkPsgZw74qjL9YNji7-yYSxERCk/s640/ganga+board.jpg" width="640" /></a></span><br />
<span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms", tahoma, verdana, arial, helvetica, sans-serif; font-size: x-small;"><br /></span>
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">गंगा केवल नदी नहीं है </span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">इसकी एक कहानी है </span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">भारत के उजले सपनों की </span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">यह भी एक निशानी है </span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span><span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">उच्च हिमालय की महानता </span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">इस में बह कर आती है </span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">सब से अच्छा देश हमारा </span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">लहर लहर कह जाती है </span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-91016872979958776252020-05-26T14:32:00.004+05:302020-05-26T14:32:48.795+05:30गान्धीजी के बन्दर तीन <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">गान्धीजी के बन्दर तीन </span></span></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">सीख हमें अनमोल</span></span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;"><br /></span></span></span>
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirJRb_lbyggGoWMHEbw8Ob-8EJ-6gJvkvnqpe6kC0QH6pwjFXwnvJwmql03xig10kRWRjQMv9wHP8xzW7mmNMQ8P6GnX-rlvlLMvWXAYbtwf1ZIrEFPRfszt4ml4c7YMRNm6tHdx_7ICvs/s1600/3+monkeys.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="360" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirJRb_lbyggGoWMHEbw8Ob-8EJ-6gJvkvnqpe6kC0QH6pwjFXwnvJwmql03xig10kRWRjQMv9wHP8xzW7mmNMQ8P6GnX-rlvlLMvWXAYbtwf1ZIrEFPRfszt4ml4c7YMRNm6tHdx_7ICvs/s640/3+monkeys.jpg" width="640" /></a></span></span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;"><br /></span></span></span><span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">गाँधीजी के बन्दर तीन,</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">सीख हमें देते अनमोल ।</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">बुरा दिखे तो दो मत ध्यान,</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">बुरी बात पर दो मत कान,</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">कभी न बोलो कड़वे बोल ।</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">याद रखोगे यदि यह बात ,</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">कभी नहीं खाओगे मात,</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">कभी न होगे डाँवाडोल ।</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">गाँधीजी के बन्दर तीन,</span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">सीख हमें देते अनमोल ।</span><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;"> </span></span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;"><br /></span></span></span></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-56080385332521351692020-05-26T14:30:00.003+05:302020-05-26T14:30:22.066+05:30चन्दामामा कहो तुम्हारी शान तुम्हारी कहाँ गयी <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; color: red; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">चन्दामामा कहो तुम्हारी शान तुम्हारी कहाँ गयी </span></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span></div>
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiu_bIPEigFKc-g-Dlb-D8XAoutqUENHAt4fUJY0anlTh22dtR9-QDzCj1SAExoueBujM9FwxsjGESBldmxnTDptPtWpoe8UOAl4ghfkqWTcxdoZ7YMDJQvppAZwjWi82HcyJAhO0_OCutL/s1600/chandamama+board.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="360" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiu_bIPEigFKc-g-Dlb-D8XAoutqUENHAt4fUJY0anlTh22dtR9-QDzCj1SAExoueBujM9FwxsjGESBldmxnTDptPtWpoe8UOAl4ghfkqWTcxdoZ7YMDJQvppAZwjWi82HcyJAhO0_OCutL/s640/chandamama+board.jpg" width="640" /></a></span></span><br />
<span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue", helvetica, arial, sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify;"><br /></span>
<span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue", helvetica, arial, sans-serif; font-size: x-small; text-align: justify;">चंदा मामा कहो तुम्हारी</span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">शान पुरानी कहाँ गई?</span></span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">कात रही थी बैठी चरखा</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">बुढ़िया नानी कहाँ गई?</span></span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">सूरज से रोशनी चुराकर</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">चाहे जितनी भी लाओ,</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">हमें तुम्हारी चाल पता है</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">अब मत हमको बहकाओ!</span></span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: #faffff; font-family: "trebuchet ms" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">है उधार की चमक-दमक यह</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">नकली शान निराली है,</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">समझ गए हम चंदामामा</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; text-align: justify;" /><span style="background-color: white; font-family: "helvetica neue" , "helvetica" , "arial" , sans-serif; text-align: justify;">रूप तुम्हारा जाली है!</span></span></span><br />
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-28650629761404421812020-05-25T21:18:00.000+05:302020-07-06T07:18:34.401+05:30దాశరధి శతకము-పద్యము-భావము<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
దాశరధి శతకము ...... పద్యము - భావము<br />
<br />
1వ పద్యము :<br />
రామవిశాల విక్రమ పరాజిత భార్గవరామ సద్గుణ<br />
స్తోమ పరాంగనావిముఖ సువ్రత కామ వినీల నీరద<br />
శ్యామ కకుత్ధ్సవంశ కలశాంభుధిసోమ సురారిదోర్భలో<br />
ద్ధామ విరామ భద్రగిరి – దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా, అనంతమైన పరాక్రమముచే, పరశురాముని గర్వభంగ మొనర్చి, ఏక పత్నీ వ్రతమును తాల్చి, మేఘమువంటి శరీర ఛాయ కలిగి ఇక్ష్వాకు కుల వంశ చంద్రుడివై, రాక్షసులను చంపు వాడవు.<br />
<br />
2వ పద్యము :<br />
శ్రీ రఘురామ, చారు తులసీ దళధామ, శమక్షమాది శృం<br />
గార గుణాభిరామ; త్రిజగన్నుత శౌర్య రమాలలామ దు<br />
ర్వార కబంధరాక్షస విరామ; జగజ్జనకల్మషార్ణవో<br />
త్తారకనామ భద్రగిరి దాశరథీ కరుణా పయోనిధీ.<br />
<br />
భావము :<br />
ఈ పద్యములన్నియు భద్రాచలములో వెలసిన రామచంద్రుని మీదనే !<br />
<br />
మంగళకరమైన ఇక్ష్వాకు వంశమున జన్మించి తులసి పేరులు మెడకొని, శమ క్షమాది శృంగార గుణములను తాల్చి వీరులైనటువంటి కబంధుడు మొదలైన రాక్షసుల సంహరించినటువంటి, లోకములను కాపాడు నటువంటి ఓ రామా! నీకు మంగళము, నీవు మా పాపములను బాపుము.<br />
<br />
3వ పద్యము :<br />
అగణిత సత్యభాష, శరణాగతపోష, దయాలసజ్ఘరీ<br />
విగత సమస్తదోష, పృథివీసురతోష, త్రిలోక పూతకృ<br />
ద్గగ నధునీమరంద పదకంజ విశేష మణిప్రభా ధగ<br />
ద్ధగిత విభూష భద్రగిరి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! నీవు సత్యమునే పలుకు వాడవు. శరణా గత రక్షణము నీకు వెన్నతో బెట్టిన విద్య, పాపాలను హరించువాడవు. బ్రాహ్మణులను బ్రోచు వాడవు. కరుణా సముద్రుడవు. ఆకాశగంగలోని పద్మములందలి పుప్పొడిచే అలంకరింపబడిన పాదములు కలిగి, ప్రకాశించే ఆభరణములు గలవాడవు.<br />
<br />
4వ పద్యము :<br />
రంగదరాతిభంగ, ఖగ రాజతురంగ, విపత్పరంపరో<br />
త్తుంగ తమఃపతంగ, పరి తోషితరంగ, దయాంతరంగ స<br />
త్సంగ ధరాత్మజా హృదయ సారసభృంగ నిశాచరాబ్జమా<br />
తంగ, శుభాంగ, భద్రగిరి దాశరథీ కరుణాపయోనిథీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! నీవు తేజోవంతులు, పరాక్రమముగల శత్రువులను జయించిన వాడవు. గరుత్మంతుడినే గుఱ్ఱముగా కలవాడవు. కష్టములనే కారు చీకట్ల తొలగించి, సజ్జనులతో స్నేహము చేసే దయాశీలివి. తామర వంటి సీతాదేవి హృదయమును తుమ్మెదవలె చూరగొని, తామరవంటి రాక్షసుని ఏనుగు వలె తుదముట్టించు వాడవు. మంగళప్రదమైన ఆకారము కలవాడవు.<br />
<br />
5వ పద్యము :<br />
శ్రీద సనందనాది మునిసేవిత పాద దిగంతకీర్తిసం<br />
పాద సమస్తభూత పరిపాల వినోద విషాద వల్లి కా<br />
చ్ఛేద ధరాధినాథకుల సింధుసుధామయపాద నృత్తగీ<br />
తాది వినోద భద్రగిరి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ దశరథ రామా! కరుణా పయోనిధి! నీవు సర్వసంపదలు ఇచ్చువాడవు. సునందుడు మొదలైన ఋషులతో కొలవ బడ్డ పాదములుకలవాడవు. నీ కీర్తి కొలచుటకు కొలబద్దలేదు. రామ చంద్రుడవు. ఆటపాటలతో ఆనందించెడి వాడవు.<br />
<br />
6వ పద్యము :<br />
ఆర్యుల కెల్ల మ్రొక్కివిన తాంగుడనై రఘునాధ భట్టరా<br />
రార్యుల కంజలెత్తి కవి సత్తములన్ వినుతించి కార్య సౌ<br />
కర్య మెలర్పనొక్క శతకంబొన గూర్చి రచింతునేడుతా<br />
త్పర్యమునన్ గ్రహింపుమిది దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఈ శతకము రచించుట నా ప్రజ్ఞకాదు, వినయముతో శరీరమును వంచి, పుజ్యులయిన పెద్దలకు, రఘునాధ భట్టాచార్యులకు మ్రొక్కి, కవులను స్తుతించి చేసిన పని ఇది. దాని లోని లోపమునెంచక భక్తి చూసి గ్రహింపుము.<br />
<br />
7వ పద్యము :<br />
మసకొని రేంగుబండ్లుకును మౌక్తికముల్ వెలవోసినట్లుదు<br />
ర్వ్యసనముజెంది కావ్యము దురాత్ములకిచ్చితిమోస మయ్యె నా<br />
రసనకుఁ బూతవృత్తిసుక రంబుగ జేకురునట్లు వాక్సుధా<br />
రసములుచిల్క బద్యుముఖ రంగమునందునటింప వయ్యసం<br />
తసము జెంది భద్రగిరి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
కరుణాపయోనిధీ! దశరధరామా! రేగు పండ్లకు ఆశబడి ముత్యములను ఇచినట్లు, దుష్టుల యోగ్యత నెరుగక నా కవిత నంకితమిచ్చి మోసపోయినాను. నీవే నా జివ్హకు పరిశుద్ధత కలుగునట్లుగా నా నాలుక ఆనెడి రంగస్థలమున నీవు నిలిచి, నటించి నా పద్యములను రమణీయములుగా తీర్చిదిద్దుము.<br />
<br />
8వ పద్యము :<br />
శ్రీరమణీయహార యతసీ కుసుమాభశరీర, భక్త మం<br />
దార, వికారదూర, పరతత్త్వవిహార త్రిలోక చేతనో<br />
దార, దురంత పాతక వితాన విదూర, ఖరాది దైత్యకాం<br />
తార కుఠార భద్రగిరి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఇంద్రియజేతవైన ఓ రామా! నీవు లక్ష్మీకాంతితో విలసిల్లుతున్న హారములు ధరించి, నీలి మేఘశ్యాముడవై, మాకోర్కెలను తీర్చుతూ మా పాపాలను హరించుతూ, ఖరాదులైప రాక్షసాటవికి గొడ్డలివంటి వాడవై మము ఎల్లవేళలా కాపాడుము.<br />
<br />
9వ పద్యము :<br />
దురితలతాలవిత్ర, ఖర దూషణకానన వీతిహొత్ర, భూ భరణకళా విచిత్ర, భవ బంధవిమోచనసూత్ర, చారువి స్ఫురదర విందనేత్ర, ఘన పుణ్యచరిత్ర, వినీలభూరికం<br />
ధరసమగాత్ర, భద్రగిరి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ నీలిమేఘశ్యామా! నీవు పాపములనే తీగలను గొడ్డలితో నరకుతూ, రాక్షసాటవికి అగ్నిహోత్రుడవై చెలగి, మా సంసారబంధవిమోచన కావించి మమ్ము రక్షింపుము. భూభారము భరించే కళగలిగిన వాడవు. తేజోవంతమైన కమలముల వంటి కన్నులు కలవాడవు. మేఘచ్చాయగల పుణ్యచరితుడవు.<br />
<br />
10వ పద్యము :<br />
కనకవిశాలచేల భవకానన శాతకుఠారధార సజ్జన పరిపాలశీల దివిజస్తుత సద్గుణ కాండకాండ సంజనిత పరాక్రమక్రమ విశారద శారద కందకుంద చందన ఘనసార సారయశ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ దాశరథీ! నీ రూపు వర్ణనాతీతము. బంగారు వస్త్రము ధరించి పదునైన గొడ్డలితో సంసారమనెడి అడవిని నాశనం చేసి సజ్జనులను రక్షించు వాడవు. దేవతలచే స్తుతించ బడునట్టి గుణములు కలిగినవాడవు. అగ్ని వంటి శౌర్యపరాక్రమములతో నిండి, శరత్కాల మేఘములు, మల్లెలు, మంచి గంధమువలె పరిమళించు, కర్పూరము వంటి స్వచ్చమైన కీర్తికలవాడవు.<br />
<br />
11వ పద్యము :<br />
శ్రీ రఘువంశ తోయధికి శీతమయూఖుడవైన నీ పవి<br />
త్రోరుపదాబ్జముల్ వికసితోత్పల చంపక వృత్తమాధురీ<br />
పూరితవాక్ప్రసూనముల బూజలొనర్చెద జిత్తగింపుమీ<br />
తారకనామ భద్రగిరి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రఘువంశ సుధాంబుధి చంద్రా! శ్రీ రామా! సంసార బంధములనుండి తొలగించి జనులను తరింపజేయు నామము కలిగిన దాశరథీ! నీ పద పద్మములను ఉత్పల చంపకమాలిక లనెడి పద్యపు పూవుల పూజ జేయనిమ్ము.<br />
<br />
12వ పద్యము :<br />
గురుతరమైన కావ్యరస గుంభనకబ్బుర మందిముష్కరుల్<br />
సరసులమాడ్కి సంతసిల జూలుదురోటుశశాంక చంద్రికాం<br />
కురముల కిందు కాంతమణి కోటిస్రవించిన భంగివింధ్యభూ<br />
ధరమున జాఱునే శిలలు దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
మంచి కావ్యము కేవలము రసజ్ఞులే ఆదరిస్తారు. కాని రసహీనులు ఆదరించలేరు కదా! అది ఎట్లన చంద్రుని కిరణములు కరుగునది చంద్ర కాంత శిలలే, కాని వింధ్య పర్వతము మీది రాళ్ళు కరిగి దద్రవించవు కదా!<br />
<br />
13వ పద్యము :<br />
తరణికులేశ నానుడుల దప్పులు గల్గిన నీదునామ స<br />
ద్విరచితమైన కావ్యము పవిత్రముగాదె వియన్నదీజలం<br />
బరగుచువంకయైన మలినాకృతి బాఱిన దన్మహత్వముం<br />
దరమె గణింప నెవ్వరికి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
సూర్య వంశశ్రేష్టా! శ్రీ రామా! నీ పేరుతో రచింపబడిన కావ్యము ఎన్ని దోషము లయిన పలుకుతున్నప్పటికీ పవిత్ర మయినదే కదా! అది ఎట్లనగా ఆకాశగంగా జలము వంకరగా ప్రవహించినను, పైకి మురికిగా కనిపించును. ఆ గంగ యొక్క మహాత్యము లెక్కించుట సాధ్యమా!<br />
<br />
14వ పద్యము :<br />
దారుణపాత కాబ్ధికి సదా బడబాగ్ని భవాకులార్తివి<br />
స్తారదవానలార్చికి సుధారసవృష్టి దురంత దుర్మతా<br />
చారభయంక రాటవికి జండకఠోరకుఠారధార నీ<br />
తారకనామ మెన్నుకొన దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! నీ నామము పాపములను బాపునది, సంసార సాగరమును దహించుచేయునది. విస్తృతముగా వ్యాపించిన దుఃఖజ్వాలలను ఆర్పివేసే అమృతవర్షము చెడుమతాచారములను ఖండించు గొడ్డలివంటిది.<br />
<br />
15వ పద్యము :<br />
హరునకు నవ్విభీషణునక ద్రిజకుం దిరుమంత్ర రాజమై<br />
కరికి సహల్యకుం ద్రుపదకన్యకు నార్తిహరించుచుట్టమై<br />
పరగినయట్టి నీపతిత పావననామము జిహ్వపై నిరం<br />
తరము నటింపజేయుమిక దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
పావనరామా! నీ నామము శివునకు, విభీషణునకు, పార్వతికి శ్రేష్టమైన మంత్రమైనట్లే, గజేంద్ర, అహల్య, ద్రౌపదులకు కష్టములను తొలగించు చుట్టమైనట్లే, నీ నామమును అన్ని వేళలా నా నాలుకపై నాట్యమాడునట్లు చేయుము.<br />
<br />
16వ పద్యము :<br />
ముప్పున గాలకింకరులు ముంగిటవచ్చిన వేళ, రోగముల్<br />
గొప్పరమైనచో గఫము కుత్తుక నిండినవేళ, బాంధవుల్<br />
గప్పినవేళ, మీస్మరణ గల్గునొ గల్గదొ నాటి కిప్పుడే<br />
తప్పకచేతు మీభజన దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! ఆపద సమయములోను, వృద్ధాప్యములోను, మరణము సంభవింప బోవునపుడు, గొంతు యందు కఫము నిండి యున్నప్పుడు, బంధువులు చుట్టుముట్టినపుడు నీ నామ స్మరణ చేయ గల్గుదునోలేదో, నాకు వీలైనపుడే నీ నామ స్మరణ జేసెదను. ఎంత చక్కగా సెలవిచ్చాడు? మనమంతా ఈ పై సమయాల్లో తల్చుకోవచ్చులే అనుకోని దైవ స్మరణకి దూరమవుతున్నాము. అందరము కంఠతా పట్టవలసిన శతకమిది.<br />
<br />
17వ పద్యము :<br />
పరమదయానిధే పతితపావననామ హరే యటంచు సు<br />
స్ధిరమతులై సదాభజన సేయు మహాత్ముల పాదధూళి నా<br />
శిరమునదాల్తుమీరటకు జేరకుడంచు యముండు కింకరో<br />
త్కరముల కాన బెట్టునట దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ శ్రీరామా! పతితులను పావనము చేయు నామము కలిగిన రామా! నీ నామ స్మరణ జేయు భక్తుల పాద ధూళి నా శిరమున దాల్చెదను. ఎందుకంటే యమభటులు ఆ ధూళి వున్న చోటుకు రారు.<br />
<br />
18వ పద్యము :<br />
అజునకు తండ్రివయ్యు సనకాదులకుం బరతత్త్వమయ్యుస<br />
ద్ద్విజమునికోటికెల్లబర దేతవయ్యు దినేశవంశ భూ<br />
భుజులకు మేటివయ్యుబరి పూర్ణుడవై వెలిగొందుపక్షిరా<br />
డ్ధ్వజమిము బ్రస్తుతించెదను దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ పరిపూర్ణమూర్తి, శ్రీరామా! నువ్వు బ్రహ్మకు తండ్రివి, సనక సనందాది మునులకు ఉత్కృష్టమైన దైవమును గరుడ కేతనము కలవాడవు సూర్యవంశములలో రాజశ్రేష్టుడవు. అట్టి నిన్ను స్తుతించెదను.<br />
<br />
19వ పద్యము :<br />
పండిత రక్షకుం డఖిల పాపవిమొచను డబ్జసంభవా<br />
ఖండల పూజితుండు దశకంఠ విలుంఠన చండకాండకో<br />
దండకళా ప్రవీణుడవు తావక కీర్తి వధూటి కిత్తుపూ<br />
దండలు గాగ నా కవిత దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! నా కవిత్వమనే పూలదండలు నీ యొక్క కీర్తి కాంతకు అంకితమిస్తున్నాను. నీ కీర్తి కాంత ఎటువంటిదంటే నీవు రావణుడి తలలను ఒక్కవేటున తెగనరికిన విలు విద్యా ప్రవీణుడవని, దేవతా కోటి పూజలందే వాడవని, పాపాలను హరియించే వాడివని ఇన్ని సద్గుణాలు నావే అని పలికేటటువంటిది.<br />
<br />
20వ పద్యము :<br />
శ్రీరమ సీతగాగ నిజసేవక బృందము వీరవైష్ణవా<br />
చార జవంబుగాగ విరజానది గౌతమిగా వికుంఠ ము<br />
న్నారయభద్ర శైలశిఖరాగ్రముగాగ వసించు చేతనో<br />
ద్ధారకుడైన విష్ణుడవు దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! భద్రగిరిలో వెలసి యున్న నీవు సాక్షాత్తు ఆ విష్ణుమూర్తివే. అది ఎట్లనగా వైకుంఠమే భద్రగిరి. విరజానదియే గోదావరి. లక్ష్మిదేవియే సీత. అచటి పరివారమే వీరవైష్ణవమతస్థులు. అలాంటి నీవు మమ్ములనుద్ధరించుటకు ఇక్కడ శ్రీ రామ చంద్రుడివైనావు.<br />
<br />
21వ పద్యము :<br />
కంటి నదీతటంబుబొడగంటిని భద్రనగాధివాసమున్<br />
గంటి నిలాతనూజనురు కార్ముక మార్గణశంఖచక్రముల్<br />
గంటిని మిమ్ము లక్ష్మణుని గంటి కృతార్ధుడ నైతి నో జగ<br />
త్కంటక దైత్యనిర్ధళన దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ దాశరధీ! నా జన్మ పరమ పావనమైనటువంటిది. అది ఎందుకంటావేమో నాకనుల పండుగగా ఇక్కడ(భద్రాచల) గొదవరీ నదివడ్డున వెలసిన శ్రీరామచంద్రుడ వైన నిన్ను, లక్ష్మణుని, నీ అంకస్థ అయిన సీతాదేవిని, గొప్పవైన మీ ధనుర్భాణములను, శంఖచక్రములను చూచితిని. (భద్రాద్రి రాముడికి శంఖ చక్రాలు ధనుర్భాణాలు ఉంటాయి.)<br />
<br />
22వ పద్యము :<br />
హలికునకున్ హలాగ్రమున నర్ధము సేకురుభంగి దప్పిచే<br />
నలమట జెందువానికి సురాపగలో జల మబ్బినట్లు దు<br />
ర్మలిన మనోవికారియగు మర్త్యుని నన్నొడగూర్చి నీపయిన్<br />
దలవు ఘటింపజేసితివె దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ దాశరధీ! నాకు అచంచలమైన భక్తి నిచ్చి రైతునకు నాగేటి చాలున ఫలితమిచ్చినట్లు, దాహార్తికి ఆకాశ గంగ నీరిచ్చినట్లు, మురికియైన వికారమైన మనస్సుగలవాడైన నన్ను సవరించి నీ మీద మనసు పెట్టునట్లు, నిన్ను కొలుచునట్లు చేసితివి.<br />
<br />
23వ పద్యము :<br />
కొంజకతర్క వాదమను గుద్దలిచే బరతత్త్వభూస్ధలిన్<br />
రంజిలద్రవ్వి కంగొనని రామనిధానము నేడు భక్తిసి<br />
ద్ధాంజనమందుహస్తగత మయ్యెబళీ యనగా మదీయహృ<br />
త్కంజమునన్ వసింపుమిక దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామచంద్రా! తర్కవాదముతో తవ్విననూ కనుగొనలేని నిధివంటివాడవు, ఈ రోజు భక్తితో తయారు చేయబడిన అంజనమునందు, నీవు నాకై దొరికితివి. నన్నెప్పుడు వదలకుండ నా హృదయ కమలమునందు నివసింపుము.<br />
<br />
24వ పద్యము :<br />
రాముఁడు ఘోర పాతక విరాముడు సద్గుణకల్పవల్లికా<br />
రాముడు షడ్వికారజయ రాముడు సాధుజనావనవ్రతో<br />
ద్దాముఁడు రాముడే పరమ దైవము మాకని మీ యడుంగు గెం<br />
దామరలే భుజించెదను దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! నీవు దీన జనోద్ధరుడవు. పాతకవిరాముడవు. సద్గుణములకు కల్పతరువువు, కామక్రోధాలను జయించిన వాడవు, నిన్నే దైవముగా నమ్మిన మమ్ము ఉత్తమగుణములు కలవాడివైన నువ్వు కాపాడుము.<br />
<br />
25వ పద్యము :<br />
చక్కెరమానివేముదిన జాలినకైవడి మానవాధముల్<br />
పెక్కురు ఒక్క దైవముల వేమఱుగొల్చెదరట్ల కాదయా<br />
మ్రొక్కిననీకు మ్రొక్కవలె మోక్ష మొసంగిన నీవయీవలెం<br />
దక్కినమాట లేమిటికి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! నిశ్చలమైన భక్తితో నిన్నే కొలిచెడి వారిని నీవు విడువవు. కాని ఇది తెలియక కొందరు హీనులు, పంచదారని విడిచి వేపచెదును రుచిచూసినట్లు, నిన్ను విడిచి అల్పదైవములను పుజించుచున్నారు.<br />
<br />
26వ పద్యము :<br />
’రా’ కలుషంబులెల్ల బయలంబడద్రోచిన ’మా’క వాటమై<br />
డీకొనిప్రోవుచునిక్క మనిధీయుతులెన్నఁదదీయ వర్ణముల్<br />
గైకొని భక్తి చే నుడువఁగానరు గాక విపత్పరంపరల్<br />
దాకొనునే జగజ్జనుల దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
'రామా' అను నీ దివ్య నామాక్షరములు పాపములను హరియించుటకు పుట్టినిల్లు. 'రా' అన్న అక్షరం పలకటం వల్ల పాపములన్నీ బయటికి పోతాయి. 'మ' అన్న అక్షరం పలకటం వల్ల నోరు మూసుకొని తలపువలె కాడుతుంది. ఓ దయాసముద్రా అట్టి నీ నామము భజించని వాడు ముర్ఖుడే కదా!<br />
<br />
27వ పద్యము :<br />
రామహరే కకుత్ధ్సకుల రామహరే రఘురామరామశ్రీ<br />
రామహరేయటంచు మది రంజిల భేకగళంబులీల నీ<br />
నామము సంస్మరించిన జనంబు భవంబెడబాసి తత్పరం<br />
ధామ నివాసులౌదురట దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
కాకుత్సవంశమున జన్మించిన శ్రీరామా! నీ నామము పలుమార్లు భజించిన ముక్తిదాయకమవును కదా! మోక్షము పొందుటవలన తిరిగి పుట్టనేరు కదా!<br />
<br />
28వ పద్యము :<br />
చక్కెర లప్పకున్ మిగుల జవ్వని కెంజిగురాకు మోవికిం<br />
జొక్కపుజుంటి తేనియకు జొక్కులుచుంగన లేరు గాక నే<br />
డక్కట రామనామమధు రామృతమానుటకంటె సౌఖ్యామా<br />
తక్కినమాధురీ మహిమ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
రామనామస్మరణ అన్ని తీపి వస్తువులకన్న మధురాతి మధురమయినది. అవి ఏవనగా చక్కరలోని తీపిదనము, స్త్రీ ఎర్రని పెదవి. పట్టుతేనె. ప్రాపంచిక విషయాలలో ముంచి తేల్చే తీయని వస్తువులకన్నా ఆస్వాదించగలిగితే భగవానుని నామము ఎంతో మధురమని కవి చెప్పకనే చెప్పుతున్నాడు.<br />
<br />
29వ పద్యము :<br />
అండజవాహ నిన్ను హృదయంబుననమ్మిన వారి పాపముల్<br />
కొండలవంటివైన వెసగూలి నశింపక యున్నె సంత తా<br />
ఖండలవైభవోన్నతులు గల్గకమానునె మోక్ష లక్ష్మికై<br />
దండయొసంగకున్నె తుద దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
గరుత్మంతుని వాహనముగా గల ఓ రామా! నిన్ను మనస్పూర్తిగా నమ్మిన వారి కొండంత పాపములైనను కొనగోట మీటెదవు. వారికి అఖండ ఐశ్వర్యములు ఇచ్చెదవు. మరణానంతరము ముక్తి నొసగెదవు. నీ దయకు అవధి లేదుకదా!<br />
<br />
30వ పద్యము :<br />
చిక్కనిపాలపై మిసిమి జెందిన మీగడ పంచదారతో<br />
మెక్కినభంగి మీవిమల మేచకరూప సుధారసంబు నా<br />
మక్కువ పళ్లేరంబున సమాహిత దాస్యము నేటిదో యిటన్<br />
దక్కెనటంచు జుఱ్ఱెదను దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! చిక్కని పాలమీదనున్నచక్కని మీగడను తియ్యని పంచదారతో కలిపి, ఎంచక్కా ప్రీతితో తినినట్లుగా, మీగడ వంటి నీ రూపము నా ప్రేమయనెడి పళ్ళెమునందు కూర్చబడినది. అది నాకు, దాస్యము అనేది దోసిళ్ళలో లభించినట్లుగా భావించి నిన్ను నా మనసులో నిలిపి నీ నామస్మరణ చేసెదను.<br />
<br />
31వ పద్యము :<br />
సిరులిడసీత పీడలెగ జిమ్ముటకున్ హనుమంతుడార్తిసో<br />
దరుడు సుమిత్రసూతి దురితంబులుమానుప రామ నామముం<br />
గరుణదలిర్ప మానవులగావగ బన్నిన వజ్రపంజరో<br />
త్కరముగదా భవన్మహిమ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నీ మహత్యముచే నీవు సీతాదేవిచే సిరి సంపదలు ఇప్పించుచు, హనుమంతునిచే బాధలు తొలగించుతూ, లక్ష్మణునిచే సంకటముల తొలగించుతూ, నీ నామముచే పాపహరణ చేయుచున్నావు. ఇదియంతయు నీవు నిర్మించిన వజ్రముతో కూడిన గూడువంటి రక్షణ వాసములె కదా!<br />
<br />
32వ పద్యము :<br />
హలికులిశాంకుశధ్వజ శరాసన శంఖరథాంగ కల్పకో<br />
జ్వలజలజాత రేఖలను సాంశములై కనుపట్టుచున్న మీ<br />
కలితపదాంబుజ ద్వయము గౌతమపత్ని కొసంగినట్లు నా<br />
తలపున జేర్చికావగదె దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
అహల్యను శాపవిముక్తను చేసిన మీ పాదములందు నాకు నిశ్చల భక్తి కల్గుగాత. నీ పాదములందు నగలు, వజ్రము, అంకుశము, ధ్వజము, విల్లు, చక్రము, కల్పవృక్షమువలె పద్మరేఖలు స్పష్టముగా కనపడుచు ప్రకాశించుచున్నవి.<br />
<br />
33వ పద్యము :<br />
జలనిధిలోనదూఱి కుల శైలముమీటి ధరిత్రిగొమ్మునం<br />
దలవడమాటిరక్కసుని యంగముగీటిబలీంద్రునిన్ రసా<br />
తలమునమాటి పార్ధివక దంబముగూఱ్చిన మేటిరామ నా<br />
తలపుననాటి రాగదవె దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ దాశరధీ! రామా! కూర్మ, వరాహ, నారసింహ, వామన, పరశురామ మూర్తివై పాపులనుద్ధరించిన వాడా సముద్రములో ప్రవేశించితివి, మందర పర్వతమును పైకెత్తితివి, భూమిని నీ కోరలతో పైకి ఎత్తితివి. హిరణ్యకశిపుడిని చీల్చితివి. బలిచక్రవర్తిని పాతాళమునకు తోసితివి. అట్టి నీవు నా మనస్సునందు నిలువగారావా!<br />
<br />
34వ పద్యము :<br />
భండన భీముడా ర్తజన బాంధవుడుజ్జ్వల బాణతూణకో<br />
దండకళాప్రచండ భుజ తాండవకీర్తికి రామమూర్తికిన్<br />
రెండవ సాటిదైవమిక లేడనుచున్ గడగట్టి భేరికా<br />
దాండద దాండ దాండ నిన దంబులజాండము నిండమత్తవే<br />
దండము నెక్కి చాటెదను దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
శ్రీరాముని మించిన దైవము, పోటీకాగల వీరుడు లేడని ఏనుగుని అధిరోహించి దుందుభి మ్రొగించుచూ చాటించెదను. ఎందుకనగా నువ్వు యుద్ధమునందు అరవీరభయంకరుడివి, దుఃఖితులకు బంధువుకు, మేటి విలుకాడివి. ఈ పద్యములో శబ్దాలంకారము బాగుంది. దుందుభి మ్రోగితే వచ్చే శబ్దాన్ని పద్యములోనే చూపించాడు కవి.<br />
<br />
35వ పద్యము :<br />
అవనిజ కన్నుదోయి తొగలందు వెలింగెడు సోమ, జానకీ<br />
కువలయనేత్ర గబ్బిచనుకొండల నుండు ఘనంబ మైధిలీ<br />
నవనవ యౌవనంబను వనంబుకున్ మదదంతి వీవెకా<br />
దవిలి భజింతు నెల్లపుడు దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
సీతామనోహరడైన నిన్ను ఎల్లవేళలా సేవించుచుందును. నీవు సీతాదేవి నేత్రములనెడి పద్మముల వికసింపజేయు చంద్రుడివి. ఆమె వక్షములను ఎదుర్కొను మేఘముడవు. ఆమె యవ్వనమనే అరణ్యములో తిరుగాడే ఏనుగువు.<br />
<br />
36వ పద్యము :<br />
ఖరకరవంశజా విను ముఖండిత భూతపిశాచఢాకినీ<br />
జ్వర పరితాపసర్పభయ వారకమైన భవత్పదాబ్జ ని<br />
స్పుర దురు వజ్రపంజరముజొచ్చితి, నీయెడ దీన మానవో<br />
ధ్ధర బిరుదంక మేమఱుకు దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
దీనజనోద్ధారకుడవైన నీవు నన్ను భయంకరమైన ఈ బాధలనుంచి కాపాడుము. భయంకర భూత, ప్రేత, పిశాచములవలన, వ్యాధులవలన సర్వభయములకు అడ్డుపడే నీ పాద పద్మములందున్న వజ్రపంజరములోనికి శరణార్థివై ప్రవేశించితిని.<br />
<br />
37వ పద్యము :<br />
జుఱ్ఱెదమీక థామృతము జుఱ్ఱెదమీపదకంజతో యమున్<br />
జుఱ్ఱెద రామనామమున జొబ్బిలుచున్న సుధారసంబ నే<br />
జుఱ్ఱెద జుఱ్ఱుజుఱ్ఱుఁగ రుచుల్ గనువారిపదంబు గూర్పవే<br />
తుఱ్ఱులతోడి పొత్తిడక దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! నీ కథలనే విని, నీ పాదపద్మములను కడిగిన నీటిని తాగెదను. నిత్యము నీ యందే భక్తి నిలిపి నీ లీలల యందే నా ధ్యాస నుంచి నీ భక్తుల తోనే నాకు సహవాస మొనర్చుము.<br />
<br />
38వ పద్యము :<br />
ఘోరకృతాంత వీరభట కోటికి గుండెదిగుల్ దరిద్రతా<br />
కారపిశాచ సంహరణ కార్యవినోది వికుంఠ మందిర<br />
ద్వార కవాట భేది నిజదాస జనావళికెల్ల ప్రొద్దు నీ<br />
తారకనామ మెన్నుకొన దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నీ నామ మహత్యమే యమభటులను పారదోలి పిశాచ ఆకారము కలిగిన దరిద్రతను పారద్రోలి నిన్ను నిత్యము జపించు వారికి వైకుంఠ ద్వారముల తెరిపించును. అట్టి వారంటే యమభటులు కూడా భయకంపితులగుదురు.<br />
<br />
39వ పద్యము :<br />
విన్నపమాలకించు రఘువీర నహిప్రతిలోకమందు నా<br />
కన్నదురాత్ముడుం బరమ కారుణికోత్తమ వేల్పులందు నీ<br />
కన్న మహాత్ముడుం బతిత కల్మషదూరుడు లేడునాకువి<br />
ద్వన్నుత నీవెనాకు గతి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! నా విన్నపము శ్రద్ధగా విను. ముల్లోకాలు గాలించిననూ నా వంటి పాపాత్ముడు లేడు. దేవతలలో నీ వంటి దైవము లేడు. పాపాత్ముడనైన నా పాపములను పోగొట్టి నీ సన్నిధిని చేర్చుకోదగిన దైవము నీవే.<br />
<br />
40వ పద్యము :<br />
పెంపునఁదల్లివై కలుష బృందసమాగమ మొందుకుండు ర<br />
క్షింపనుదండ్రివై మెయు వసించుదు శేంద్రియ రోగముల్ నివా<br />
రింపను వెజ్జవై కృప గుఱించి పరంబు దిరబుగాఁగ స<br />
త్సంపదలీయ నీవెగతి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నీవే నాకు తల్లివి, తండ్రివి, వైద్యుడవు, సర్వము నీవే అయి నన్ను నీ సన్నిధికి చేర్చుకొనుము. నన్ను పోషించుటలో తల్లిగా, చెడు సావాసములనుండి రక్షించు తండ్రిగా, దేహమునందలి ఇంద్రియ నిగ్రహమును కలిగించు వైద్యుడిగా నాకు నువ్వే దిక్కు.<br />
<br />
41వ పద్యము :<br />
కుక్షినజాండపం క్తులొన గూర్చి చరాచరజంతుకోటి సం<br />
రక్షణసేయు తండ్రివి పరంపర నీ తనయుండనైన నా<br />
పక్షము నీవుగావలదె పాపము లెన్ని యొనర్చినన్ జగ<br />
ద్రక్షక కర్తవీవెకద దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
జగముల నేలే దాక్షిణ్యమూర్తి! కడుపులో అనేక బ్రహ్మండములను పదిలముగా నిలిపినవాడవు. చేతనములను, అచేతనములను రక్షించు దైవానివి. నీ ప్రపంచములోని అణువునైన నన్ను నా పాతకములనుండి రక్షింపుము.<br />
<br />
42వ పద్యము :<br />
గద్దరియో గిహృత్కమల గంధర సానుభవంబుఁజెందు పె<br />
న్నిద్దవు గండుఁ దేఁటి థరణీసుత కౌఁగిలిపంజరంబునన్<br />
ముద్దులుగుల్కు రాచిలుక ముక్తినిధానమురామరాఁగదే<br />
తద్దయు నేఁడు నాకడకు దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! నీవు యోగి హృదయ కమలముల నుండెడి తుమ్మెదవు, సీతాదేవి బాహు పంజరమునకు రామచిలుకవు. వాటినుండి విముక్తుడవై నాకడకు వచ్చినన్ను కాపాడుము.<br />
<br />
43వ పద్యము :<br />
కలియుగ మర్త్యకోటినిను గంగొన రానివిధంబో భక్తవ<br />
త్సలతవహింపవో చటుల సాంద్రవిపద్దశ వార్ధి గ్రుంకుచో<br />
బిలిచిన బల్క వింతమఱపీ నరులిట్లనరాదు గాక నీ<br />
తలపున లేదె సీత చెఱ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
పిలిచినా పలుకవేమి నా దైవమా? కలియుగములో భక్తుల మొర వినగలేవా?మానవులను మరిచితివా? నీ వాత్సల్యము తొలగిపొయినదా! మమ్ము కరుణింప లేవా? సముద్రమనెడు ఆపదలో మునుగుతూ ఎంత పిలచినను పలుకవేమి? మా యందు ఇంత మారుపా? అనకూడదు కాని రావణుని చేత సీతాదేవి పొందిన చెర మరచినావా? కానగ రావా! ఓ రామా! శ్రీ రామా!<br />
<br />
44వ పద్యము :<br />
జనవర మీక థాలి వినసైఁపక కర్ణములందు ఘంటికా<br />
నినద వినోదముల్ సులుపునీచునకున్ వరమిచ్చినావు ని<br />
న్ననయమునమ్మి కొల్చిన మహాత్మునకేమి యొసంగు దోసనం<br />
దననుత మాకొసంగుమయ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నీ కథలను వినలేక చెవులకు గంటలు కట్టుకున్న ఘంటాకర్ణుడి వంటి నీచులనే ఉద్దరించినవాడా ఓ శ్రీరామ చంద్రా! సనక సనందనాది మునులను కాపాడినట్లే నన్నుకాపాడు.<br />
<br />
45వ పద్యము :<br />
పాపము లొందువేళ రణపన్నగ భూత భయజ్వారాదులన్<br />
దాపద నొందువేళ భరతాగ్రజ మిమ్ము భజించువారికిన్<br />
బ్రాపుగ నీవుదమ్ము డిరుపక్కియలన్ జని తద్విత్తి సం<br />
తాపము మాంపి కాతురట దాశరథీ కరుణాపయోనిధి<br />
<br />
భావము :<br />
సంకట హరణా! రామభద్రా! పాపములు సమీపించు వేళలయందు, సంగ్రామ వేళలయందు, సర్పభీతి పొందునప్పుడు, జ్వరముల వంటి దుఃఖములు కలుగునప్పుడు, నీ భక్తులను ఆయా కష్టములనుండి కాపాడావట కదా! నీవును, నీ సోదరులను నన్ను కాపాడేందుకు రక్షగా నిలువండి తండ్రీ!<br />
<br />
46వ పద్యము :<br />
అగణిత జన్మకర్మదురి తాంబుధిలో బహుదుఃఖవీచికల్<br />
దెగిపడవీడలేక జగతీధర నీపదభక్తి నావచే<br />
దగిలి తరింపగోరితి బదంపబడి నదు భయంభు మాంపవే<br />
తగదని చిత్తమం దిడక దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
సంసార సాగరమును, నా పూర్వజన్మ కర్మ పరిపక్వములను ఈదలేక నిన్ను వేడుకుంటున్నాను. దయ దలిచి నన్ను కాపాడు దయా శరధీ. నీ పాదముల వద్ద భక్తి ఆనెడి పడవచేత బైటపదవలనెను కొనుచుంటిని.<br />
<br />
47వ పద్యము :<br />
నేనొనరించు పాపముల నేకములైనను నాదుజిహ్వకుం<br />
బానకమయ్యెమీపరమ పావననామముదొంటి చిల్కరా<br />
మాననుగావుమన్న తుది మాటకు సద్గతి జెందెగావునన్<br />
దాని ధరింపగోరెదను దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
పాపాల బ్రోచు దశరధ రామా! నేను పాపినైనను నీ నామామృతము పానకము వలె తియ్యగానున్నది. నీవు చిలుకను నీ నామ ముచ్చరించిన కాచినట్లే నీ నామానురక్తుడనైన నన్ను కుడా కాపాడుము.<br />
<br />
48వ పద్యము :<br />
పరధనముల్ హరించి పరభామలనంటి పరాన్న మబ్బినన్<br />
మురిపమ కానిమీఁదనగు మోసమెఱుంగదు మానసంబు<br />
స్తరమదికాలకింకర గదాహతి పాల్పడనీక మమ్ము నేదు<br />
తఱిదరిజేర్చి కాచెదవొ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
మేము పరాయి సొమ్ముకాసించినా, పరస్త్రీ వ్యామోహం పొందినా,పరాన్న భోజనము కోరినా, అవివేకులమై ఘోరాతి ఘోరములైన పాపములు చేసినను మము రక్షించటయే నీ వంతు. 'తప్పులు చేయుట మా వంతు, దండన పొందుట మా వంతు, దయ చూడటమే నీ వంతు' దయా శరధీ! దాశరధీ! మమ్ము కాపాడుము. యమదూతల శిక్షల నుంచి కాపాడుము స్వామీ.<br />
<br />
49వ పద్యము :<br />
చేసితి ఘోరకృత్యములు చేసితి భాగవతాపచారముల్<br />
చేసితి నన్యదైవములఁ జేరి భజించిన వారిపొందు నేఁ<br />
జేసిన నేరముల్ దలఁచి చిక్కులఁబెట్టకుమయ్యయయ్య నీ<br />
దాసుఁడనయ్య భద్రగిరి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నే చేసిన నేరము లెంచక ఓ రామా! ఎన్నో ఘోరములు చేసితిని, భగవంతుని యందు తప్పులు చేసితిని, అన్యదేవతలను కొలచి వారి యొక్క స్నేహములు చేసితిని. అయినను నీ దాసుడనైన నన్ను కాపాడుము.<br />
<br />
50వ పద్యము :<br />
పరుల ధనంబుఁజూచిపర భామలజూచి హరింపగోరు మ<br />
ద్గురుతరమానసం బనెడు దొంగనుబట్టినిరూఢదాస్య వి<br />
స్ఫురితవివేక పాశములఁ జుట్టి భవచ్చరణంబనే మరు త్తరువున గట్టివేయగ దె దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
పరాయి సోమ్ముమీద మక్కువ, పరస్త్రీ వ్యామోహం కలిగించే నా మనసనే దొంగను నీ సేవచే ప్రకాశించిన జ్ఞానము అనే తాళ్ళతో బంధించి, నీ పాదములనే కల్పవృక్షమునకు కట్టివేయుము.<br />
<br />
51వ పద్యము :<br />
సలలిత రామనామ జపసార మెఱుంగను గాశికాపురీ<br />
నిలయుడగానుమీచరణ నీరజరేణు మహాప్రభావముం<br />
దెలియనహల్యగాను జగతీవర నీదగు సత్యవాక్యముం<br />
దలపగ రావణాసురుని తమ్ముడగాను భవద్విలాసముల్<br />
దలచినుతింప నాతరమె దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నీ లీలలు స్మరించి పొగడుట నా వశము కాదు. నేను కాశీపురమున నివసించు శివుడిని కాను, నీ పాదధూళి మహత్యము తెలుపగల అహల్యను, కాను, నీ నామ మహత్యము పొగడగల విభీషణుడను కాను. అయిననూ దయా శరధి వైన నీవు నన్ను కాపాడుట నీకు ధర్మమే.<br />
<br />
52వ పద్యము :<br />
పాతకులైన మీకృపకు బాత్రులు కారెతలంచిచూడ జ<br />
ట్రాతికిగల్గె బావన మరాతికి రాజ్యసుఖంబుగల్గె దు<br />
ర్జాతికి బుణ్యమబ్బెగపి జాతిమహత్త్వము నొందెగా వునందా తవ యెట్టివారలకు దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
కోరిన కోర్కెలను తీర్చే కల్పతరువైనటువంటి నీ నామ స్మరణ భాగ్యమును కలుగజేయును. రాయిగా మారిన అహల్యకు శాపవిమోచన కలిగెను. శత్రువు సోదరుడైన విభీషణునకు రాజ్యసౌక్యము కలిగెను. తక్కువ కులమునకు చెందిన శబరి, గుహనకు పుణ్యము కల్గెను. వానర జాతి మహత్యము పొందెను.<br />
<br />
53వ పద్యము :<br />
మామక పాతక వజ్రము మ్రాంపనగణ్యము చిత్రగుప్తులే<br />
యేమని వ్రాతురో? శమనుడేమి విధించునొ? కాలకింకర<br />
స్తోమ మొనర్చిటేమొ? వినజొప్పడ దింతకమున్నెదీనచిం<br />
తామణి యొట్లు గాచెదవొ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నా పాపములు లెక్కక అందనివి. చిత్రగుప్తుడు, యముడు, కాల కింకరులు ఏమిచేసినా అంతకు పూర్వమే భక్తి చింతామణి వయిన నీవు నన్ను కాపాడెదవు.<br />
<br />
54వ పద్యము :<br />
దాసిన చుట్టమా శబరి? దాని దయామతి నేలినావు; నీ<br />
దాసుని దాసుడా? గుహుడు తావకదాస్య మొసంగినావు నే<br />
జేసిన పాపమో! వినుతి చేసినగావవు గావుమయ్య! నీ<br />
దాసులలోన నేనొకఁడ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
శబరి నీకు చుట్టమా? కాదే! అయినను ఆమె ఇచ్చిన ఎంగిలి పండ్లను తిని, ఆమెను మోక్షమొసగితివి. గుహుడు నీ దాసుడా? కాదే! అయినను అతనికి నీ సేవ చేయు భాగ్యమునిచ్చితివి. నేను ఏ పాపముచేసితినని నన్ను కాపాడకుంటివి. శబరి, గుహులు నీకు దగ్గర వారయినట్లే నన్ను కూడ నీ చెంత చేర్చుకొనుము.<br />
<br />
55వ పద్యము :<br />
దీక్షవహించి నాకొలది దీనుల నెందఱి గాచితో జగ<br />
ద్రక్షక తొల్లియా ద్రుపద రాజతనూజ తలంచినంతనే<br />
యక్షయమైన వల్వలిడి తక్కట నామొఱజిత్తగించి<br />
ప్రత్యక్షము గావవేమిటికి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
లోక రక్షకుడైనటువంటి శ్రీరామా! ద్రుపద రాజ తనయ మొర వినిన వెంటనే అక్షయమైన వలువల నిచ్చి కాపాడిన రీతి నన్ను కుడా కాపాడుము. నా ప్రార్ధనను కూడా విని సాక్షాత్కరించుము.<br />
<br />
56వ పద్యము :<br />
నీలఘనాభమూర్తివగు నిన్ను గనుంగొనికోరి వేడినన్<br />
జాలముసేసి ాగెదవు సంస్తుతి కెక్కిన రామనామ మే<br />
మూలను దాచుకోగలవు ముక్తికి బ్రాపది పాపమూలకు<br />
ద్దాలముగాదె మాయెడల దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నీల మేఘశ్యాముడవయిన నీ రూపము దాచుకొనగలవేమో కాని, నీ నామ మహిమను దాచలేవు కదా! అదే మాకు మోక్షకారకమవుతున్నది.<br />
<br />
57వ పద్యము :<br />
వలదు పరాకు భక్తజనవత్సల నీ చరితంబు వమ్ముగా<br />
వలదు పరాకు నీబిరుదు వజ్రమువంటిది గాన కూరకే<br />
వలదు పరాకు నాదురిత వార్ధికి దెప్పవుగా మనంబులో<br />
దలతుమెకా నిరంతరము దాశరథీ కరునాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
దీనవత్సల బిరుదాంకితుడగు ఓ రామా! అన్ని వేళలా నిన్ను తలచే మాపట్ల నీకు పరాకు వలదు జాగ్రత్త సుమా! దీనవత్సలుడనే వజ్రము వంటి అభేద్యమైన బిరుదు వ్యర్ధము కాకూడదు. నా పాపసముద్రమందు నావవై నన్ను నిరంతరము కాపడవలెను స్వామీ!<br />
<br />
58వ పద్యము :<br />
తప్పులెఱుంగ లేక దురితంబులు సేసితినంటి నీవుమా<br />
యప్పవుగావు మంటి నికనన్యులకున్ నుదురంటనంటినీ<br />
కొప్పిదమైన దాసజను లొప్పిన బంటుకు బటవంటి నా<br />
తప్పుల కెల్ల నీవెగతి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఏదో తెలియక తప్పులు చేశాను స్వామీ కాని నన్ను తండ్రివలె రక్షింపుము. అన్యదైవములను ఎరుగను. నీకు నచ్చిన నీ దాసజనులు మెచ్చిన నీ సేవకుని వంటివాడను. నీవే నన్ను నా తప్పులనుండి కాచవలెను.<br />
<br />
59వ పద్యము :<br />
ఇతడు దురాత్ముడంచుజను లెన్నఁగ నాఱడిఁగొంటినేనెపో<br />
పతితుఁడ నంటినో పతిత పావనమూర్తివి నీవుగల్ల నే<br />
నితిరుల వేఁడనంటి నిహ మిచ్చిననిమ్ముపరంబొసంగుమీ<br />
యతులిత రామనామ మధు రాక్షర పాళినిరంతరం బహృ<br />
ద్గతమని నమ్మికొల్చెదను దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నన్ను దుర్మార్గుడని, పాపాత్ముడని అంటే అననీ జనులు. పతితపావనుడవైన నీ కరుణ ఉండగా వేరెవరినీ పూజించను. నువ్వు ఇహలోక సుఖములు ఇస్తే ఇయ్యి. కాని నాకు కావలిసింది మోక్షము. రామ అనే మధురాక్షరములు సాటిలేని మోక్షమోసంగునని ధృడముగా నమ్మి నిన్ను కొలుస్తున్నాను.<br />
<br />
60వ పద్యము :<br />
అంచితమైననీదు కరుణామృతసారము నాదుపైని బ్రో<br />
క్షించిన జాలుదాననిర సించెదనాదురితంబు లెల్లదూ<br />
లించెద వైరివర్గ మెడలించెద గోర్కులనీదుబంటనై<br />
దంచెద, గాలకింకరుల దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ దయాసాగరా అత్యంత గొప్పదైన నీ దయ నామీద కొంచెం చిలికితే చాలు, ఆ అండ చూసుకొని నా పాపముల నెల్ల తిరస్కరించెదను, శత్రుసముదాయమును పారదోలెదను, కోర్కెలను తొలగించెదను. నీ నామస్మరణ చేస్తూ నీ బంటునై యమభటులను సైతం తరిమికొట్టెదను.<br />
<br />
61వ పద్యము :<br />
జలనిధు లేడునొక్క మొగిఁ జక్కికిదెచ్చెశరంబు, ఱాతినిం<br />
పలరఁగ జేసెనాతిగఁబ దాబ్జపరాగము, నీ చరిత్రముం<br />
జలజభవాది నిర్జరులు సన్నుతి సేయఁగ లేరు గావునం<br />
దలపనగణ్యమయ్య యిది దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నీ బాణము సప్తసముద్రములను ఒక్కచోటికి తెచ్చినది. నీ పాదధూళి రాతిని నాతిగ మార్చినది. నీ మహత్యము నెంచుటకు బ్రహ్మాదిదేవతలకు కూడ శక్యము కాదు మరి నేనెంతటి వాడను.<br />
<br />
62వ పద్యము :<br />
కోతికిశక్యమా యసురకోటుల గెల్వను గాల్చెబో నిజం<br />
బాతనిమేన శీతకరుడౌట దవానలు డెట్టివింత? మా<br />
సీతపతివ్రతా మహిమసేవకు భాగ్యముమీకటాక్షము<br />
ధాతకు శక్యమా పొగడ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
దాశరధీ! కరుణా పయోనిధీ! నీ అద్భుత మహిమవలనే ఒక కోతి కోటిమంది రాక్షసులనుగెల్చి దావానలమును చల్లబర్చుకోగల్గింది. అట్టి నీ మహిమ, సీతాదేవి పాతివ్రత్య మహిమ, వర్ణింప బ్రహ్మకైనను సాధ్యమా!<br />
<br />
63వ పద్యము :<br />
భూపలలామ రామరఘుపుంగవరామ త్రిలోక రాజ్య సం<br />
స్ధాపనరామ మోక్షఫల దాయక రామ మదీయ పాపముల్<br />
పాపగదయ్యరామ నిను బ్రస్తుతి చేసెదనయ్యరామ సీ<br />
తాపతిరామ భద్రగిరి దాసరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
శ్రీరామా! జానకీపతీ! రాజ శ్రేష్టుడయినటువంటి నీవు రఘువంశజులలో గొప్పవాడవు, ముల్లోకములలో రాజ్యములను స్థాపించెడి వాడవు, మోక్షము నిచ్చెడి వాడవు. అట్టి నీవు నా పాపములను పోగొట్టి నన్ను రక్షిమ్పుము.<br />
<br />
64వ పద్యము :<br />
నీసహజంబు సాత్వికము నీవిడిపట్టు సుధాపయోధి, ప<br />
ద్మాసనుడాత్మజుండు, గమలాలయనీ ప్రియురాలు నీకు సిం<br />
హాసనమిద్ధరిత్రి; గొడుగాక సమక్షులు చంద్రబాస్కరుల్<br />
నీసుమతల్పమాదిఫణి నీవె సమస్తము గొల్చినట్టి నీ<br />
దాసుల భాగ్యమెట్టిదయ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నిను సేవించే భక్తుల భాగ్యమే భాగ్యము. ఏలయన సత్వగుణ ప్రధానుడవయిన నీవు విశ్వరూపివి కదా! పాల సముద్రమే నీవిడిది, బ్రహ్మదేవుడు నీ తనయుడు. లక్ష్మీదేవి నీ భార్య. ఈ భూమి నీకు సింహాసనము. ఆకాశము గొడుగు. సూర్యచంద్రులు రెండు కళ్ళు. ఆదిశేషుడు పూలపాన్పు.<br />
<br />
65వ పద్యము :<br />
చరణము సోకినట్టి శిలజవ్వనిరూపగు టొక్కవింత, సు<br />
స్ధిరముగ నీటిపై గిరులు దేలిన దొక్కటి వింతగాని మీ<br />
స్మరణ దనర్చుమానవులు సద్గతి జెందిన దెంతవింత? యీ<br />
ధరను ధరాత్మజారమణ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
రామా! రాతిని నాతిగ చేయుట ఒక వింత, నీటిలో మునగకుండ రాళ్ళను తెలునట్లు చేయుట మరొక వింతగావచ్చు గానీ, నిన్ను స్మరించిన వారికి నీవు మోక్షము నొసగుట ఆశ్చర్యము కానేకాదు.<br />
<br />
66వ పద్యము :<br />
దైవము తల్లిదండ్రితగు దాత గురుండు సఖుండు నిన్నె కా<br />
భావన సేయుచున్నతఱి పాపములెల్ల మనోవికార దు<br />
ర్భావితుజేయుచున్నవికృపామతివైనను కావుమీ జగ<br />
త్పావనమూర్తి భద్రగిరి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ లోకపావనమూర్తి! నాకు దైవము, తల్లి, తండ్రి, దాత, గురువు, మిత్రుడు నీవేయని భావించుచుండగా, నేను చేసిన పాపములు నాకు మనోవికారము కలిగించి, దుష్టచింతనను కలిగించుచున్నవి. దాశరధీ! నీ ఉతృష్టమయిన దయచే నాపాపపు ఆలోచనలను పోగొట్టి నన్ను కాపాడుము. అదే పదివేలు.<br />
<br />
67వ పద్యము :<br />
వాసవ రాజ్యభోగ సుఖ వార్ధిని దేలు ప్రభుత్వమబ్బినా<br />
యాసకుమేర లేదు కనకాద్రిసమాన ధనంబుగూర్చినం<br />
గాసును వెంటరాదు కని కానక చేసిన పుణ్యపాపముల్<br />
వీసరబోవ నీవు పదివేలకు జాలు భవంబునొల్ల నీ<br />
దాసునిగాగ నేలుకొను దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! ఇంద్రభోగములనుభవించినా ఆశకు అంతు ఉండదు. మేరు పర్వతమంత ఆస్తి ఉన్నాకూడా ఒక్క కాసు కూడా వెంటరాదు. తెలిసీ, తెలియక చేసిన పాపములు మాత్రము వదలవు. మరుజన్మనిష్టపడని నన్ను నా కర్మానుభవమును నాశనము చేసి రక్షింపుము.<br />
<br />
68వ పద్యము :<br />
సూరిజనుల్ దయాపరులు సూనృతవాదు లలుబ్ధమానవుల్<br />
వేరపతిప్రతాంగనలు విప్రులు గోవులు వేదముల్ మహా<br />
భారముదాల్పగా జనులు పావనమైన పరోపకార స<br />
త్కార మెఱుంగులే రకట దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
దశరధ నందనా! రామా! వివేకులు, దయాపరులు, సత్యసంధులు, అలుబ్దమానవులు, పతివ్రతా శిరోమణులు, బ్రాహ్మణులు, గోవులు, వేదములు భూభారము వహించు పుణ్యాత్ములు. వీరిని పూజించుట నావంటి అవివేకులు తెలిసికోలేకున్నారు.<br />
<br />
69వ పద్యము :<br />
మత్స్యావతారము:-<br />
వారిచరావతారము వారిధిలో జొఱబాఱి క్రోధ వి<br />
స్తారగుడైన యా నిగమతస్కరవీర నిశాచరేంద్రునిం<br />
జేరి వధించి వేదముల చిక్కెడలించి విరించికి మహో<br />
దారతనిచ్చితీవెగద దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఇక్కడనుండి దశావతార వర్ణన మొదలవుతుంది. మత్స్యావతారమున సముద్రములో చొచ్చుకుపోయి అతి కోపిష్టియైన, వీరుడైన వేదములను దొంగలించిన రాక్షసుని చంపి, వేదములను రక్షించి, బ్రహ్మకు వాటిని ఔదార్యముతో తిరిగి ఇచ్చినావు కదా. అట్టి నీవు నన్ను రక్షింపుము.<br />
<br />
70వ పద్యము :<br />
కూర్మావతారము:-<br />
కరమనుర క్తిమందరము గవ్వముగా నహిరాజుద్రాడుగా<br />
దొరకొన దేవదానవులు దుగ్ధపయోధిమథించుచున్నచో<br />
ధరణిచలింపలోకములు తల్లడమందగ గూర్మమై ధరా<br />
ధరము ధరించితీవెకద దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
అత్యాశతో దేవదానవులు, పాలసముద్రమును అమృతం కొరకు చిలికారు. దానికి మందర పర్వతమును కవ్వముగా, ఆదిశేషుని త్రాడుగా చేసికొన్నారు. ఆ ధాటికి భూమి కంపించింది. అప్పుడు కూర్మావతారమెత్తి మందర పర్వతము మోసి అమృత సంపాదనకు తోడ్పడిన నీవు అదే విధముగా నా మనసులో కుడా అమృతము నింపుము.<br />
<br />
71వ పద్యము :<br />
వరాహావతారము:-<br />
ధారుణి జాపజుట్టిన విధంబునగైకొని హేమనేత్రుడ<br />
వ్వారిధిలోనదాగినను వానివధించి వరాహమూర్తివై<br />
ధారుణిదొంటికై వడిని దక్షిణశృంగమున ధరించి వి<br />
స్తార మొనర్చితీవే కద దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
పూర్వము హిరణాక్షుడను రాక్షసుడు భూమిని చాపగా చుట్టి ఎత్తికొని పోయి సముద్రములో దాక్కొనియుండగా, నీవు వరాహావతారము దాల్చి, ఆ రాక్షసుని చంపితివి. భూమిని నీ కుడిపంటి కోరయందు దాల్చి రక్షించితివి. అట్లే నన్ను కుడా రక్షింపుము.<br />
<br />
72వ పద్యము :<br />
నరసింహావతారము:-<br />
పెటపెటనుక్కు కంబమున భీకరదంత నఖాంతర ప్రభా<br />
పటలము గప్ప నుప్పతిలి భండనవీధి నృసింహభీకర<br />
స్ఫుటపటుశక్తి హేమకశిపు విదళించి సురారిపట్టి నం<br />
తటగృపజూచితీవెకద దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
భయంకరమైన కోరలతో, గోళ్ళ కొనల మెరుపుతో కూడిన శక్తి కృపగా నృసింహ రూపుడవై హిరణ్యకశిపుని చీల్చి చెండాడి నట్లు, నా పాపములను భయంకరమైన, స్పష్టమైన, సామరస్యమైన శక్తితో చీల్చి చెండాడి, దయతో ప్రహ్లాదుని కాచినట్లు నన్నును కావుము.<br />
<br />
73వ పద్యము :<br />
వామనావతారము:-<br />
పదయుగళంబు భూగగన భాగముల వెసనూని విక్రమా<br />
స్పదమగునబ్బలీంద్రునొక పాదమునందల క్రిందనొత్తిమే<br />
లొదవజగత్త్రయంబు బురు హూతునికియ్యవటుండవైనచి<br />
త్సదమలమూర్తి వీవెకద దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! ఇంద్రభోగములనుభవించినా ఆశకు అంతు ఉండదు. మేరుపర్వతమంత ఆస్తి ఉన్నా కూడా ఒక్క కాసు కూడా వెంటరాదు. తెలిసీ, తెలియక చేసిన పాపములు మాత్రము వదలవు. మరుజన్మనిష్టపడని నన్ను నా కర్మానుభవమును నాశనము చేసి రక్షింపుము.<br />
<br />
74వ పద్యము :<br />
పరశురామావతారము:-<br />
ఇరువదియొక్కమాఱు ధరణీశుల నెల్లవధించి తత్కళే<br />
బర రుధిర ప్రవాహమున బైతృకతర్పణ మొప్పజేసి భూ<br />
సురవరకోటికి ముదము సొప్పడ భార్గవరామమూర్తివై<br />
ధరణినొసంగితీ వెకద దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ రామా! నీవు భృగు వంశమున జన్మించి, పరశురాముడవై తండ్రిని హతమార్చిన కార్తవీర్యార్జుని మీద కోపముతో దుష్ట క్షత్రియుల పీడను ధరిత్రికి తొలగించినావు. వారి నెత్తుటి ధారలతో పితృదేవతలకు తర్పణ ఇచ్చావు. అట్లు జయించిన భూమిని బ్రాహ్మణోత్తములకు దానము నొసిగావు. అదే విధంగా నా పాపములనే పీడను తొలగింపుము .<br />
<br />
75వ పద్యము :<br />
రామావతారము:-<br />
దురమున దాటకందునిమి ధూర్జటివిల్ దునుమాడిసీతనుం<br />
బరిణయమంది తండ్రిపనుప ఘన కాననభూమి కేగి దు<br />
స్తరపటుచండ కాండకులిశాహతి రావణకుంభకర్ణ భూ<br />
ధరముల గూల్చితీ వెకద దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఓ దాశరధ రామా! మానవుడే మహానీయుడనే విధంగా మాచరించి చూపిన నీవు మమ్ము ధర్మ మార్గము తప్పకుండనట్లు దీవింపుము. తాటకను సంహరించి, శివధనుర్భంగముకావించి, సీతను వివాహమాడి, తండ్రి ఆజ్ఞతో అడవులకేగి, రావణ, కుంభకర్ణాది దుష్టదానవుల సంహరించిన రామా! నీ చరిత్ర మాకాదర్శమగు నట్లుగా దీవింపుము. రామాయణ గాథనంతనూ సంక్షిప్తంగా ఒక్క శతకంలో ఎంత బాగా చెప్పాడో కదా!<br />
<br />
76వ పద్యము :<br />
బలరామావతారము:-<br />
అనుపమయాదవాన్వయసు ధాబ్ధిసుధానిధి కృష్ణమూర్తినీ<br />
కనుజుడుగాజనించి కుజనావళినెల్ల నడంచి రోహిణీ<br />
తనయుడనంగ బాహుబల దర్పమున బలరామ మూర్తివై<br />
తనరిన వేల్పవీవెకద దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
శ్రీకృష్ణుని సోదరునిగా, రొహిణీదేవి కుమారునిగా, బలరాముడవై దుష్టసమూహమును ఖండించిన నీ భుజబలము నన్ను బ్రోచుగాక.<br />
<br />
77వ పద్యము :<br />
బుద్ధావతారము:-<br />
సురలునుతింపగా ద్రిపుర సుందరుల వరియింపబుద్ధరూ<br />
పరయగ దాల్చితీవు త్రిపురాసురకోటి దహించునప్పుడా<br />
హరునకుదోడుగా వరశ రాసన బాణముఖో గ్రసాధనో<br />
త్కర మొనరించితీవుకద దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
తరచి చూడగ దేవతలు పూజింపగ త్రిపురాపురి సుందరీ మణులను వరించుటకై బుద్ధావతారము ధరించితివి. త్రిపురాసుర సంహారమునకు పరమశివునకు తోడుగా, సాధనమును సమకూర్చిన నీవు బుద్ధుడవై మాకు సద్భుద్ధిని యొసగుము.<br />
<br />
78వ పద్యము :<br />
కల్క్యవతారము:-<br />
సంకరదుర్గమై దురిత సంకులమైన జగంబుజూచి స<br />
ర్వంకషలీల ను త్తమ తురంగమునెక్కి కరాసిబూని వీ<br />
రాంకవిలాస మొప్ప గలి కాకృత సజ్జనకోటికి నిరా<br />
తంక మొనర్చితీవుకద దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
వర్ణసంకరము చేత ఛేదించుటకు వీలుకాని పాపములతో నిండి ధరిత్రిని మేలుజాతి గుర్రమును అధిరోహించి, చేతియందు కత్తిని పట్టుకొని కల్కి అవతారమున వీర భోగ వసంతరాయలవై సజ్జనుల బ్రోచెడి నీవు దురాచారములను ఖండింపుము.<br />
<br />
79వ పద్యము :<br />
మనముననూహపోషణలు మర్వకమున్నె కఫాదిరోగముల్<br />
దనువుననంటి మేనిబిగి దప్పకమున్నెనరుండు మోక్ష సా<br />
ధన మొనరింపఁగావలయుఁ దత్త్వవిచారము మానియుండుట<br />
ల్తనువునకు విరోధమిది దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నీ గురించి చింతన చేయక పోవడమే శరీరానికి గొప్ప శత్రువు వంటిది. ఊహాశక్తి నశింపక మునుపె, శరీరము రోగపీడితం కానప్పుడే నిన్ను నిశ్చలచిత్తుడనై ధ్యానించునట్లు జేయుము.<br />
<br />
80వ పద్యము :<br />
ముదమున కాటపట్టుభవ మోహమద్వ దిరదాంకుశంబు సం<br />
పదల కొటారు కోరికల పంట పరంబున కాది వైరుల<br />
న్నదన జయించుత్రోవ విపదబ్ధికినావగదా సదాభవ<br />
త్సదమలనామసంస్మరణ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
'రామా!' అను నీ నామస్మరణ శాశ్వతానందము కల్పించునటువంటిది. మోక్షమునకు మూలము. ఆపదల సముద్రమునకు నావ. మొహమనెడి మదించిన ఏనుగును అంకుశము వలె పొడుచును. ఐశ్వర్యముల నిచ్చు ధనాగారము. కోరిన కోర్కెలను తీర్చును. సంగ్రామమున విజయమొసగునది.<br />
<br />
81వ పద్యము :<br />
దురిత లతానుసార భయ దుఃఖ కదంబము రామనామభీ<br />
కరతల హేతిచేఁ దెగి వకావకలై చనకుండ నేర్చునే<br />
దరికొని మండుచుండు శిఖ దార్కొనిన శలబాదికీటకో<br />
త్కరము విలీనమైచనవె దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
రామా! మండుచున్న అగ్నిపై దండెత్తిన మిడతల గుంపు ఆ అగ్నికి ఆహుతు అయినట్లుగా నీ నామస్మరణ మోక్షము నిచ్చుటయే కాక పలు జన్మ పాపములను ఖండించు కత్తి వంటిది.<br />
<br />
82వ పద్యము :<br />
హరిపదభక్తినింద్రియజ యాన్వితుడుత్తముఁడింద్రిమంబులన్<br />
మరుగక నిల్పనూదినను మధ్యముఁడింద్రియపారశ్యుడై<br />
పరగినచో నికృష్టుడని పల్కగ దుర్మతినైన నన్ను నా<br />
దరమున నెట్లుకాచెదవొ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఎల్లప్పుడూ విష్ణుమూర్తి పాదపద్మములయందు భక్తి కలిగి ఇంద్రియములను జయించిన వానిని ఉత్తముడందురు. ఇంద్రియములకు వశము కాకుండా నిగ్రహించుటకు ప్రయత్నించిన వానిని మధ్యముడందురు. ఇంద్రియములకు బానిస అయిన వానిని అధముడందురు. నేను చెడ్డ బుద్ధి కలవాడను, అట్టి నన్ను ఏరీతిగ కాపాడెదవో రామా!<br />
<br />
83వ పద్యము :<br />
వనకరిచిక్కు మైనసకు పాచవికిం జెడిపోయె మీనుతా<br />
వినికికిఁజిక్కెఁజిల్వగను వేఁదుఱుఁ జెందెను లేళ్ళు తావిలో<br />
మనికినశించె దేటితర మాయిరుమూఁటిని గెల్వనై దుసా<br />
ధనములనీ వె కావనగు దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ప్రకృతి నుంచి మనం నేర్చుకోవాల్సిందెంతో ఉంది. పంచేంద్రియములకు బానిస అయితే, ఎంత నష్టపోతామో తెలుస్తుంది. అడవి ఏనుగు దేహ చాపల్యమునకు చిక్కెను. అది చర్మేంద్రియమునకు లొనయ్యెను. చేప ఎరను చూసి జిహ్వేంద్రియములకు ఆశపడి చిక్కెను. పాము, నాగస్వరము వినుచు, శ్రవణేంద్రియములకు లోనయి నశించెను. లేడులు నేత్రేంద్రియమునకు ఆశపడి నశించెను. తుమ్మెద పరిమళమునకాశపడి ఘ్రాణేంద్రియమునకు వశపడి నశించెను. ఈ పంచేంద్రియములను గెలుచుట నా తరమా? వానిని గెలుచుటకు నీవే తోడ్పడవలెను.<br />
<br />
84వ పద్యము :<br />
కరములుమీకుమ్రొక్కులిడ కన్నులు మిమ్మునె చూడ జిహ్వ మీ<br />
స్మరణదనర్పవీనులుభ వత్కథలన్ వినుచుండనాస మీ<br />
యఱుతును బెట్టుపూసరుల కాసగొనం బరమార్థ సాధనో<br />
త్కరమిది చేయవేకృపను దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
చేతులు నీకు నమస్కరించుచున్నవి. కన్నులు నిన్నే చూచుచున్నవి. నాలుక నిన్నే స్మరించుచున్నది. వీనులు నీ కథామృతమును గ్రోలుచున్నవి. ముక్కు నీ పూలపరిమళములను ఆశ్వాదించుచున్నది. ఇట్లు చేయుట మోక్షమునకు గొప్ప మార్గము. అట్లు పంచేంద్రియములు నిన్నే తలచి మ్రోక్కేటటువంటి భక్తి నాకు అనుగ్రహింపుము.<br />
<div>
<br /></div>
<div>
85వ పద్యము :<br />
చిరతరభక్తి నొక్కతుళసీదళ మర్పణ చేయువాడు ఖే<br />
చరగరు డోరగ ప్రముఖ సంఘములో వెలుగన్ సధా భవత్<br />
సురుచిర ధీంద పాదముల బూజలొనర్చిన వారికెల్లద<br />
త్పర మరచేతిధాత్రిగద దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఒక్క తులసి దళము భక్తితో సమర్పించినంతనే వాడు గంధర్వ, గరుడ, పన్నగులయందు ఒక్కడై ప్రకాశించుచుండును. బహు కాలము నీ పదసేవ జేసిన వారు కుడా ఊర్ధ్వలోకములందు నివసించుచుందురు. ఎల్లవేళలా నీ పాదార్చన చేయు వారికి పరమపదము అరిచేతిలో ఉసిరిక.<br />
<br />
86వ పద్యము :<br />
భానుడు తూర్పునందుగను పుట్టినఁ బావక చంద్ర తేజముల్<br />
హీనత జెందినట్లు జగదేక విరాజితమైన నీ పద<br />
ధ్యానము చేయుచున్నఁ బర దైవమరీచులడంగకుండు నే<br />
దానవ గర్వ నిర్దళన దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
రాక్షసుల గర్వమును హరించి, వారిని హతమార్చిన రామా! నీ అనితర కాంతిముందు, సూర్యుని ముందు చంద్రాగ్నుల కాంతి చిన్న బోయినట్లే, ఇతర దేవతల కాంతి క్షీణించును.<br />
<br />
87వ పద్యము :<br />
నీమహనీయతత్త్వ రస నిర్ణ యబోధ కథామృతాబ్ధిలో<br />
దామునుగ్రుంకులాడకవృ థాతనుకష్టముజెంది మానవుం<br />
డీ మహిలోకతీర్థముల నెల్ల మునింగిన దుర్వికార హృ<br />
తామసపంకముల్ విదునె దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నీ నామ నిశ్చల జపమునకు కోటి నదుల స్నానము, తీర్ధయాత్రలు సరికావు. నీ నామమే సర్వోత్కుృష్టమయినది. నీ మహనీయ మనెడి అమృత సాగరమునందు పూర్తిగా మునిగినచో జ్ఞానము చేకురును. మనస్సులోని మాలిన్యము నశించును.<br />
<br />
88వ పద్యము :<br />
కాంచన వస్తుసంకలిత కల్మష మగ్ని పుటంబు బెట్టెవా<br />
రించినరీతి నాత్మనిగిడించిన దుష్కర దుర్మలత్రయం<br />
బంచిత భ క్తియోగ దహ నార్చిఁదగుల్పక పాయునే కన<br />
త్కాంచనకుండలాభరణ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ప్రకాశించు కర్ణాభరణములు దాల్చిన రామా! బంగారమునకు అంటుకొన్న మాలిన్యము తొలగించవలెనన్న ఆ బంగారమును పుటము వేయవలెను. మనో మాలిన్యములను తొలగించవలెనన్న ఆ మనసును నీయందు లీనము చేయవలెను. భక్తియొగమనెడి అగ్నిజ్వాలలో పుటము వేయకున్నచో, అందలి మాలిన్యములు నశించవు కదా?<br />
<br />
89వ పద్యము :<br />
నీసతి పెక్కు గల్ములిడనేర్పిరి, లోక మకల్మషంబుగా<br />
నీసుత సేయు పావనము నిర్మిత కార్యధురీణ దక్షుడై<br />
నీసుతుడిచ్చు నాయువులు నిన్న భుజించినఁ గల్గకుండునే<br />
దాసులకీప్సి తార్థముల దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నీ భార్య లక్ష్మీదేవి సకల సంపదలనొసగును. నీ పుత్రిక గంగాదేవి సమస్త పాపములను తొలగించును. మీ కుమారుడు, సృష్టికర్తయైన బ్రహ్మ ఆయుర్దాయమునిచ్చును. నిన్నే కోరి భజించిన ప్రయోజనములుకలుగవే.<br />
<br />
90వ పద్యము :<br />
వారిజపత్రమందిడిన వారివిధంబున వర్తనీయమం<br />
దారయ రొంపిలోన దను వంటని కుమ్మరపుర్వురీతి సం<br />
సారమున మెలంగుచు విచారడైపరమొందుగాదెస<br />
త్కార మెఱింగి మానవుడు దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
తామరాకుపై నీటి బొట్టువలె బురదలో నివసించు కుమ్మరి పురుగుకు బురద అంటని మాదిరిగా మానవుడు జనక రాజర్షివలె సంసారియయ్యును విరాగివలె నుండవలెను.<br />
<br />
91వ పద్యము :<br />
ఎక్కడి తల్లిదండ్రి సుతులెక్కడి వారు కళత్ర బాంధవం<br />
బెక్కడ జీవుఁడెట్టి తను వెత్తిన బుట్టును బోవుచున్న వా<br />
డొక్కడెపాప పుణయ ఫల మొందిన నొక్కడె కానరాడువే<br />
ఱొక్కడు వెంటనంటిభవ మొల్లనయాకృప జూడువయ్యనీ<br />
టక్కరి మాయలందిడక దాశరథీ కరుణా పయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
తల్లిదండ్రులు, కుమారులు, భార్య, వీరంతా ఎక్కడినుంచి వచ్చారు? ఎన్నో జన్మలనెత్తుతూ, బంధములతగుల్కొని జీవించి మరణించునది దేహమే కాని, అన్నింట ప్రకాశించు జీవుడు ఒకడే. అన్ని జన్మల పాపపుణ్యములను జీవుడు తానే అనుభవించవలెను కాని ఎవరూ తోడురారు. నాకు మరు జన్మ మీద ఆశలేదు. హే రామా! నన్ను ఈ సంసార బంధములనించి విముక్తుని చేసి జీవన్ముక్తిని ప్రసాదించుము కరుణాసాగరా!<br />
<br />
92వ పద్యము :<br />
దొరసినకాయముల్ముదిమి తోచినఁజూచిప్రభుత్వముల్సిరు<br />
ల్మెఱపులుగాగజూచిమఱి మేదినిలోఁదమతోడివారుముం<br />
దరుగుటజూచిచూచి తెగు నాయువెఱుంగక మోహపాశము<br />
ల్దరుగనివారికేమిగతి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
శరీరము వుర్ధాప్యములో శుష్కించినా, రాచరికములు, సిరులు అశాశ్వతములైనవివని తెలిసినా, తోటివారు చనిపోయినప్పుడు తాను కూడా ఒకరోజు చనిపోవలసిందేనని తెలిసినా మొహములో పడుతున్నాము. అట్టి ఈ వ్యామోహ పాశములను వదిలించి మా విముక్తి మార్గమును చుపవయా దేవా! దీనమందిరా!</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div>
93వ పద్యము </div>
<div>
సిరిగలనాఁడు మైమఱచి చిక్కిననాఁడుదలంచి పుణ్యముల్</div>
<div>
పొరిఁబొరి సేయనైతినని పొక్కినఁ గల్గు నెగాలిచిచ్చుపైఁ</div>
<div>
గెరలిన వేళఁదప్పికొని కీడ్పడు వేళ జలంబు గోరి త</div>
<div>
త్తరమునఁ ద్రవ్వినం గలదె దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ</div>
<div>
<br /></div>
<div>
భావము : </div>
<div>
ఐశ్వరములలో తులతూగునాడు నేనే గొప్ప వాడినని విఱ్ఱవీగి నిన్నే మరిచితిని. దరిద్రదేవతలకు బానిసనైతిని ఇప్పుడు బాధపడి ఏమి ప్రయోజనము? నీటి కోసము బావిని ముందు తవ్వవలనే కాని అగ్నిజ్వాలలు లేచినప్పుడో దాహముతోనున్నప్పుడో కాదు కదా! అట్టి నన్ను కాపాడవయా దేవదేవా! ఆశ్రితవత్సలా!</div>
<div>
<br /></div>
<div>
94వ పద్యము : </div>
<div>
జీవనమింకఁ బంకమున జిక్కిన మీను చలింపకెంతయు</div>
<div>
దావుననిల్చి జీవనమె దద్దయుఁ గోరువిధంబు చొప్పడం</div>
<div>
దావలమైనఁగాని గుఱి తప్పనివాఁడు తరించువాఁడయా</div>
<div>
తావకభక్తియో గమున దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ</div>
<div>
<br /></div>
<div>
భావము : </div>
<div>
చెరువు ఎండిపోయి బురద పడినాకూడా అందులోనే నీటిని కోరుకొను చేప మాదిరిగా ఎన్ని కష్టనష్టములు వచ్చిననూ, నిన్ను విడువలేక కొలుచు వానిని నీవును వదిలి పెట్టవు.<br />
<br />
95వ పద్యము :<br />
సరసునిమానసంబు<br />
తల్లిదండ్రుల పూర్వజన్మ పుణ్యఫలము వలన ఎవరిని యాచించకుండ, అడిగినవారికి లేదనకుండ, అసత్యము పలుకక, యుద్ధరంగమున జంకకనుండు గుణవంతుడయిన ఒక పుత్రుడు పుట్టినా తల్లిదండ్రులకే గాక వంశములకే, నీ వలెనే ఖ్యాతిదేగలడు. సర సఙ్ఞుడెరుంగును ముష్కరాధముం<br />
డెఱిఁగిగ్రహించువాడె కొల నేకనిసముఁ గాగదుర్దురం<br />
బరయఁగ నేర్చునెట్లు విక చాబ్దమరంద రసైక సౌరభో<br />
త్కరముమిళింద మొందుక్రియ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
రసజ్ఞుని మనసును రసజ్ఞుడే గ్రహింపగలడు. కొలనులోనే నివసించు కప్ప ఆ కొలనులోని కమలముయొక్క తేనె గ్రహించలేనట్లే మూఢుడైన నీచుడు రసజ్ఞుని వూహ తెలిసికొనలేడు.<br />
<br />
96వ పద్యము :<br />
నోఁచినతల్లిదండ్రికిఁ దనూభవుఁడొక్కడెచాలు మేటిచే<br />
చాఁచనివాడు వేఱొకఁడు చాచిన లేదన కిచ్చువాఁడునో<br />
రాఁచినిజంబకాని పలు కాడనివాఁడు రణంబులోన మేన్<br />
దాచనివాఁడు భద్రగిరి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
తల్లిదండ్రుల పూర్వజన్మ పుణ్యఫలము వలన ఎవరిని యాచించకుండ, అడిగినవారికి లేదనకుండ, అసత్యము పలుకక, యుద్ధరంగమున జంకకనుండు గుణవంతుడయిన ఒక పుత్రుడు పుట్టినా తల్లిదండ్రులకే గాక వంశములకే, నీ వలెనే ఖ్యాతిదేగలడు.</div>
<div>
<br />
97వ పద్యము :<br />
శ్రీయుతజానకీరమణ చిన్నయరూప రమేశరామ నా<br />
రాయణ పాహిపాహియని బ్రస్తుతిఁ జేసితి నామనంబునం<br />
బాయక కిల్బిషవ్రజ వి పాటనమందఁగ జేసి సత్కళా<br />
దాయి ఫలంబునాకియవె దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
నిన్ను నేను జానకీపతీ! లక్ష్మీ వల్లభా! సంపద ప్రదాతా, చిన్మయ రూపా, రామా, నారాయణా అని అన్ని సమయములందు విడువక స్తోత్రము చేయుచుండును. దానికి ఫలముగా నీవు నా హృదయమునందు ఎల్లవేళలా కొలువు దీరుము. నా పాపములను నశింపజేయుము. నాకు ముక్తి నిమ్ము.<br />
<br />
98వ పద్యము :<br />
ఎంతటిపుణ్యమో శబరి యెంగిలిగొంటివి వింతగాదె నీ<br />
మంతన మెట్టిదో యుడుత మైనిక రాగ్ర నఖాంకురంబులన్<br />
సంతసమందఁ జేసితివి సత్కులజన్మము లేమి లెక్క వే<br />
దాంతముగాదె నీ మహిమ దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
శబరి ఎంగిలి పళ్ళు తిని, ఉడుత సహాయమునకు మెచ్చి దాని శరీరమున నీ గోటిచారలు గీసి, వారిని జీవన్ముక్తులు చేసిన నీ దయ నన్ను తప్పక రక్షించును. తక్కువ జన్మలకే మోక్షమొసంగిన నీకు ఉత్తమ జన్మలకు ముక్తిని ఒసగుట కష్టము కాదు. నీ మహత్యము నా లాంటి వారికి తెలియరాని వేదాంతమే కదా?<br />
<br />
99వ పద్యము :<br />
బొంకనివాఁడెయోగ్యుడరి బృందము లెత్తిన చోటజివ్వకుం<br />
జంకనివాఁడెజోదు రభసంబున నర్థి కరంబుసాఁచినం<br />
గొంకనివాఁడెదాత మిముఁ గొల్చిభజించిన వాఁడె పోనిరా<br />
తంక మనస్కుఁ డెన్న గను దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
ఉత్తముడే సత్యవాది. యుద్ధమున జంకని వాడే ధీరుడు. అర్ధిని వెనుకకు పంపనివాడే దాత మిమ్ము సేవించువాడే మంచి మనసుకలవాడు.<br />
<br />
100వ పద్యము :<br />
భ్రమరముగీటకంబుఁ గొని పాల్పడి ఝాంకరణో కారియై<br />
భ్రమరముగానొనర్చునని పల్కుటఁ జేసి భవాది దుఃఖసం<br />
తమసమెడల్చి భక్తిసహి తంబుగ జీవుని విశ్వరూప త<br />
త్త్వమునధరించు టేమరుదు దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ<br />
<br />
భావము :<br />
భ్రమర కీటక న్యాయమున నీ నామస్మరణ మమ్ముల పరమాత్మ స్వరూపునిగా జేయును. కీటకము చుట్టూ పరిభ్రమించి, భ్రమరము దానిని కూడా భ్రమరము చేయును. అట్లే నీ నామస్మరణ మా దుఃఖములనెడి అంధకారములను పారద్రోలును.<br />
భద్రాచల రామదాసు తన భక్త్యావేశముతో రాముని పరి పరి విధాల వేడు కొనటమే ఈ శతక ముఖ్యోద్దేశము. రామ నామ మాధుర్యము చేత రామా! రామా! అని ఎన్నిమార్లు ఉచ్చరించిననూ విసుగు కలగదు. తృప్తి కలగదు. ఆ నామమే తిరిగి తిరిగి పునశ్చరణ చెయుదమని రామదాసు ఉవాచ. ఆ రామనామ మాధుర్యమును ఎన్నో రకాలుగా కీర్తించినాడు.</div>
</div>
</div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-249311354095303842020-04-26T23:55:00.001+05:302020-04-26T23:56:08.478+05:30P.Supraja Playing Guitar ......<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 18.75px; white-space: pre-wrap;">P.Supraja Playing Guitar ......</span><br />
<br />
<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/9wcHjLjZEBo" width="480"></iframe><br />
<br />
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-91738582479109977122020-04-24T23:20:00.001+05:302020-04-24T23:22:42.184+05:30Strilani Enduku Gouravinchali .... Children Telugu Story - By Iragavarap...<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="color: rgba(0 , 0 , 0 , 0.87); font-family: "roboto" , "noto" , sans-serif; font-size: 18.75px; white-space: pre-wrap;">Strilani Enduku Gouravinchali .... Children Telugu Story - By Iragavarapu Ramadevi
స్త్రీలని ఎందుకు గౌరవించాలి .... పిల్లల కథలు .... కథ చదివినవారు ఇరగవరపు రమాదేవి</span><br />
<br />
<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/DqdUFeovvF4" width="480"></iframe><br />
<br />
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-31234146830633054242020-04-24T22:01:00.004+05:302020-04-24T22:01:53.319+05:30తెలివైన అల్లుడు <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;">"Telivaina Alludu" Children Telugu Story .... By I V Seetadevi
తెలివైన అల్లుడు .... పిల్లల తెలుగు కథలు ..... కథ చదివినవారు ఐ వి సీతాదేవి</span><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe width="320" height="266" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/ybSHGVQBQ40/0.jpg" src="https://www.youtube.com/embed/ybSHGVQBQ40?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe></div>
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-88297627300381677842020-04-22T21:36:00.001+05:302020-04-22T21:37:27.940+05:30Rendu Gramalani Tinna Meka ... Children Telugu Story .... By I V Seeta Devi<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;">Rendu Gramalani Tinna Meka ... Children Telugu Story .... By I V Seeta Devi</span><br />
<br />
<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/l4AzfsZji3I" width="480"></iframe><br />
<br />
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-27400292825985480222020-04-21T21:41:00.001+05:302020-04-21T21:42:53.440+05:30Ahankaram Valadu Children Telugu Story .... Story Teller By - I V Seetadevi<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="background-color: white; color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;">Ahankaram Valadu Children Telugu Story .... Story Teller By - I V Seetadevi (My Mother)</span><br />
<span style="background-color: white; color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;">
</span><span style="background-color: white; color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;"></span><span style="background-color: white; color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;">పిల్లల కథలు (తెలుగు కథ) అహంకారం వలదు ..... కథ చెప్పినవారు ఐ వి సీతాదేవి (మా అమ్మ)</span><span style="background-color: white; color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;"> </span><br />
<br />
<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/j9maeoE5pPw" width="480"></iframe><br />
<br />
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-77063214941174460662020-04-21T14:39:00.001+05:302020-04-21T14:40:22.082+05:30Telugu Rhyme By - Panchangam. Sadhana Ameya<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<h1 class="title style-scope ytd-video-primary-info-renderer" style="background: rgb(249, 249, 249); border: 0px; color: var(--ytd-video-primary-info-renderer-title-color, var(--yt-spec-text-primary)); font-family: Roboto, Arial, sans-serif; font-size: var(--ytd-video-primary-info-renderer-title-font-size, var(--yt-navbar-title-font-size, inherit)); font-weight: 400; line-height: 2.4rem; margin: 0px; max-height: 4.8rem; overflow: hidden; padding: 0px; text-shadow: var(--ytd-video-primary-info-renderer-title-text-shadow, none); transform: var(--ytd-video-primary-info-renderer-title-transform, none);">
<yt-formatted-string class="style-scope ytd-video-primary-info-renderer" force-default-style="" style="word-break: break-word;">Telugu Rhyme By - Panchangam. Sadhana Ameya</yt-formatted-string></h1>
<br />
<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/x7-f7fElIcU" width="480"></iframe><br />
<br />
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-78796369653519018162020-04-21T14:32:00.001+05:302020-04-21T14:33:23.700+05:30Sri Ram Song By P Sadhana Ameya<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="background-color: white; color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;">Sri Ram Song By Panchangam. Sadhana Ameya</span><br />
<br />
<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/YAm8dRvYUzg" width="480"></iframe><br />
<br />
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-19958246518091851942020-04-20T23:50:00.000+05:302020-04-21T21:48:45.452+05:30Vegetable Names To Story<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;">Vegetable Names To Story .... Story Teller By - Baby Satuluri Sindhu Priya</span><span style="color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;">
</span><span style="color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;">
</span><span style="color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;"></span><span style="color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;">చిన్నప్పుడు మనం నేర్చుకున్న దొండకాయంత </span><span style="color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;">దొంగాడి కథ సాతులూరి సింధు ప్రియ ఎంతబాగా చెప్పిందో మీరూ వినండి. </span><br />
<span style="color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;"><br /></span>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe width="320" height="266" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/OI_jVD2TM_M/0.jpg" src="https://www.youtube.com/embed/OI_jVD2TM_M?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe></div>
<span style="color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;"><br /></span></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-35022972268163994212020-04-19T23:41:00.001+05:302020-04-19T23:42:12.283+05:30Baby Satuluri Sindhu Priya Song ... Maadhava Kesava Madhusudhana<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="background-color: #f9f9f9; color: #030303; font-family: Roboto, Arial, sans-serif; font-size: 14px; white-space: pre-wrap;">Baby Satuluri Sindhu Priya Song ... Maadhava Kesava Madhusudhana</span><br />
<br />
<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/Eru6HvHFpWs" width="480"></iframe><br />
<br />
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-86184594336059301872020-04-19T22:02:00.001+05:302020-04-19T22:03:40.521+05:30Pratiphalam Children Telugu Story ..... By - Godavarti. Vaidehi<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="background-color: #f9f9f9; color: #030303; font-family: Roboto, Arial, sans-serif; font-size: 14px; white-space: pre-wrap;">Pratiphalam Children Telugu Story ..... By - Godavarti. Vaidehi
ప్రతిఫలం .....పిల్లల తెలుగు కథ ..... కథ చదివినవారు గొడవర్తి. వైదేహి</span><br />
<br />
<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/5YUibjjVrho" width="480"></iframe><br />
<br />
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-36140997338408708162020-04-18T23:52:00.001+05:302020-04-18T23:53:45.232+05:30Teerani Korika ..... Children Telugu Story - By - Godavarti Vaidehi<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;">Teerani Korika ..... Children Telugu Story - By - Godavarti Vaidehi
పిల్లల తెలుగు కథలు .....తీరని కోరిక ..... కథ చెప్పినవారు శ్రీమతి గొడవర్తి.వైదేహి గారు.</span><br />
<br />
<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/zXjf_XN9LlA" width="480"></iframe><br />
<br />
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-90605995110577495802020-04-18T23:43:00.001+05:302020-04-18T23:44:45.125+05:30Sumati Satakam Padyam.... By - Godavarti Vaidehi<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="color: rgba(0, 0, 0, 0.87); font-family: Roboto, Noto, sans-serif; font-size: 16.6667px; white-space: pre-wrap;">Sumati Satakam Padyam.... By - Godavarti Vaidehi</span><br />
<br />
<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/q3pOp0U-8sA" width="480"></iframe><br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-67171909983629264962020-04-17T23:23:00.000+05:302020-04-17T23:23:00.277+05:30Kaste Phale Children Telugu Story<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="background-color: #f9f9f9; color: #030303; font-family: "roboto" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; white-space: pre-wrap;">Kaste Phale Children Telugu Story - Story Written By -K.Satyavani ... Story Teller - K.Srihit Srinivas</span><br />
<span style="background-color: #f9f9f9; color: #030303; font-family: "roboto" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; white-space: pre-wrap;"><br /></span>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe width="320" height="266" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/pLwXIAJJKFE/0.jpg" src="https://www.youtube.com/embed/pLwXIAJJKFE?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe></div>
<span style="background-color: #f9f9f9; color: #030303; font-family: "roboto" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; white-space: pre-wrap;"><br /></span>
<span style="background-color: #f9f9f9; color: #030303; font-family: "roboto" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; white-space: pre-wrap;"><span id="goog_227917502"></span><span id="goog_227917503"></span><br /></span></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-25457329756434244012020-04-15T22:10:00.001+05:302020-04-15T22:12:24.620+05:30Valmiki Maharshi Charitra <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Valmiki Maharshi Charitra...... Chadivinavaru - R.V.S.S.Srinivas<br />
<br />
<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/PlomjQriaBU" width="480"></iframe><br />
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-23513173707650321162020-04-14T23:44:00.001+05:302020-04-14T23:44:45.948+05:30Atri Maharshi Charitra <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="background-color: #f9f9f9; color: #030303; font-family: Roboto, Arial, sans-serif; font-size: 14px; white-space: pre-wrap;">Atri Maharshi Charitra ...... Children Stories .......Voice By Iragavarapu Venkata Kalyani</span><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe width="320" height="266" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/kz7SwQYsQ10/0.jpg" src="https://www.youtube.com/embed/kz7SwQYsQ10?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe></div>
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-84758389262158398722020-04-14T23:43:00.002+05:302020-04-14T23:43:33.565+05:30Kardama Maharshi Charitra<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="background-color: #f9f9f9; color: #030303; font-family: Roboto, Arial, sans-serif; font-size: 14px; white-space: pre-wrap;">Kardama Maharshi Charitra .....Children Stories .......Voice By Iragavarapu Venkata Kalyani</span><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe width="320" height="266" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/z_sqbSvaZ7M/0.jpg" src="https://www.youtube.com/embed/z_sqbSvaZ7M?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe></div>
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3123474723461035615.post-84731290039677897472020-04-14T23:42:00.002+05:302020-04-14T23:42:42.503+05:30Astavakra Maharshi Charitra<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="background-color: #f9f9f9; color: #030303; font-family: Roboto, Arial, sans-serif; font-size: 14px; white-space: pre-wrap;">Astavakra Maharshi Charitra - Children Stories .......Voice By Iragavarapu Venkata Kalyani</span><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe width="320" height="266" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/nksTjOE7zlQ/0.jpg" src="https://www.youtube.com/embed/nksTjOE7zlQ?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe></div>
<br /></div>
swetavasukihttp://www.blogger.com/profile/01570864060846301562noreply@blogger.com0